۹ روز از بازداشت بابک زنجانی میگذرد و همچنان اخبار رسمی مربوط به بازداشت او از چند سطر فراتر نرفته است. دادستان کل کشور که خود نخستین بار از بازداشت این میلیاردر جوان خبر داده بود، علت دستگیری را جلوگیری از فرار احتمالی او ذکر کرده است. وزیر نفت هم میگوید که بدهی بیش از دو میلیارد یورویی زنجانی به این وزارتخانه هنوز وصول نشده است.
در سطح رسانهها هم علاوه بر تلاش برای دریافت جزییات بیشتری از این پرونده، تلاش میشود تا میلیاردر نفتی را به یکی از دو جناح منتسب کنند. ضمن اینکه با وجود ادعاهای مکرر “بسیجی اقتصادی” در خدمت کردن به ایران با دور زدن تحریمها، وبسایت تحت مدیریت یک نماینده مجلس مدعی شده، زنجانی عامل تشدید تحریمها بوده است.
افشای شگردهای میلیاردر شدن در ۲ سال
دستگیری دستیار ارشد بابک زنجانی به نام حسین شیرازیمنش از سوی برخی رسانهها به جدی بودن دستگاه قضایی در این پرونده تعبیر شده است. گفته شده که شیرازیمنش سال گذشته با پرداخت هفتگی چند میلیون تومان به شبکه جام، هرهفته بمدت سه ساعت آنتن این شبکه را اجاره کرده و خود به عنوان مهمان و یا مجری در برنامه های این شبکه به تبلیغ کارتل بابک زنجانی میپرداخت و با وجود افشاگری رسانههای داخلی درباره فعالیتهای بابک زنجانی، صداوسیما این برنامه را ادامه داد.
وبسایت تدبیر خبر هم بخش اول از گفتوگو با یکی از نزدیکان زنجانی را منتشر کرده و مدعی شده که او مدتها از دستیاران نزدیکش بوده است. این فرد که نامش “از ترس نان یا از ترس جان” فاش نشده، روایتی متفاوت از روایت شخصی زنجانی در مورد کسب ثروت میلیاردی ارائه کرده است: “یک سری مطالب در روزنامهها و سایتها عنوان شده که ایشان در هفت، هشت سال اخیر به این ثروت زیاد رسیده است ولی در اصل اتفاقاتی که در سال های ۹۰ و ۹۱ برای ایشان افتاد، سرآغاز این ثروت شد. همین دوره اوج حرکتهای ایشان بود که باعث اختلالهای مالی شدید در وزارت نفت شده است. ببینید کل ماجرای دو هزار میلیارد بدهی معروف بابک زنجانی به وزارت نفت بابت پول فروش نفت از بهمن ۹۰ است که تا شهریور ۹۱ این ماجرا به اوج خودش میرسد.”
این دستیار سابق، شگرد زنجانی را یک “تکنیک قدیمی” توصیف کرده و گفته است: “به واسطه نوع ارتباطی که با مقامات دوره آقای احمدینژاد و مجموعه عمرانی «ق» برقرار کرده بود توانست پولها را در حساب خودش نگه دارد و از چرخش پولی که ایجاد میکرد منافعی برای خودش به وجود بیاورد.”
او انتقال و جابهجایی بینالمللی پول در دوران تحریم را یکی از اصلیترین کارهای زنجانی دانسته و به زبان ساده یکی از فرایندهای منجر به ثروت میلیاردی را این طور توضیح داده است: “به طور مثال اگر یک میلیون دلار را جا به جا میکردند بر اساس توافقی که با سیستم بانکی داشتند هفت هزار دلار پول دریافت میکردند و زمان رسیدن پول به مجموعه بانکی را سه روز اعلام می کردند. ولی این پول بعد از ۱۰ روز برگشت میخورد و باید یکبار دیگر حواله میشد و دوباره ۱۰ روز طول میکشید و دوباره برگشت می خورد. عملا شما می بینید که این رقم برای جابه جایی به جای هفت هزار دلار، به یک رقم ۲۱ هزار دلاری و حتی ۳۶ هزار دلاری هم میرسید. در این فاصلهای هم که اعلام میکردند پول برگشت خورده است و به حساب نرفته و باید دوباره انتقال داده شود، این پول در چرخش مجموعه بابک زنجانی بود و در این مدت با صرافیها کار میکرد.”
فروش ارز دولتی در بازار آزاد هم یکی دیگر از روشهای مردی بوده که تدبیر خبر او را “میلیاردر کاغذی” نامیده است.
