اولین پیشنهاد آمریکا برای گفتگو با ایران

رضا تقی زاده
رضا تقی زاده

هیلاری کلینتون نامزد پیشنهادی اوباما برای تصدی منصب وزیر خارجه امریکا، پس از حضور در اولین جلسه کمیته روابط خارجی سنا، بمنظور ادای توضیح پیرامون برنامه ها و همچنین دفاع از شایستگی خود برای تصدی آن مقام، ضمن پرداختن به مسائل ایران، اظهار داشت که آزادی رابرت لوین سان، مامور امریکایی بازنشسته سازمان اف بی ای میتواند اولین گام برای بهبود روابط با تهران تلقی شود.

گفته میشود رابرت لوین سان از 9 مارس سال 2007 در جزیره کیش مفقود شده است. امریکا مدعی است که او توسط ماموران وزارت اطلاعات ایران دستگیر شده و در یکی از زندانهای ایران بسر میبرد. ایران با رد این ادعا مدعی شده است که از سرنوشت مامور امریکائی بی اطلاع است. همسر مامور امریکائی که در جستجوی همسر مفقود شده خود به ایران نیز سفر کرده است میگوید لوی سان اخرین بار در حال خروج از هتل مریم در جزیره کیش دیده شده.

سناتور دمکرات بیل نلسون از ایالت فلوریدا و عضو کمیته روایط خارجی که در طول دوسال گذشته برای کسب اطلاع از وضعیت مامور مفقود شده تلاشهای زیادی در سنای امریکا بعمل آورده ، منجمله تدوین طرحی در سال گذشته که بموجب آن دولت امریکا مکلف به پیگیری جدی تر موضوع شده است، در جلسه توجیهی خانم کلینتون از او پرسید: “تصور نمیکنید که بعنوان یک اقدام بشر دوستانه، برای کشوری مانند ایران، این فرصت بی نظیری است که با استفاده از آن آمادگی خود را برای همکاری در مورد لوین سان نشان دهد”. هیلاری کلینتون با تایید گفته های سناتور نلسون تاکید کرد: “بله یک فرصت فوق العاده خواهد بود”.

به این ترتیب بنظر میرسد که وزیر خارجه بعدی امریکا، علیرغم اظهارات اوباما دایر بر آمادگی انجام گفتگوهای بدون پیش شرط با ایران، که در زمان مبارزات انتخاباتی مطرح کرده بود، پیش از دادن هر امتیازی به تهران مایل به دیدن نشانه های جدی از سوی تهران برای همکاری با واشنگتن است. در این زمینه آزادی مامور باز نشسته امریکایی اگر از اهمیت زیادی در روابط خارجی دولت متبوع او برخوردار نیست، در عین حال میتواند بعنوان محک تمایل تهران و یا امادگی تهران برای نزدیک شدن به واشنگتن مورد استفاده قرار گیرد.

وزارت جارجه امریکا و اف بی آی هردو در گذشته انکار کرده اند که نلسون در زمان مفقود شدن برای آنها کار میکرده و طی موقعیتهای متعدد از ایران خواستار آزادی او شده اند. سال گذشته شبکه خبری سی ان ان گزارش داد که لوین سان اندکی پیش از مفقود شدن با یک امریکائی فراری بنام داوود صلاح الدین که از سالها پیش بعنوان پناهنده در ایران بسر میبرد ملاقات کرده است.

صلاح الدین که یک مسلمان امریکائی است در سال 1980 یک دیپلمات سابق ایران بنام علی اکبر طباطبائی را که دارای سوابق فعالیتهای اطلاعاتی در زمان پیش از انقلاب بود در مریلند امریکا بقتل رساند و متواری شد. مدتی بعد آفتابی شدن، صلاح الدین طی یک مصاحبه رسما ارتکاب قتل را پذیرفت. در ایران داوود صلاح الدین را بنام حسن عبدوالرحمن معرفی میکنند. به او پس از فرار به ایران گذرنامه ایرانی داده شده و هرازگاهی نیز در موسسه ای مشغول به کار ترجمه و یا نگارش بوده است. استفاده از او در یک فیلم ایرانی توسط مخملباف، جنجالهای زیادی برپا کرد و لی کارگردان از انقلاب دوری گرفته ایرانی با وجود نقطه نظر های تحول یافته اش، انتقادهای وارد آمده را با استناد به دلایل هنری مردود شمرد.

مرد میانجی یعنی صلاح الدین که هنوز روشن نیست از کدام سو برای دیدار با لوین سان ماموریت داشته، و چگونه بین او و مامور امریکائی تماس برقرار شده، دیدار با او را تائید کرده است. صلاح الدین گفته است که او را ماموران لباس شخصی ایرانی از اتاق مشترکی که با لوین سان داشته خارج ساخته پاسپورت ایرانی او را ضبط و خودش را بازداشت کرده اند. بنا بر ادعای صلاح الدین، بعد از آزادی در فردای آنروز به او گفته شده لوین سان نیز آزاد و به دوبی بازگردانده شده است. ولی با توجه به روابط نزدیک صلاح الدین با دولت، و همچنین آزادی مورد ادعای او در فردای بازداشت، منابع مستقل اعتبار صلاح الدین و اظهارات او را تائید نمیکنند.

طرح موضوع لوین سان از سوی وزیر خارجه آینده امریکا در جلسه کمیسیون روابط خارجی سنا و اشاره روشن به انتظارات دولت آینده امریکا از ایران برای پیش گامی در اثبات حسن نیت تهران در قبال واشنگتن، در شرایطی صورت میگیرد که دولت جمهوری اسلامی و شخص رییس جمهور احمدی نژاد، حتی قبل از انتخاب اوباما به مقام رییس جمهوری امریکا، از پیروزی او بر رقیب جمهوری خواه استقبال بعمل آورده بودند. دولت امریکا اینک با فرستادن اولین توپ به زمین ایران قصد دارد که آمادگی واقعی تهران را برای همکاری به آزمایش بگذارد؛ آزمایشی که بسیاری از ناظران به نتیجه آن چندان خوش بین نیستند.