در دیدار با نمایندگان شورای اروپا، که نمایندگان پارلمان کشورهای خود هم هستند ـ این شورا با ۴۷ عضو، واعضای ناظر از کشورهای غیر اروپایی که فلسطین هم عضو ناظرآن است، نهادی مشورتی است ـ نکته ای جلب توجه می کرد که نگران کننده است.
البته هدف اصلی هیات ایرانی، طرح مسئله حصررهبران جنبش سبزوسرکوب آزادی های اساسی درجامعه ایران بودکه با هیات های کشورهای مختلف مطرح شد، اما چند سئوال نمایندگان کشورهای اروپای و کانادا شاخص تر بود که نگران کننده است. مانند این سئوالات:
۱- مسئله هسته‌ای ایران، به عنوان موضوعی جدی و تهدید ایران به عنوان برهم زننده صلح جهانی.
۲- عدم همکاری ایران با جامعه جهانی
۳- اگر تحریم‌ها به مردم فشار می آورد شاید بتواند دولت ایران را وادار به تعامل با جامعه جهانی کند تا از جنگ ممانعت به عمل آید.
با ذکراین نکته که- عدم تمایل نمایندگان مزبور به جنگی دیگر در منطقه در سخنان آنان مشهود بود، به راحتی مشخص بود که این شرایط به نفع تند روان در ایران و جهان است؛ تندروانی که از تنش سود می برند.
اما نگرانی مهم تر، به دلیل مواضع نادرست جمهوری اسلامی در مسئله هسته ای، قضاوت نمایندگان کشورهای مزبوردر مورد اتهام عدم همکاری ایران با جامعه جهانی بود. خطرمهم این قضاوت آن است که اگر اسرائیل یا امریکا تصمیم به حمله ایران بگیرند، افکار عمومی این کشورها در برابر این حمله، حتی اگر مخالف باشند، منفعل خواهند بود.
نشانه و دلیل اشکار این انفعال، همراهی علنی و یا سکوت در برابر تحریم ها است که به مردم ایران هم آسیب می زند. همان گونه که هر وقت مطرح شد که تحریم ها به مردم هم آسیب می زند با این پرسش مواجه می شدیم که:وقتی ایران به قواعد بین الملل تن نمی دهد، پس چه باید کرد؟
این انفعال در برابر تحریم ها از سوی نما یندگان کشورها نشان می دهد که این حالت در صورت حمله هم ایجادمی شود. چرا که این استدلال که “تحریم از حمله بهتر است”، می تواند در مرحله بعد به این نقطه هم برسد که “حمله به ایران، از جنگ بزرگ تری جلوگیری خواهد کرد”. درپس این استدلال باز آنچه خود را می نمایاند این است که تندروان در جوامع غربی و امریکا توانسته اند افکار عمومی علیه ایران را به دلیل عملکرد نادرست جمهوری اسلامی با خود همراه کنند.
درحالیکه در مورد برنامه هسته ای ایران غلو می شود اما این واقعیت را هم نمی توان انکار کرد که افراطیون در تهران به دلیل منافع خود، در عمل و هر لحظه بیشتراز گذشته بهانه به دست تندروان غرب می دهند که ایران را به سمت فاجعه ببرند. دراین مورد اوباما هم تا حدی توان مقاومت دارد. در این حالت، دیگر زمان تدبیر گذشته است و همه ضررخواهند کرد، مگرآنان که منافعی در جنگ دارند و از حریف قوی ترند.
خلاصه آنکه نکته مورد توجه این یادداشت، اشاره به انفعال نمایندگان کشورها در شورای اروپا بود که از همراهی آنان در برابر سیاست هایی حکایت داشت که در آینده بر علیه ایران گرفته خواهد شد. مگر اینکه صدای متفاوت وجدی تری از تهران شنیده شود که یا پشتوانه مردمی یا رضایت مردم را با خود داشته باشد.
در میان سئوالات نمایندگان حساسیت به نهاد های مدنی در ایران هم جایی داشت که نشان از آن می دهد که اگر ما تنگه سخت تحریم ها و حمله را از سر بگذرانیم، طنین صدای جامعه مدنی ایران توجه جهان را جلب کرده است. رئیس جلسه کمیسیون مسائل سیاسی شورای اروپا در مورد جامعه ایران از فرهنگ غنی آن و مقاومت و تلاش زنان آن، از… نام برد که با فرهنگ باارزش ایرانی از آزادی های اساسی و حقوق بشردفاع می کنند. سناتور ایتالیایی آقای ماچنارو که رئیس کمیسیون حقوق بشر سنای ایتالیا و پرسش چند نماینده در باره جامعه مدنی ایران نشان داد که آنان به واقعیت های جامعه ایرانی و نهاد های مدنی آن آشنا هستند وصداهای متفاوت جامعه ایران را می شناسند.
حال باید دید کدام صدای ایرانی در جهان طنین انداز می شود: تعامل یا تقابل؟