با گذشت ساعت‌ها از حادثه آتش‌سوزی در یک تولیدی پوشاک که منجر به مرگ دو کارگر زن شد، اطلاعات اعلام شده از سوی سازمان آتش‌نشانی متناقض است. در حالی که شاهدان عینی از کمبود و نقض امکانات آتش‌نشانی و سهل‌انگاری و نابلدی ماموران حاضر در محل حادثه روایت می‌کنند، مدیران شهرداری هم همانند رسانه‌های نزدیک و زیرمجموعه، سکوت کرده‌اند. در نهایت سخنگوی سازمان آتش‌نشانی معیوب بودن نردبان را پذیرفته اما گفته که این ایراد قابل پیش‌بینی نبود و کاری از دستشان برنمی‌آمده است.
ادعای اولیه آتش‌نشانی: خودشان را پرتاب کردند
صبح روز یکشنبه ۲۹ دی ماه، در شرایطی که کشور در تعطیل رسمی به سر می‌برد، کارگران یک تولیدی پوشاک به محل کار خود در طبقه پنجم یک ساختمان در خیابان جمهوری، تقاطع ابوریحان رفتند. کمی قبل از ظهر، واحدی که کارگران در آن حضور داشتند در محاصره شعله‌های آتش قرار گرفت و راه فرار مسدود شد.(عکس: 1، 2 ) ساختمان قدیمی و غیراستاندارد هم مجهز به راه‌پله‌های اضطراری نبود؛ پس شیرین فروتنی ۴۴ ساله و آذر حق‌نظری ۶۰ ساله تصمیم گرفتند به سمت پنجره‌ها بروند. (عکس: 1، 2 )
زن جوان‌تر در همان دقایق ابتدایی به پایین سقوط می‌کند در حالی که تنها ماشین آتش‌نشانی حاضر در محل، یک نیسان با حداقل امکانات بوده است. دقایقی بعد این اتفاق هولناک برای آذر حق‌نظری هم که با تلاش بسیار به نرده‌های پنجره آویزان مانده بود، تکرار شد.(عکس: 1، 2 ) بعد از این سقوط بود که تازه نردبان آتش‌نشانی برای نجات محاصره‌شدگان حرکت کرد. ضمن اینکه تا پیش از سقوط این دو شهروند هم هیچ اثری از بالشتک نجات نبود. ۲۵ کارگر دیگر اما توسط نیروهای آتش‌نشانی از ساختمان آتش‌گرفته جانِ سالم به در بردند. (عکس: 1، 2، 3 )
.jpg){kind=link}
در نخستین اظهارنظرهای سخنگوی سازمان آتش‌نشانی، دو زنی که جان خود را از دست داده بودند مقصر معرفی شدند. او سپس اظهاراتی متناقض به زبان آورد اما فردای آن روز دوباره صحبت‌های اولیه خود را تکرار کرد. جلال ملکی مدعی است که نخستین گروه آتش نشانان ۳ دقیقه بعد خود را به محل حادثه رسانده و بعد از مشاهده گستردگی حریق، چند ایستگاه آتش‌نشانی به همراه تشک نجات و دو دستگاه نردبان هیدرولیکی در محل حاضر شده اند.
او به خبرگزاری مهر گفته که دو زن خود را از پنجره آویزان کرده و بدون توجه به هشدارها و تذکر آتش نشانان، قصد پرتاب خود به پایین را داشتند. سخنگوی سازمان آتش‌نشانی در گفت‌وگو با روزنامه اعتماد اساسا مدعی شده که دو زن کارگر، خودشان را پرتاب کرده و سقوط نکرده‌اند: “آتش‌نشانان در همان لحظات فریاد می‌زدند و آنها می‌گفتند که صبر کنید تا نجات‌تان بدهیم اما متاسفانه آنها صبر نکردند. در همان اتاقی که این دو زن حضور داشتند، چهار نفر دیگر هم حاضر بودند که در گوشه‌یی پناه گرفته و منتظر آتش‌نشانان ماندند و در نهایت نیز نجات یافتند.”
ملکی به باشگاه خبرنگاران هم گفته که “دو نفر خانم برای نجات در یک اقدام عجولانه خود را از پنجره به پایین پرتاب کردند.” و یا اینکه به همین خبرگزاری گفت: “استرس، عجله، هول شدن خانم‌ها و گوش نکردن به توصیه‌های آتش نشانان عواملی بود که متاسفانه مرگ دلخراش این دو خانم را رقم زد.”
این موضوع در گزارش خبرگزاری مهر، رسانه نزدیک به محمدباقر قالیباف، شهردار تهران هم تکرار شده و آمده است: “هنگام حضور آتش نشانان در محل دو زن که از کارگران این واحد تولیدی بودند از پنجره آویزان شده و قصد پرتاب خود به پایین را داشتند که متاسفانه به رغم هشدارها و درخواست آتش نشانان، خود را به پایین پرتاب کرده و جان خود را از دست دادند.”
روزنامه تهران امروز، روزنامه حامی قالیباف نیز به این حادثه نپرداخت و همشهری، روزنامه پرتیراژ شهرداری هم به خبری بسیار کوتاه در صفحه حوادث اکتفا کرد.
