در حالیکه مسئولان سازمان های متولی محیط زیست و کنترل آلودگی هوا هنوز بر سر قرار گرفتن تهران در شرایط “اضطرار” یا “هشدار” اختلاف نظر دارند، طی ۴۸ ساعت گذشته بروز پدیده گرد و غبار با حجمی بی سابقه، شهروندان را دچار مشکل کرده است.
این گرد و غبار در برخی معابر، دید رانندگان خودرو ها را به حداقل رسانده و منجر به بروز تصادف خودرو ها شده است.
با این وجود، مسئولان با تاخیر در پایتخت شرایط اضطراری اعلام کرده اند؛ برخی از آنها نیز اساسا اعتقادی به رسیدن به شرایط اضطراری ندارند، به طوری که به گزارش خبرگزاری فارس، محمد رستگاری معاون پایش و نظارت آلودگی هوای استان تهران ظهر دیروز گفت: “هنوز هوای تهران به شرایط هشدار نرسیده است. بر همین اساس نیازی به تشکیل کارگروه مواقع اضطرار نیست. البته شاخص کیفیت هوای تهران در شرایط ناسالم برای تمامی گروه‌ها قرار دارد اما هنوز شاخص کیفیت هوای تهران به شرایط هشدار نرسیده است و همچنین انتظار نمی‌رود که طی روز‌های پیش‌رو نیز شرایط هشدار را تجربه کنیم. با توجه به اینکه هم اکنون شاخص کیفیت هوا روی عدد ۱۹۱ قرار دارد و از آنجایی که شرایط هشدار در زمانی ایجاد می‌شود که این عدد روی ۲۰۰ قرار گیرد جلسه‌ای در این باره تشکیل نمی‌شود. از آنجایی که طی دو روز آینده پایداری هوا نخواهیم داشت بنابراین روند کاهش غلظت آلاینده‌ها پیش بینی می‌شود و نیازی به تشکیل جلسه نیست”.
در همین حال اما حشمت الله بسطامی سخنگوی شرکت کنترل کیفیت هوای شهر تهران گفته: “شاخص آلودگی هوای تهران در شرایط «هشدار» قرار گرفت. شاخص آلودگی هوا در شرایط ناسالم برای تمامی گروه های سنی است شاخص آلودگی ذرات معلق کمتر از ۲.۵ میکرون امروز در تهران ۱۹۱ است”.
علاوه بر وی، وحید حسینی مدیر کل شرکت کنترل کیفت هوای تهران هم به رسیدن به شرایط اضطرار باور دارد و می گوید: “هوای پایتخت با قرار گرفتن شاخص ذرات معلق کمتر از دو و نیم میکرون روی عدد ۱۹۰ در آستانه شرایط اضطرار قرار گرفت. این شاخص روز گذشته روی عدد ۹۶ قرار داشت و امروز با حدود ۱۰۰ واحد افزایش نسبت به دیروز روی عدد ۱۹۰ قرار گرفته است. در حال حاضر آلاینده های منو اکسید کربن، دی اکسید گوگرد، ازن و دی اکسید نیتروژن در شرایط سالم قرار دارد. در حال حاضر ذرات معلق کمتر از ۱۰ میکرون نیز با قرار گرفتن این شاخص روی عددد۱۸۶ در شرایط هشدار است. در این شرایط کودکان، سالمندان، بیماران قلبی و تنفسی از تردد در هوای آزاد جدا خودداری کنند و سایر افراد از تردد غیر ضروری و فعالیت شدید بدنی در فضای باز بپرهیزند”.
تناقض گویی مسئولان با اعتراض فارس مواجه شده و این خبرگزاری در مطلبی نوشته است: “باز هم مسئولان مرتبط با وضعیت هوا برای اعلام شرایط به مردم به تفاهم نرسیده اند و هر دستگاهی به صورت جزیره‌ای وضعیت را اعلام می کند.اما آنچه حائز اهمیت است اوضاع مردمی است که دچار سردرگمی می شوند و نمی دانند بالاخره وضعیت سلامت هوا مشکل دارد یا خیر، تا حداقل از تردد بیماران، سالخوردگان و کودکان در سطح شهر خودداری کنند”.
سازمان حفاظت محیط زیست نیز که رئیس اش چندی پیش “جایزه بانوی محیط زیست جهان” را در تهران دریافت کرد،در این میان تنها به ارائه برخی نکات کلی می پردازد. در همین راستا سعید متصدی، معاون محیط زیست انسانی این سازمان دیروز به ایسنا گفته است: “علت اصلی این گرد و غبار معادن شن و ماسه در غرب استان تهران است که جزو کانون‌های داخلی ورود گرد و خاک به تهران محسوب می‌شود. استفاده بی‌رویه از آب در کشاورزی، توسعه صنایع آب‌بر مانند فولاد و افزایش سطح تبخیر آب مانند احداث سدها موجب افزایش میزان تبخیر آب می‌شود. متاسفانه علی‌رغم اینکه در کشور آب کم داریم، سطح تبخیر آب را نیز افزایش دادیم که این امر موجب شده است کانون‌های گرد و غبار در اطراف شهرها تشکیل شود. سازمان حفاظت محیط زیست در عین حال که موضوع گرد و غبار را در خارج مرزهای ایران پیگیری می‌کند، در داخل کشور نیز این کانون‌ها را مورد پیگیری قرار داده است این در حالی است که طی چند سال گذشته هیچ فعالیتی درخصوص کانون‌های داخلی گرد و غبار صورت نگرفته است و آقایان همه تقصیرها را به گردن خارجی‌ها انداخته و گفته‌اند که کانون‌های خارجی گرد و غبار موجب ورود ریزگردها به کشور شده‌اند. باید کانون‌های داخلی ریزگردها را مهار کنیم که در این خصوص در مناطق جنوبی و غربی کشور برنامه تثبیت خاک در دستور کار قرار گرفته است”.
وی مسئولیت را متوجه سازمان متبوع اش نمی داند و با مقصر دانستن دولت قبل می افزاید: “متاسفانه هیچ کاری طی ۸ سال گذشته درخصوص مهار کانون‌های داخلی گرد و غبار صورت نگرفته است”.
محمد علی شاعری، معاون شهردار تهران هم تنها به اینکه “مدل آلودگی هوا تغییر کرده”، بسنده کرده و گفته: “در حال حاضر مدل آلودگی هوا در کل کشور و به ویژه در پایتخت تغییر کرده است. در گذشته علت اصلی آلودگی هوا گازهای آلاینده مانند منوکسید کربن، دی اکسید نیتروژن، دی اکسید گوگرد و ازن بودند اما با اقدامات انجام شده در زمینه بهبود کیفیت سوخت، کیفیت خودروها، وضعیت صنایع معادن، خدمات تولیدی، جایگزینی سی ان جی به جای بنزین، جایگزینی خودروهای فرسوده و همچنین بهبود رفتارهای اجتماعی مردم در حال حاضر این آلاینده ها به شدت کاهش یافته و در حد سالم و پاک قرار دارند. از سال ۸۸ عوامل دیگری موجب قرار گرفتن هوای بسیاری از استانهای کشور در شرایط ناسالم شد که با عنوان ریزگردهای عربی و یا مهمانان ناخوانده معرفی شدند”.
