روزنامه دولتی ایران خبر داد که منصور حقیقت‌پور، نماینده مجلس وعضو کمیسیون امنیت ملی مأمور بررسی اسنادی شده که بتازگی توسط سایت ویکی لیکس منتشر شده است.
منصور حقیقت‌پور در گفتگو با این روزنامه تاکید کرده: “انتشار این اسناد از سوی این سایت، مسأله عجیبی است، ضمن اینکه حجم اسناد هم بسیار بالاست. در یک نگاه کلی، این اسناد، رویکردها و راهبردهایی را که عربستان در سیاست خارجی خود برای برهم زدن امنیت منطقه و ایجاد ایران هراسی اتخاذ کرده است به روشنی مشخص می‌کند. اکنون براساس این مجموعه، ما می‌توانیم راهبردهای این کشور در ترویج ایران هراسی را احصا کنیم و با همکاری و همفکری دستگاه‌های مختلف، بررسی دقیق تری نسبت به این اسناد داشته باشیم. در این صورت می‌توانیم اقدامات خود را برای خنثی‌سازی این راهبردها یا سایر اقدامات مورد نیاز، طراحی و اجرا کنیم.”
او افزوده: “ما به یک تیم کاری رسیدیم که باید سازماندهی شود و بزودی کار را آغاز خواهیم کرد. دستگاه‌های مختلف این اسناد را بررسی کردند که این بررسی‌ها می‌تواند مواد اولیه کار ما باشد. از این رو بررسی‌های این دستگاه‌ها را نیز تحویل می‌گیریم تا تحلیل‌های بیشتری روی آنها انجام دهیم تا در نهایت بتوانیم به اشراف مناسبی روی راهبردهای عربستان سعودی نسبت به ایران دست یابیم.”
منصور حقیقت‌پور درباره علت انتشار این اسناد توسط ویکی لیکس هم گفته: “هدف هر چه هست، انتشار این اسناد با این حجم و در این زمان، طبیعی نیست. یکی از مفروضات ما این است که امریکایی‌ها به دنبال تغییر نقش عربستان سعودی در منطقه هستند. از این رو شاید آنان به این نتیجه رسیده باشند که عربستان بزرگ به درد آنها نمی‌خورد و مانعی برای اجرای سیاست‌های آنهاست و شاید چند عربستان کوچک برای آنها مفیدتر باشد. بنابراین، عربستان را در منطقه گیر انداخته‌اند. اسناد «ویکی لیکس» می‌تواند اعتبار منطقه‌ای عربستان را زیر سؤال ببرد و شاید در پیشبرد سیاست کلی تغییر نقش عربستان مؤثر باشد.”
انتشار اسناد مربوط به عربستان توسط ویکی‌لیکس انعکاس گسترده‌ای در رسانه‌های ایران داشت. دشمنی بخشی از حکومت جمهوری اسلامی با عربستان، اکنون دلایل لازم را نیز بدست آورده است. در حالی که بخشی از مسئولان میانه‌روتر جمهوری اسلامی در ماه‌های گذشته به دنبال تنش‌زدایی از روابط ایران و عربستان بودند، انتشار این اسناد زمینه تنش را افزایش داده است.
چند روز پیش، جواد جهانگیرزاده، عضو کمیسیون امنیت ملی وسیاست خارجی مجلس گفته بود: “برای اولین بار که مسئله اسناد ویکی لیکس مطرح شد خیلی ها گمان نمی کردند چنین چیزی به این شکل وجود داشته باشد و بتوان به آن استناد کرد. حالا هر سندی که از ویکی لیکس منتشر می‌شود، می‌تواند مبنای یک مرافعه جدید سیاسی یا یک پیگیری ویژه سیاسی باشد؛ اسنادی هم که اخیرا منتشر شده حتما می‌تواند مبنای جدی برای پیگیری توسط وزارت امور خارجه برای استیفای حقوق ما باشد.”
او معتقد بود: “به نظر من این اسناد می تواند برای سعودی ها یک زلزله سیاسی را به دنبال داشته باشد، البته نه فقط در ارتباط با ایران، اما موضوعات مرتبط با ایران را وزارت امور خارجه باید به طور ویژه پیگیری کند و حتما هم به نتیجه خواهد رسید.” جهانگیرزاده تاکید کرده بود: “نباید در این امر مماشات کرد؛ چراکه این اسناد قابل پیگیری جدی از طریق محاکم بین المللی است و حداقل در تنظیم رفتار سیاسی آینده می توان از آن بهره گرفت.”
حجت‌الاسلام حسین سبحانی‌نیا، دیگر نماینده مجلس نیز گفته بود: “این توطئه‌ها و شیطنت‌های رژیم عربستان سعودی مربوط به امروز و دیروز نیست و مدت‌هاست که ادامه دارد و به ویژه در سه الی چهار سال اخیر، به صورت جدی‌تر و علنی‌تر دنبال شده و اقداماتی از این قبیل را علیه جمهوری اسلامی دنبال می‌کنند که قابل تأمل است.”
او اضافه کرده بود: “دستگاه دیپلماسی ما باید نسبت به روند روابط ما با عربستان سعودی واقع‌بینانه عمل کند؛ درست است که امروز در دنیای اسلام «وحدت» یکی از ضرورت‌ها و نیازهاست، اما مشاهده می‌کنیم که عربستان سعودی که خود را پایگاه وحدت می‌داند، متاسفانه به یکی از عوامل تفرقه در جوامع اسلامی تبدیل شده است.”
