یک سپاه جدید برای تهران

محمدرضا یزدان پناه
محمدرضا یزدان پناه

» جعفری: اعتراض به این شدت را پیش بینی نمی کردیم

یک روز پس از انتشار سخنان بازتاب برانگیز فرمانده کل سپاه پاسداران درباره حوادث پس از انتخابات دهمین دوره ریاست جمهوری، سردار محمدعلی جعفری از تشکیل سپاه “امام حسن مجتبی” در استان تهران خبر داد.

به گزارش خبرگزاری دولتی جمهوری اسلامی (ایرنا) فرمانده کل سپاه این خبر را روز شنبه در مراسم افتتاح محل جدید سپاه سیدالشهدا استان تهران و همزمان با سالروز تاسیس سپاه پاسداران انقلاب اسلامی بیان کرد.

او گفت که تشکیل سپاه امام حسن مجتبی در راستای تاسیس استان البرز و جداسازی کرج و شهرستان های تابعه آن از استان تهران انجام شده است.

به گزارش همین خبرگزاری، تا پیش از تشکیل استان البرز، این سپاه سیدالشهدا بود که شهرستان‌های استان تهران را از جمله کرج، شهر ری، دماوند پوشش می‌داد اما پس از نهمین انتخابات ریاست جمهوری این واحد از سپاه پاسداران در کنار سپاه محمد رسول الله وظیف برخورد و سرکوب اعتراضات صورت گرفته به نتایج آن را بر عهده گرفت.

خبرگزاری دولتی جمهوری اسلامی همچنین افزوده که با تشکیل استان البرز، این سپاه به دو بخش سپاه سیدالشهدا و سپاه امام حسن مجتبی تقسیم شده است که حوزه فعالیت سپاه سیدالشهدا استان البرز است و سپاه امام حسن مجتبی در استان تهران فعالیت می‌کند.

با وجود تشکیل سپاه امام حسن مجتبی در استان تهران، سپاه محمد رسول الله همچنان در حوزه شهر تهران و شمیرانات به فعالیت خود ادامه می‌دهد.

سپاه محمد رسول الله تهران بزرگ در پی تغییر ساختار در سپاه پاسداران و تشکیل سپاه‌های استانی در سال ۱۳۸۷ از ادغام لشکر محمد رسول الله و نیروی مقاومت بسیج تهران بزرگ تشکیل شد. این سپاه زیرمجموعه فرمانده کل سپاه است و مسئولیت هماهنگی و فرماندهی عملیات کادرها و نیروهای خود همراه با نیروهای بسیج و انصار حزب الله را درهنگام بروز ناآرامی در تهران برعهده دارد. سپاه دیگر تهران سپاه سیدالشهدا است که اگرچه حوزه فعالیت آن اطراف تهران است اما به علت آنکه محل استقرار نیروهای این سپاه، پادگان محمد رسول‌الله در اطراف صدا و سیما و بیمارستان شهید رجایی است از نیروهای آن برای سرکوب اعتراضات پس از انتخابات بهره گرفته شد. در آن هنگام سردار علی فضلی فرماندهی این واحد از سپاه را بر عهده داشت.

 

سرکوب زیر نظر رهبری

ادامه تغییر و تحول در سپاه پاسداران در شرایطی است که مرحله نخست از تحولات ساختاری این نهاد نظامی پس از انتصاب محمدعلی جعفری به جای سید یحیی صفوی در 10 مهرماه سال 1386 به سمت فرماندهی کل، از سوی آیت الله خامنه ای آغاز شده است.

در مرحله اول این تحولات تعداد زیادی از فرماندهان سپاه برکنار ویا جابه‌جا شدند، همچنین در کنار این تحول، سپاه های استانی نیز ایجاد شدند و همزمان، فرماندهی نیروهای مقاومت بسیج بصورت کامل در اختیار فرماندهی کل سپاه پاسداران قرار گرفت.

در این مرحله ابتدا لشکرهای مختلف سپاه پاسداران حذف و 29 سپاه استانی برای 29 استان کشور و دو سپاه ویژه برای شهر تهران و استان تهران با هدف مقابله با “تهدیدهای درون مرزی و برون مرزی علیه کشور” تشکیل شد.

سردار عبدالله عراقی، فرمانده سپاه محمد رسول الله که در حوادث پس از انتخابات فرماندهی نیروهای خود را بر عهده داشت، همان روزهای نخست پس از اعلام نتیجه انتخابات گفته بود که بنابر مصوبه شورای عالی امنیت ملی سپاه و بسیج در روز 30 خرداد وارد عمل شدند و “مجموعه سپاه تهران بزرگ به عنوان بازوی اجرایی سپاه پاسداران در تهران به کمک نیروی انتظامی آمد.”

شورای عالی امنیت ملی عالی ترین نهاد تصمیم گیر امنیتی و نظامی ایران است که طبق قانون ریاست آن بر عهده رئیس جمهور است اما تصمیمات آن بدون نظر موافق رهبر جمهوری اسلامی اتخاذ و اجرا نمی شود.