در سوی مقابل، وبسایت الف که تحت مدیریت احمد توکلی، نماینده اصولگرای مجلس قرار دارد مدعی شده که زنجانی نه تنها در جهت دور زدن تحریمها اقدام نکرده، بلکه خود عاملی بوده برای تحریمهای جدید غرب برعلیه ایران.
به نوشته این وبسایت، لو رفتن محموله طلا در هواپیمای متعلق به زنجانی در استانبول یک ترفند بوده است: “انتشار و انعکاس گسترده توقیف طلا در ترکیه توسط کارتل های رسانهای صهیونیستی در جهان موجب میشود تا تهاتر طلا با ایران تحریم شود و قیمت طلا در بازار داخل به طرز سرسامآوری افزایش پیدا کند. به این ترتیب آنچه بابک زنجانی اندوخته بود، ارزشی چند برابر به خود می گیرد.”
همچنین عنوان شده که بابک زنجانی از طریق اعتباری که پول های بلوکه شده برای وی فراهم کرده، از سه بانک اروپایی وامهایی کلانی دریافت کرده و نتیجه گرفته است: “به این ترتیب او نه تنها از رفع تحریمها و آزاد شدن پول های نفتی که نزد وی است، خوشحال نخواهد شد، بلکه در این صورت مجبور است وامهای دریافتی اروپایی را که در تاجیکستان، ترکیه و چند کشور دیگر سرمایهگذاری کرده پس دهد. مهمتر اینکه باید پرسید، در صورتی که غرب اعتقاد داشته بابک زنجانی برای دولت ایران کار میکرده و به همین بهانه این مبالغ را بلوکه کرده است، با چه توجیهی این وامها را در اختیار او قرار دادهاند؟!”
از اسپانسری جشنواره فجر تا معامله پفک!
در اولین نشست خبری سی و دومین دوره جشنواره فیلم فجر، تایید شد که یکی از شرکتهای تابعه زنجانی پیشنهاد داده بوده تا اسپانسر این جشنواره باشد. دبیر جشنواره از قبول یا رد این پیشنهاد سخنی نگفت و تنها به ذکر این موضوع اکتفا کرد که “سلامت رفتار اقتصادی جشنواره بر تامین مالی آن ارجحیت دارد.”
همچنین اظهارنظر محمد غرضی، کاندیدای جنجالی انتخابات ریاست جمهوری اخیر در فضای مجازی مورد توجه قرار گرفته است. او که وزیر نفت دولت سوم جمهوری اسلامی بوده، ادعای زنجانی در مورد شروع به کار اقتصادی در زمان حضور به عنوان راننده رییس وقت بانک مرکزی را زیر سئوال برده و گفته است: “من چون وزیر نفت بودم میدانم نفت باید به کسی فروخته شود که هم اعتبار و سابقه داخلی داشته باشد و در بازارهای دیگر دنیا آدم معتبری باشد. پول خرید نفت را هم بانک مرکزی بریزد. پفک که نیست نفت است. این طور که آقای زنجانی با وزارت نفت ایران برخورد کرده بیشتر به تلاش برای معامله پفک می ماند تا خرید و فروش نفت.”
در عین حال رییس اتحادیه صادرکنندگان فرآوردههای نفتی گفته است که با بابک زنجانی برخورد خوبی نشد. به گفته خسروجردی، اشتباه بابک زنجانی بزرگنمایی خود بود که باعث شد مردم علیه او جری شوند. او توضیح داده است: “بخش خصوصی توانست ۲۷ درصد صادرات نفت خام و فرآوردههای نفتی را بر عهده بگیرد. این کار یک سال و نیم طول کشید تا به نتیجه رسید اما متاسفانه ابزارها برای ادامه کار فرهم نیست؛ چرا که سیستم بانکی و شرکت ملی نفت آمادگی ذهنی برای حضور بخش خصوصی در این زمینه را ندارند. متاسفانه یکی هم که در این میان توانست به صادرات نفت خام اقدام کند متاسفانه شاهد هستیم که نتیجه برای آن فرد منفی بوده است.”
وبسایت آینده آنلاین نیز که برای اولین بار در رسانههای ایران، از زنجانی و فعالیتهایش پرده برداشت خبر داده که حمیدفلاح هروی، یکی از دستیاران ارشد بابک زنجانی، دو هفته پیش از او دستگیر و سپس آزاد شد. فلاح هروی پیش از آشنایی با زنجانی، به دلیل تخلفات متعدد از یک دستگاه امنیتی اخراج شده بود و مدتی به عنوان “امین اموال” زنجانی فعالیت میکرد. امضای او در کنار امضای زنجانی در مبایعهنامه با سازمان تامین اجتماعی و سعید مرتضوی دیده میشود.