امید دولت اوباما برای پایان به بنبست هستهای با ایران نه تنها منوط به مذاکرات جدی است بلکه او همچنین باید با اعضای کنگره نیز کنار بیاید.
کاخ سفید برای مذاکره با ایران در ژنو با دو چالش روبروست: متقاعد کردن تهران به توقف غنیسازی اورانیوم و فعالیتهای دیگر هستهای و همچنین جلب حمایت کنگره که نسبت به کاهش تحریمها علیه ایران بدبین است.
در روزهایی که اعضای کنگره تقریبا در تمام امور با هم اختلاف دارند، میل به ضربه زدن به ایران در تمام آنها مشترک است و محافظهکاران تیپارتی نظیر سناتور تد کروز و لیبرالهایی نظیر نانسی پلوسی را با هم متحد کرده است.
از آنجا که فقط کنگره میتواند تحریمهای ایران را بصورت دائم حذف کند، قانونگذاران میتوانند هرگونه توافق با ایران را، در صورتیکه احساس کنند کاخ سفید زیادی به حسن روحانی یا رئیس او آیتالله خامنهای آسان گرفته است، برهم بزنند.
اگر سنا نیز قانونی را که کنگره در ماه ژوئیه با رای 400 به 20 تصویب کرده تصویب کند، صادرات نفت ایران را که 80 درصد درآمدهای دولت این کشور را تشکیل میدهد به صفر میرساند. این لایحه همچنین نهایتا کلیه داد و ستدها با ایران را قطع میکند.
اد رویس، رئیس کمیته امور خارجی کنگره میگوید او به حرفهای روحانی در سازمان ملل اعتماد ندارد. “آنها امیدوارند همهچیز با مذاکرات حل شود و در همان حال برنامه هستهایشان را هم پیش ببرند.”
اوباما و روحانی بسیار مصر هستند که از جنگ اجتناب کنند و برای اینکار مشوقهایی دارند. دیپلماتها میگویند در صورت توافق، احتمالا به ایران اجازه داده خواهد شد که اورانیوم را با درصد پایین برای مقاصد صلحآمیز تحت نظارت شدید آژانس هستهای غنیسازی کند یا اینکه سوخت هستهای را از روسیه یا کشورهای دیگر وارد کند.
متخصصان میگویند کنگره و کاخ سفید نقش پلیس بد و پلیس خوب را بازی میکنند. مارک دوبوویتز، متخصص تحریمها در بنیاد دفاع از دموکراسیها و از طرفداران تحریمها میگوید، مذاکرهکنندگان آمریکایی میتوانند به ایرانیها بگویند اگر در مورد برنامه هستهای کوتاه نیایند، دیوانهها در کنگره ممکن است هر کاری بکنند.
اما اعضای کنگره میتوانند تحریمهای سنگینتری را اعمال کنند و گشایش دیپلماتیک بوجود آمده را خراب کنند. برخی از اعضای کنگره در حال فشار آوردن هستند که اگر ایران در هر جبههای، نه فقط هستهای، امتیاز نداد تحریمهای سخت تری اضافه شود.
دولت آمریکا به دنبال این است که هوای هر دو طرف را داشته باشد. روز پنجشنبه وندی شرمن از مقامات وزارت خارجه به کمیته روابط خارجی سنا گفت تحریمها نباید به این زودیها برداشته شود اما افزود، ممکن است در صورتیکه ایران مقیاس فعالیتهای هستهای خود را کاهش دهد، آمریکا بصورت کوتاه مدت تحریمها را کاهش دهد.
بدون حمایت کنگره، گزینههای دیپلماتیک اوباما محدود خواهد بود. او میتواند تحریمهایی را که با دستور اجرایی اعمال شده بردارد و بصورت موقت تحریمهای قانونی را به خاطر امنیت ملی آمریکا معلق کند. اما اگر به تعلیق تحریمهای بدون حمایت کنگره ادامه دهد میتواند موجب حمله سیاسی علیه خود شود.
حتی اگر ایران بتواند با کاهش تحریمهای اتحادیه اروپا به سیستم مبادلات سوئیفت باز گردد باز هم ممکن است شرکتها نسبت به تجارت با ایران تا زمانیکه آمریکا اجازه را صادر کند محتاط باشند، چون تحریمهای کنگره شرکتهایی را که با ایران تجارت کنند جریمه می کند.
بنابراین کاخ سفید باید در مورد این مسئله کاملا با کنگره همکاری کند. مقامات دولت میگویند باید از ایران اقدامات عملی ببینند تا بتوانند تحریمها را کاهش دهند اما کسانی که نسبت به حرفهای ایران بدبین هستند، از جمله نتانیاهو، میگویند تا وقتی که ایران برنامه هستهای خود را کاملا متوقف نکرده است تحریمها باید افزایش یابد.
منبع: لوس انجلس تایمز - 5 اکتبر 2013