مدیرعامل شرکت ملی نفت ایران از “آمادگی کامل” جمهوری اسلامی برای “مقابله با تهدید کشورهای اروپایی” درباره قطع صادرات نفت به این کشورها خبر داد و همچنین تهدید کرد که ایران می تواند در واکنشی متقابل، “همین الان” از ارسال نفت خود به اروپا خودداری کند.
احمد قلعه بانی با تاکید بر موضع جمهوری اسلامی مبنی بر اینکه “تحریم نفت ایران از سوی کشورهای اروپایی نه تنها ما را متضرر نمی کند که بیشترین ضرر را متوجه آنها می کند” افزود که “تنها 18 درصد نفت صادراتی ایران را کشورهای اروپایی خریداری می کنند و به همین دلیل تحریم آنها تاثیر چندانی روی فروش ما نخواهد داشت.”
اتحادیه اروپا روز دوشنبه سوم بهمن، خرید نفت اعضای این اتحادیه از ایران و نیز بانک مرکزی جمهوری اسلامی را تحریم کرد. این تحریم ها شامل توقف فوری امضای قراردادهای جدید با ایران برای خرید و فروش نفت خام و فرآورده‌های نفتی و نیز پایان قراردادهای جاری تا 11 تیر 1391 می‌شود.
جمهوری اسلامی علیرغم اینکه به شدت به این تحریم های بی سابقه اعتراض و آنها را محکوم کرده اما در عین حال مدعی شده که مشتریان زیادی برای نفت خام ایران وجود دارند و می تواند با جایگزین کردن آنها، ضرر این تحریم ها را متوجه اروپا کند.
مدیرعامل شرکت ملی نفت با اشاره مجدد به این تحریم ها، گفت که ایران در مدت اخیر “بازاریابی های گسترده ای” برای فروش نفت و نیز “پیدا کردن کشورهای جدید یا افزایش حجم صادرات به کشورهای خریدار نفت” خود داشته است.
قلعه بانی گفت که “نفت ایران مشتری دارد” ولی تامین نفت خام پالایشگاه های کشورهای اروپایی که هم اکنون از نفت ایران تغذیه می شوند برای کشورهای اروپایی “دردسرساز” خواهد شد.
او گفت که ایران در شرایط فعلی “خریداران مناسبی” برای نفت خود پیدا کرده و تاکید کرد که “ما هم اکنون نیز آماده قطع صادرات نفت خود به کشورهای اروپایی هستیم.”
مدیرعامل شرکت ملی نفت با هشدار مجدد به کشورهای اروپایی گفت که ذخایر کنونی نفتی ایران به گونه ای است که “در آینده کشور ما نقش بی نظیری در بازار انرژی جهان” ایفا خواهد کرد و کشورهای مختلف از جمله اروپایی ها “مجبور هستند به سمت ایران حرکت کنند در غیر اینصورت با مشکل مواجه می شوند.”
منوط به “سطح عالی” کشور
احمد قلعه بانی دو روز پیش نیز شرکت های نفتی اروپایی را تهدید کرده بود که یا قراردادهای خرید نفت از ایران را به صورت بلندمدت تدوین کنند و یا هم‌اکنون خرید نفت از ایران را متوقف کنند.
برخی نمایندگان مجلس، مسئولان دولتی و حکومتی و رسانه های نزدیک به جناح حاکم در ایران در واکنش به تحریم نفتی اتحادیه اروپا علیه جمهوری اسلامی با این استدلال که هم اکنون و در فصل زمستان به علت سرمای هوا در اروپا، این کشورها نیاز روزانه به نفت ایران دارند، گفته اند که جمهوری اسلامی می تواند با قطع صادرات فوری نفت خام خود به این کشورها، آنها را مجازات کند.
تعدادی از نمایندگان مجلس با اکثریت اصولگرایان همچنین طرحی را پیشنهاد دادند که به موجب آن، جمهوری اسلامی تا پایان دادن کشورهای اروپایی به تحریم نفتی این کشور، هر گونه صادرات نفت به کشورهای اروپایی را قطع می‌کند.
با وجود این، علی ادیانی راد از اعضای کمیسیون انرژی مجلس پس از چند روز اعلام کرد که ارائه طرح توقف فروش نفت به اروپا برای رسیدگی در مجلس به تعویق افتاده است.
احمد قلعه بانی، مدیرعامل شرکت ملی نفت اما در واکنش به این طرح گفت که در این زمینه باید در “سطح عالی کشور” تصمیم‌گیری شود.
