می خواهند زنان درخانه بمانند

نویسنده

po_memarian_01.jpg

امید‎ ‎معماریان

علی رغم اظهارات مقامات سازمان سنجش، طی سالهای گذشته سهمیه بندی جنسیتی دربسیاری از رشته های ‏دانشگاه ها اعمال شده است. اگر چه مقامات اعلام کرده اند که درصد ورودی دختران به دانشگاه ها امسال نیز 65 ‏درصد بوده، اما با توجه به روند رشد این رقم طی سالهای گذشته، درصدهای اعلام شده رسمی واقعی به نظر نمی ‏رسد. فعالان حوزه زنان قصد دارند موضوع سهمیه بندی جنسیتی دردانشگاه ها را نوک پیکان برنامه های خود در ‏جریان مراسم هشتم مارس امسال قراردهند. ‏

وحیده مولایی عضو گروه میدان زنان، عضو کمیسیون زنان دفترتحکیم وحدت که موضوع سهمیه بندی جنسیتی ‏را به صورت جدی در محافل مختلف دنبال می کند درگفت وگو با روزضمن اعلام این مطلب گفت شواهد جدیدی ‏یافته اند که نشان می دهد به صورت جدی دررشته های پزشکی سهمیه بندی جنسیتی اعمال شده است. مولایی ‏گفت: “رییس سازمان سنجش درتاریخ 19 بهمن 86 درمصاحبه ایی گفتند که هیچ دونفری وجود ندارند که دریک ‏منطقه با یک رتبه برابر یکی دررشته پزشکی قبول شود و دیگری نشود. درصورتی که بعد ازفراخوانی که ‏درسایت میدان وکمیسیون زنان دادیم، چند نفر ازنتیجه سهمیه بندی شکایت کردند. این افراد حتی کارنامه پسرانی ‏که با آنها نمره برابر داشتند اما دررشته های پزشکی قبول شده بودند را به دست آوردند وبه ما ارائه کردند. ولی ‏این دخترها با همان نمره ها دررشته های پزشکی قبول نشده بودند.“‏

به گفته مولایی درحال حاضر شکایت دونفر ازاین افراد ازطریق وکلای “شبکه وکلا” درحال پیگیری وپرونده ‏درجریان است اگر چه هنوز جوابی گرفته نشده است: “ بنابراین موضوعی که رییس سازمان سنجش مطرح کرده ‏اند صحت ندارد وما موارد خلاف سخنان ایشان را در دست داریم. به نحوی که می بینیم با یک رتبه مشخص ‏دریک منطقه، پسر در رشته پزشکی قبول شده اما دختر درهیچ شهری پزشکی قبول نشده و فقط دررشته های ‏دیگری مانند داروسازی امکان تحصیل پیداکرده است.“‏

عضو گروه میدان، به عنوان یکی از فعال ترین بخش های حوزه زنان پیش از این فراخوانی در وب سایت خود ‏منتشر کرده بود که به کسانی که می خواهند از وزارت علوم وسازمان سنجش شکایت کنند این امکان را می دهد ‏که به صورت رایگان ازخدمات وکلایی که توسط این گروه به صورت داوطلبانه این پرونده ها را پیگیری می ‏کنند، استفاده کنند. تا حالا 7 نفر به این گروه از وکلا مراجعه کرده اند که ازمیان آنها دو نفرشکایت های خود را ‏ثبت کرده که هم اکنون شکایت های یاد شده از سازمان سنجش ووزارت علوم درحال پیگیری است.‏