اختلافات جمهوری اسلامی و سران عربستان که هر دو ادعای رهبری جهان اسلام را دارند، از زمان جنگ ایران و عراق وجود داشت. کمک‌های چند میلیارد دلاری عربستان به عراق که در واقع بخشی از هزینه جنگ طرف مقابل را دربر می‌گرفت، احتمالا از دیدگاه سیاستمداران عربستان به نوعی هزینه مهار ایران نیز محسوب می‌شد.
ماجرای حمله به حجاج ایرانی و قتل گروهی از ایرانیان در مکه که در مرداد سال ۱۳۶۶ اتفاق افتاد، حتی منجر به قطع کامل روابط میان دو کشور نیز شد. با اینهمه بعد از جنگ و در سال‌های ریاست‌جمهوری هاشمی‌رفسنجانی و سپس در دوره سیدمحمد خاتمی، سیاست خارجی جمهوری اسلامی به سمت تنش‌زدایی با کشورهای منطقه، از جمله کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس رفت و روابط با عربستان نیز تا حدی بازسازی گردید. البته سیاست “تنش‌زدایی” مورد پذیرش همه جریانهای داخل حکومت نبود. در حالی که وزارت خارجه مدعی برنامه تنش‌زدایی در روابط بین‌المللی بود، سپاه پاسداران و نهادهای نزدیک به آیت‌الله خامنه‌ای سیاست خارجی دیگری را در پیش گرفتند.
“سپاه قدس” که شاخه برون مرزی سپاه پاسداران محسوب می‌شود، مسئول اصلی پیشبرد این سیاست شد و دیگر نهادهای نظامی و امنیتی نیز به آن کمک کردند. شهریور ماه گذشته سرلشکر محمدعلی جعفری، فرمانده کل سپاه پاسداران آشکارا اعلام کرد: “حوزه ماموریت نیروی قدس سپاه، خارجی بوده و کمک به نهضتهای اسلامی، توسعه انقلاب اسلامی و کمک به مقاومت مظلومین در سراسر دنیاست و در کشورهایی مثل لبنان، سوریه و عراق که مردم به کمک نیاز داتشه باشند، سپاه با نیروی قدس کمک می‌کند.”
او افزود: “سپاه حمایت و دفاع از ملتهایی را که تحت ستم آمریکا و اسراییل باشند وظیفه خود می‌داند و هرگونه انتقال فناوری را که از انتقال سلاح هم مهمتر است، انجام می‌دهد کما اینکه از قبل هم اعلام کرده ایم و انجام هم شده است و به این مطالبات در هرجا که باشد، پاسخ می‌دهیم.”
سیاست منطقه‌ای نهادهای نظامی در دوره ریاست‌جمهوری محمود احمدی‌نژاد حمایت رسمی دولت را نیز به دنبال خود آورد و بحران در سیاست خارجی به اوج خود رسید. گفته می‌شد که میلیاردها دلار از درآمدهای نفتی ایران هزینه پیشبرد همین سیاست شده است. با آغاز جنگ داخلی در سوریه که به دنبال سرکوب اعتراض‌های مسالمت‌آمیز مردمی صورت گرفت، ردپای دخالت جمهوری اسلامی در منطقه آشکارتر شد و به مرور به دشمنی و رویارویی با عربستان نیز کشید.
کار به جایی رسید که پس از مرگ پادشاه عربستان، آیت‌الله جنتی در نمازجمعه تهران از مرگ او ابراز خوشحالی کرد و با آغاز درگیری‌های یمن، آیت‌الله خامنه‌ای وعده داد که بینی عربستان به خاک مالیده شود.
در آن زمان محمدعلی سبحانی، سفیر سابق ایران در لبنان طی گفتگویی ، با تاکید بر ضرورت عادی‌سازی روابط با عربستان، گفته بود: “رابطه با عربستان به سمت عادی‌سازی و کاهش تنش‌ها میان دو کشور حرکت می‌کرد که این مسیر در نهایت به حل‌و‌فصل سریع پرونده هسته‌ای ایران هم کمک می‌کرد. […] اما اظهار‌نظری در داخل و تبریک مرگ ملک عبدالله مسیر بهبود روابط میان دو کشور را تغییر داد.” او اضافه کرده بود: “به نظر من این‌گونه اظهار‌نظرها هیچ توجیهی ندارد مگر اینکه اغراض سیاسی در پی آن وجود داشته باشد. نمی‌شود به علت روابط خوب ملک عبدالله با آیت‌الله هاشمی رفسنجانی، رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام و به دلیل اختلافات جناحی در داخل کشور به سیاست‌خارجی کشور لطمه زد.”
اکنون به نظر می‌رسد با انتشار اسناد ویکی لیکس درباره عربستان، زمینه تنش‌زدایی با این کشور بیش از گذشته کاهش یافته است. هرچند که قبلا نیز اسناد مشابهی درباره اقدامات عربستان علیه ایران و درخواست این کشور از امریکا برای حمله به ایران منتشر شده بود، اما در آن زمان محمود احمدی‌نژاد، رئیس‌جمهور وقت، انتشار اسناد را توطئه علیه کشورهای اسلامی و ایجاد اختلاف میان آنها نامیده بود.