مقامات عالی کشور، عنوانی است که در ادبیات رسمی جمهوری اسلامی برای توصیف آیت الله خامنه ای استفاده می شود.
اعمال تحریم های اتحادیه اروپا علیه نفت خام وارداتی ایران و نیز تحریم بانک مرکزی جمهوری اسلامی، آخرین دور از تحریم های این اتحادیه علیه نظام حاکم بر ایران برای تحت فشار قرار دادن رهبران جمهوری اسلامی به منظور توقف غنی سازی اورانیوم به عنوان بخشی از برنامه هسته ای است.
ایالات متحده آمریکا نیز پیش از این بانک مرکزی جمهوری اسلامی را تحریم کرده بود.
چین و روسیه، دو عضو دائم شورای امنیت سازمان ملل و از شرکای تجاری ایران به شدت از این تحریم ها انتقاد کرده اند.
جمهوری اسلامی درآمد حاصل از فروش بین المللی نفت خام خود را به عنوان منبع اصلی و عمده درآمد کشور از طریق بانک مرکزی دریافت می کند و تحریم این بانک می تواند منجر به قطع ارتباط مالی میان جمهوری اسلامی با آن دسته از کشورهایی که کماکان نفت ایران را خریداری می کنند، شود.
چین، ژاپن، هند و کره جنوبی، چهار غول بزرگ اقتصادی و صنعتی جهان مشتریان عمده نفت ایران هستند که علیرغم فشارهای شدید اتحادیه اروپا و آمریکا تمایلی برای قطع خرید نفت از جمهوری اسلامی نشان نداده اند و حتی برخی گزارش ها از افزایش تقاضای چین و هند از ایران در این خصوص خبر می دهند.
سفر بازرسان بین‌المللی به ایران
علاوه بر اتحادیه اروپا، ایالات متحده آمریکا و برخی دیگر از کشورهای متحد آنها که تحریم های یک جانبه ای را علیه جمهوری اسلامی وضع کرده اند، شورای امنیت سازمان ملل متحد، مهم ترین نهاد بین المللی است که تاکنون چندین دور از تحریم های مختلف سیاسی، نظامی و اقتصادی را علیه جمهوری اسلامی و تعدادی از مقامات آن اتخاذ کرده است.
فشارها بر جمهوری اسلامی آنگاه افزایش یافت که دبیرکل آژانس بین المللی انرژی اتمی در گزارش اخیر خود، برنامه اتمی آن را دارای نشانه هایی از فعالیت های مرتبط با تحقیقات نظامی بخصوص در حوزه موشکی عنوان کرد.
جمهوری اسلامی مطابق معمول این گزارش را رد و تاکید کرد که تمام فعالیت های هسته ایش در چارچوب نظارت و مقررات آژانس بین المللی و با اهداف صلح آمیز علمی صورت می گیرد.
جمهوری اسلامی می گوید که تحت فشارهای بین المللی و قطعنامه های تحریمی، برنامه اتمی خود را متوقف نمی کند.
روز گذشته، هیاتی عالی رتبه از آژانس بین المللی انرژی اتمی به ریاست هرمان نکائرتس، معاون مدیرکل، برای بازدیدی سه روزه وارد ایران شدند.
این هیات قرار است از تاسیسات هسته ای جمهوری اسلامی و از جمله سایت جنجالی غنی سازی فردو دیدار کند.
یوکیو آمانو، مدیرکل آژانس بین المللی انرژی اتمی نیز از جمهوری اسلامی خواسته که با هیات اعزامی همکاری کند.
آژانس بین‌المللی انرژی اتمی ابراز امیدواری کرده است که اعلام آمادگی جمهوری اسلامی برای گفت‌وگو، به مناقشه چندین ساله بر سر برنامه هسته ای این کشور پایان دهد.
مقامات جمهوری اسلامی در هفته های اخیر، پیشنهاد از سرگیری مذاکرات هسته ای با گروه 5+1 را مطرح کرده و کاترین اشتون، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا نیز ضمن استقبال از این پیشنهاد، خواستار “معنا دار” بودن مذاکرات شده اند و نسبت به تکرار مذاکرات نافرجام استانبول هشدار داده است.
آخرین دور این گفت‌وگوها نزدیک به یک سال پیش، در شهر استانبول ترکیه برگزار شد و بدون نتیجه مشخص که خشم کشورهای غربی را برانگیخت، پایان یافت.