سردار عراقی در تیر ماه 1388 اعلام کرده بود که سپاه محمد رسول الله که بازوی اجرایی بسیج در شهر تهران است، روز 30 خرداد با کمک نیروی انتظامی وارد عمل شده و از ساعت دو ونیم بعد از ظهر همان روز در تهران مستقر شد.

او یک ماه بعد از آن گفت که نیروی های بسیجی به درخواست نیروی انتظامی روز 23 خرداد ( یک روز پس از انتخابات) وارد عمل شدند “اما از 25 خرداد تمام مسئولیت بر عهده سپاه و نیروهای بسیجی گذاشته شد که تا 25 مرداد ماه ادامه داشت.”

سپاه پاسداران انقلاب اسلامی و نیروهای بسیجی تابع آن طبق قانون اساسی جمهوری اسلامی، زیر نظر مستقیم رهبری اداره می شوند. عزل و نصب فرماندهان ارشد آن بر عهده مقام رهبری جمهوری اسلامی است و سیاست گذاری های کلان آن هم با نظارت و تایید او اجرایی می شود.

به دنبال اعتراضات عمومی پس از انتخابات ریاست جمهوری در 22 خرداد 1388 که وظیفه اصلی سرکوب آنها بر عهده سپاه و بسیج قرار داده شده بود، ناظران و رسانه ها شخص آیت الله خامنه ای را مسئول این سرکوب های خونبار دانستند.

 

“آقا فرموده”

محمد علی‌جعفری، فرمانده سپاه پاسداران در گفت و گویی با خبرگزاری فارس که روز جمعه گذشته منتشر شد، با اشاره به اعتراض‌های گسترده به نتایج اعلام شده برای انتخابات ریاست جمهوری در سال ۱۳۸۸ در ایران، گفت که کسی بروز این اعتراض‌ها را “با این شدت” پیش‌بینی نمی‌کرد و دلیل حضور و نفوذ این نهاد نظامی – امنیتی در عرصه های مختلف کشور را “اظهارات رهبری” ذکر کرد.

او در این خصوص گفت: “آقا فرموده سپاه صرفاً نظامی نیست بلکه یک سازمان امنیتی، فرهنگی، عقیدتی، سیاسی و نظامی است یعنی همه جنبه‌های کارکردی از سپاه مورد انتظار است تا بتواند نقش خود را که در همه عرصه‌های فرهنگی، سیاسی، اقتصادی، اجتماعی، ‌امنیتی و اطلاعاتی ایفا کند.”

فرمانده کل سپاه یک بار دیگر هدف اصلی مخالفان را ضربه زدن به ولایت فقیه دانسته و گفته است: “همه تلاش امام این بود که ولایت فقیه را در رأس نظام اسلامی قرار دهد، اما خیلی واضح و روشن است که مخالفت اصلی فتنه ۸۸ با همین موضوع ولایت فقیه بود و این را بخوبی در بی‌توجهی آنها به تصمیمات رهبری که باید فصل‌الخطاب باشد، می‌شد دید.”

محمد علی‌جعفری در اواخر دی ماه ۱۳۸۸ و در دوران اوج اعتراض‌های خیابانی به نتایج اعلام شده برای انتخابات ریاست جمهوری نیز مخالفان را متهم کرده بود که “هدف اصلی” آنها کم کردن “اختیارات ولایت فقیه” و تبدیل این پست در ساختار جمهوری اسلامی ایران به یک “مقام تشریفاتی” است.

وی در سخنان تازه خود در باره هواداران رهبران مخالفان حکومت در ایران که مقام‌های ایرانی از آنها با عنوان “سران فتنه” یاد می‌کنند، نیز اظهار داشته است: ‌”شاید در ابتدا بخشی از مردم که چارچوب‌های نظام را قبول دارند اما مخالف سیاست‌ها و بعضی روش‌ها هستند، از آنها حمایت کردند که البته این‌ها هم ۱۰ تا ۱۵درصد بیشتر نبودند، اما پس از اتفاقات سال ۸۹ همین بخش نیز حمایت خود را قطع کردند و این در واقع نتیجه همان مقابله خوب و مناسب با پدیده تهدید نرم بود.”

فرمانده سپاه همچنین افزوده است: “در شهری مانند تهران با میلیون‌ها نفر جمعیت، وجود دویا سه هزار نفر افرادی که اساساً ضدیت ریشه‌ای و مبنایی با انقلاب دارند یا منافق و کمونیست هستند یا باقیمانده‌های آنها هستند یا سلطنت‌طلب‌اند و یا بهائی، چندان عجیب نیست.”

محمدعلی جعفری در ادامه گفت: “به صحنه آوردن این افراد در کنار عده‌ای اراذل و اوباش چندان سخت نیست اما مسئله مهم، عدم همراهی مردم با آنهاست.”

فرمانده کل سپاه در اواخر دی ماه ۱۳۸۸ و در دوران اوج اعتراض‌های خیابانی به نتایج اعلام شده برای انتخابات ریاست جمهوری نیز مخالفان را متهم کرده بود که “هدف اصلی” آنها کم کردن “اختیارات ولایت فقیه” و تبدیل این پست در ساختار جمهوری اسلامی ایران به یک “مقام تشریفاتی” است.