وحیده مولایی با اشار به آمارهایی که طی ماه های گذشته به دست آورده اند گفت: “براساس نتیجه تحقیقاتی که ‏انجام دادیم، به این نتیجه رسیدیم که سهمیه بندی اعمال می شود. اگر مسولان سازمان سنجش پیش ازآن زیربار ‏این موضوع نمی رفتند اما مرکزپژوهش های مجلس آمار خود را اعلام وتصریح کرد که سهمیه بندی جنسیتی در ‏‏39 رشته درسال 86 و در 26 رشته در سال 85 اعمال شده است. البته به صورت سقف 40-30 درصدی ‏برای پسران وبقیه اش نیز به صورت رقابتی اعمال شده است. ولی تا قبل ازاین انکار می کردند. حتی سوال هایی ‏که از خود نمایندگان ویا روسای سازمان سنجش ویا وزارت علوم می کردیم انکار می کردند. ولی بعد ازاعلام ‏آمارهای مرکز پژوهش های مجلس، سازمان سنجش هم این را تایید کرد وگفت که دریک سری ازرشته ها این ‏سهمیه بندی اعمال شده است.“‏

این فعال حوزه زنان که موضوع سهمیه بندی جنسیتی را به صورت جدی طی ماه های گذشته دنبال کرده است در ‏خصوص سابقه این موضوع دردولت سیدمحمد خاتمی گفت: “ چنین ایده ایی درخصوص رشته های پزشکی وجود ‏داشت و مجلس می خواست چنین طرحی را تصویب کند. درزمان ریاست جمهوری آقای خاتمی ایشان به سازمان ‏سنجش ووزارت علوم اجازه ندادند ودستور دادند این طرح تصویب نشود. اما با این وجود این طرح ازهمان سه ‏چهارسال پیش درسازمان سنجش اجرا شد. ولی دررشته های دیگر این موضوع قابل لمس نبود ولی امسال ‏براساس گزارش ها واطلاعاتی که جمع آوری کردیم مشاهده کردیم که سازمان سنجش این طرح سهمیه بندی را ‏درهمه رشته ها اعمال می کند.‏

عضورکمیسیون زنان دفترتحکیم وحدت ادامه داد: “امسال گفته اند حدود 65 درصد ورودی به دانشگاه دختر ‏هستند. پارسال هم که آمار دادند 65 درصد بود. نتیجه سهمیه بندی کاهش حضور دختران در دانشگاه ها خواهد ‏بود.” او درخصوص دلایلی که برای چنین سهمیه بندی اعلام شده گفت: “در رشته های پزشکی دلیلی که می ‏آورند می گویند می خواهیم تعداد پزشکان زن ومرد برابر شود که در نتیجه مردان به پزشکان مرد وزنان به ‏پزشکان زن مراجعه کنند. ولی در رشته های دیگر توجیهی برای این موضوع وجود ندارد. ولی طبق گزارش ‏های ما حتی در رشته فیزیک هم سهمیه بندی جنسیتی اعمال شده است.“‏

مولایی همچنین با مورد توجه قراردادن تفاوت رشته های مختلف دراین طرح گفت: “فکر می کنم این ازمراحل ‏اولیه طرح است. درواقع در برخی رشته ها که سروصدای کمتری دارد سهمیه بندی جنسیتی را انجام داده اند. مثلا ‏دررشته های فنی که بازار کارفنی است دراین رشته ها سهمیه بندی اعمال نشده چون به صورت طبیعی تعداد ‏پسران بیشتر بوده است اما دررشته های دیگر سهمیه بندی اعمال کرده اند که به زعم آنها تعادل برقرارشود. اما به ‏تدریج قصد دارند این موضوع را درمورد همه رشته ها اعمال کنند.“‏

طرح یاد شده هم اکنون درمجلس مطرح شده ولی هنوز دردستور کار بررسی قرارنگرفته است. اختلاف نظرهای ‏عمده ایی که درمیان صاحب نظران، فعالان حوزه زنان، ومقامات دولتی درخصوص اعتراضاتی که نسبت به ‏نتایج این طرح که تبعیض منفی را نسبت به زنان نهادینه می کند، یکی ازدلایلی بوده که این طرح عملا مسکوت ‏مانده است. اگر چه همزمان سازمان سنجش موضوع سهمیه بندی جنسیتی را هرسال گسترده تر ازپیش اعمال می ‏کند. ‏