روایت شاهدان عینی و کوتاه آمدن آتش‌نشانی
شاهدان عینی اما روایت دیگری از این حادثه دلخراش عنوان کرده‌اند. خبرگزاری فارس از قول یکی از شاهدان عینی آتش‌سوزی خبر داد که نیروهای آتش‌نشانی عملکرد خوبی از خود نشان نداده و در عملیات نجات کوتاهی کرده‌اند. کوتاه بودن نردبان و به همراه نداشتن تشک نجات هم از دیگر موارد ذکر شده بود. اما سخنگوی آتش‌نشانی در ساعات اولیه این موضوع را تکذیب کرد. ملکی در پاسخ به اعتماد هم که ادعاهای شاهدان عینی را با او درمیان گذاشته بود، چنین جواب داد: “نگاه شهروندان به این دستگاه‌ها تخصصی نیست و قضاوت آنان نمی‌تواند معیاری برای بروز نقص فنی در این دستگاه باشد اما این موضوع توسط کارشناسان آتش‌نشانی بررسی خواهد شد.”
با پخش فیلم حادثه در رسانه‌ها، ابهامات بیشتر شد. در یکی از فیلم‌ها مشخص است که زن ۶۰ ساله برای دقایقی همچنان از پنجره آویزان است اما نردبان آتش‌نشانی حرکت نمی‌کند؛ ضمن اینکه آب پاشیده شده از سوی ماشین‌های آتش‌نشانی به او برخورد و به سقوطش کمک می‌کند. به این ترتیب، سخنگوی آتش‌نشانی در غیاب پاسخگویی مدیران ارشد خود در سازمان و شهرداری تهران، کمی در اظهارات خود تغییر داد.
جلال ملکی پذیرفت که یکی از نردبان‌های هیدرولیکی دچار مشکل شده بود و تشک نجات هم مکان وسیعی را برای نصب کردن نیاز داشته که این کار هم ۱۰ دقیقه زمان می‌برده است.
وبسایت شبکه ایران در روز بعد از حادثه، جزییات بیشتری منتشر کرد که در کنار ضد و نقیض‌گویی‌های سخنگوی آتش‌نشانی و سکوت مدیران شهرداری، ماجرا را بیش از پیش مشکوک جلوه می‌دهد.
حسین جعفری ۳۲ ساله همان کارگر تولیدی است که در هنگام سقوط یکی از زنان در چارچوب پنجره نشسته بود و سعی داشت از مرگ همکارش جلوگیری کند. او توضیح می‌دهد: “ ابتدا یک نیسان به محل حادثه رسید که هیچ امکاناتی نداشت، وقتی خانم حق‌نظری از پنجره آویزان شد آنقدر فریاد زدیم که برایمان یک تشک یا پتو بگذارند تا بپریم ولی خودروی اول آتش‌نشانی هیچ امکاناتی نداشت و در مدت زمان خیلی کمی خودروی اصلی آتش‌نشانی رسید.”
او تایید می‌کند که کندی آتش‌نشانان در استفاده از نردبان و برخورد آب به زن آویزان از پنجره، عامل مرگ او بوده است: “اگر از همان ابتدا خودروی اصلی آتش‌نشانی که مجهز به امکانات بود می‌رسید حداقل خانم حق‌نظری زنده می‌ماند چرا که گمان می‌کنم خانم فروتنی از ترس به پایین پرتاب شد ولی زن ۶۰ ساله خیلی مقاومت کرد و در نهایت لیز خورد و سقوط کرد.”
از جمع کارگران حاضر در تولیدی، فقط ۵ نفر بیمه بودند که دو زن جان باخته جزو آنها نبودند.
خانواده دو زن جان‌باخته هم عنوان کرده‌اند که از صاحب تولیدی و آتش‌نشانی شکایت خواهند کرد.
یکی دیگر از شاهدان هم روایت صریح‌تری دارد: “خودروی آتش‌نشانی تجهیزاتش ناقص بود و وقتی دکمه بازشدن نردبان را زد پله برقی کار نکرد، همین امر باعث شد زن نگون‌بخت تعادلش را از دست بدهد و پرت شود… وقتی این صحنه را دیدم تعادلم را از دست دادم و به سمت یکی از آتش‌نشانان رفتم حتی با وی گلاویز شدم و گفتم: شب چطوری می‌خواهی راحت سرت را روی بالش بگذاری، کنار خانواده‌ات بخوابی و آرامش داشته باشی؟ وی نیز به من گفت: من هم مثل تو ناراحتم اما تقصیر از من نیست. خودرو نقص دارد و نردبانش خراب است.”
سخنگوی سازمان آتش‌نشانی که همچنان تنها مسئول پاسخگو است در جواب به اظهارات منتشر شده از سوی شاهدان عینی گفته است: “باید گفت تجهیزات الکترونیکی قابل پیش‌بینی نیستند و این اتفاق در همه جا می‌افتد که وسایل الکترونیکی دچار مشکل می‌شوند. مثلاً یک هواپیما دست‌کم توسط ۱۰ تکنیسین چک می‌شود و در صورت معیوب نبودن پرواز می‌کند ولی این اتفاق قابل پیش‌بینی نیست که آیا در طول پرواز دچار مشکل می‌شود یا نه.”