وحیده مولایی درخصوص عدد 65درصی اعلام شده حضور دخترا دردانشگاه ها گفت: “با توجه به آمار افزایش ‏حضور دختران دردانشگاه ها همچنان ادامه داشت این آمار باید بیشتر می شد. ما یک آمار غیر رسمی داریم وآن ‏رااز گفت وگوهای خود با اعضای سازمان سنجش به دست آوردیم. گفته اند که اگر سهمیه بندی نمی کردند، ‏درصد حضور دختران بسیار بیش از 65 درصد می شد. این چیزی است که کارمندان سازمان سنجش می گویند. ‏بنابراین رقم 65 درصدی که اعلام شده اساسا قابل اعتماد نیست، چرا که ممکن است با توجه به سهمیه بندی اعمال ‏شده بسیار کمتر ازاین مقدار باشد.“‏

این فعال حوزه زنان ادامه داد: “مساله اصلی این است که بسیاری از دختران که پشت کنکور هستند نمی دانند ‏چنین سهمیه بندی درحال اعمال شدن است. چون اگر می دانستند که قراراست چنین سهمیه بندی دررشته های ‏پزشکی اعمال شود نمی رفتند رشته تجربی بخوانند. آنها حتی نامه ایی به آقای احمدی نژاد نوشتند واین موضو ع ‏را مطرح کردند.“‏

مولایی تصریح کرد که جنبش زنان مخالف سهمیه بندی است: “مسلما ما مخالف هرگونه تبعیضی درهرزمینه ایی ‏هستیم. طبق مطالعات وتحقیقات ومقالاتی که دراین زمینه وجود دارد مشاهده کرده ایم که دربرخی کشورهای ‏تبعیض مثبت وجود دارد یعنی سهمیه ایی رابرای زنان درنظر می گیرند چنان که درمجالسشان درنظر می گیرند. ‏یعنی تبعیض مثبت درنظر می گیرند درحالی که درایران تبعیض منفی اعمال می شود. ‏

این فعال حوزه زنان درتحلیلی دلایل سهمیه بندی جنسیتی توسط مسئولان دولتی گفت: “یکسری سیاست های ‏تفکیک جنسیتی دردستورکارمسئولان قراردارد که می خواهند رستواران ها، سینماها وحتی پیاده رو ها رو زنانه ‏مردانه کنند. فکر می کنم این سهمیه بندی به عنوان یکی از مقدمه های اعمال این سیاست باشد. وقتی می خواهند ‏حضور زنان در جامعه کمتربشود باید از دانشگاه ها شروع کنند. الان یکی از جاهایی که زنان می توانند خودشان ‏را نشان بدهند دانشگاه هاست ومسلما دولت و مجلس هم این قضیه را فهمیده اند و این کاررا انجام می دهند. دلایلی ‏که خودشان اعلام می کنند چیزهایی دیگری است که نه تنها برای ما بلکه برای هیچ فرد عادی هم قابل قبول ‏نیست. برخی نمایندگان مجلس می گویند چون زنان اجازه اشتغالشان دست دختران یاپدرانشان است، امکانات بیت ‏المال با تحصیل آنها ازبین می رود. یا اینکه دختران هر چه تحصیلاتشان بیشتر باشد سن ازدواج بالا می رود ‏وهمین طور میزان طلاق. بنابراین می گویند برای حفظ کیان خانواده چنین سیاستی اعمال می شود. برخی دیگر ‏ازنمایندگان مجلس از واژه «احساسات جنسیتی» نام برده اند که ظاهرا کشف خودآنهاست. می گویند یک سری از ‏رشته ها قداست دارد ودخترها نباید وارد آن شود. مانندرشته های کشاورزی، معدن ودیگررشته های مهندسی. یک ‏سری ازنمایندگان حتی عنوان کرده اند که باید یک سری رشته هایی ایجاد شود مثل خانه داری برای خانم ها تا ‏بتوانند دردانشگاه به تحصیل آن بپردازند. مسلم است با این حرف ها دلایلی که ما برای سهمیه بندی می گوییم ‏توجیه می شود واینکه آنها می خواهند زنها بیشتر درخانه بمانند.“‏