به گفته سفیر جمهوری اسلامی در بغداد، وزارت خارجه در یادداشتی به وزارت خارجه عراق، ضمن اعتراض به هشدار هوشیار زیباری در مورد بحران های مرزی، “اقدامات لازم” در برابر “گروه‌های مسلح و غیرقانونی و تروریستی” را که از داخل خاک عراق اهداف غیرنظامی ایران را هدف قرار می‌دهند حق قانونی خود دانست. این در حالیست که رودخانه الوند نیز بسته شده و این مسئله بر ناآرامی های مرزی افزوده است. شاهو نادری روزنامه نگار کرد در سلیمانه کردستان عراق در مصاحبه با روز از اعتراض عراقی ها به مسدود شدن این رودخانه خبر داده و گفته است: “معترضان تهدید کرده اند در صورتی که ایران این آب ها را آزاد نکند آنها نیز مانع فعالیت های تجاری ایران در این منطقه می شوند.”
همزمان وزارت اطلاعات جمهوری اسلامی عاملان انفجار خط لوله انتقال گاز ایران به ترکیه را وابسته به پژاک دانسته و خبر داده که هفت نفر از آنان کشته و دستگیر شده اند.
در چنین شرایطی نماینده حکومت اقلیم کردستان عراق در تهران، به نقل از مقامات جمهوری اسلامی گفته توقف گلوله باران مناطق مرزی کردستان مشروط به کنارگذاشتن فعالیت های مسلحانه پژاک است. عبدالرحمن حاجی احمدی، رهبر این حزب هم پذیرفتن چنین پیشنهادی را منوط به اجازه فعالیت آزادانه این حزب در داخل ایران کرده است.
واکنش سفیر تهران در بغداد
واکنش به درگیری اخیر در مرزهای ایران و عراق، همزمان با ادامه حملات توپخانه ای سپاه پاسداران، همچنان ادامه دارد؛ حسن دانایی فر، سفیر جمهموری اسلامی گفته است که وزارت خارجه در واکنش به اظهارات هفته گذشته هوشیار زیباری یادداشتی اعتراضی به وزارت خارجه عراق ارسال کرده است.
هوشیار زیباری، وزیر خارجه عراق، هفته گذشته گفته بود اگر جمهوری اسلامی گلوله‌باران مستمر مناطق مرزی کردستان عراق را متوقف نکند، به روابط دو کشور “خدشه” وارد می شود.
حسن دانایی فر در پاسخ به اظهارات زیباری تاکید کرده است: “ایران حق قانونی خود می‌داند در چارچوب مقررات موجود و دفاع از شهروندان و خاکش در برابر حملات مسلحانه اقدامات لازم را انجام دهد.”
سفیر جمهوری اسلامی همچنین گفته وزارت خارجه عراق تا کنون به یادداشت اعتراضی وزارت خارجه جمهوری اسلامی پاسخی نداده است.
درگیری نظامی جمهوری اسلامی و پژاک از سه هفته قبل شروع شده و هنوز ادامه دارد. جمهوری اسلامی علت گلوله‌باران مناطق مرزی را حضور نیروهای پژاک اعلام کرده است. مقامات کردستان عراق اما همواره حضور نیروهای این حزب در خاک کردستان عراق را رد کرده‌اند.
این حملات با واکنش مستمر مقامات دو کشور روبرو شده است. چند روز پیش یک مقام ارشد نظامی در قرارگاه حمزه سیدالشهدا سپاه پاسداران، توقف عملیات نظامی جمهوری اسلامی در داخل خاک کردستان عراق را مشروط به استقرار نیروهای نظامی دولت مرکزی عراق و اقلیم کردستان “در نوار مرزی شمال عراق و ایران” کرده بود.
در برابر ژنرال جبار یاور، سخنگوی نیروهای نظامی امنیتی کردستان عراق در مصاحبه با روز گفته بود: “فعالیت های نظامی احزاب مورد ادعای جمهوری اسلامی ارتباطی با ما ندارد. تحرکات نظامی آنها در داخل خاک ایران است، جمهوری اسلامی می تواند در داخل مرزهای خود هر تصمیمی در مورد آنها بگیرد.”
ضمانت فعالیت آزادنه در ایران
ناظم دباغ، نماینده حکومت اقلیم کردستان عراق در تهران اما در مورد آخرین پیشنهاد مقامات جمهوری اسلامی برای توقف این حملات به خبرگزاری کردی زبان “خندان” گفته است: “آنها می گویند که حزب حیات آزاد کردستان- پژاک مانند احزاب کومله و دمکرات فعالیت های مسلحانه خود را متوقف و در شهرهای اقلیم کردستان مستقر شوند.”
رهبر پژاک در برابر این پیشنهاد گفته است آنها حاضرند دست از فعالیت های مسلحانه بردارند “اگر ضمانتی وجود داشته باشد که بتوانیم آزادانه داخل ایران فعالیت سیاسی داشته باشیم، مشی مسلحانه را به طور کلی از دستور کار خارج می کنیم.”
عبدالرحمان حاجی احمدی همچنین گفته است: “شروع کننده این جنگ ما نبوده ایم، آنها به ما حمله کرده و بیش از 50 هزار عضو سپاه را در مرزهای کردستان عراق مستقر کرده اند، ما تنها از خود دفاع کرده ایم.”
انفجار لوله گاز صادراتی
به دنبال متهم کردن پژاک از سوی یک نماینده مجلس شورای اسلامی به دست داشتن در انفجار روز جمعه در خط لوله گاز در ماکو، وزارت اطلاعات اعلام کرد یکی از رهبران این حزب را که متهم به انجام این انفجار بوده کشته است.
روابط عمومی وزارت اطلاعات، اعلام کرده است که “سربازان گمنام امام زمان در اداره کل اطلاعات استان آذربایجان غربی یک تیم از اعضای پژاک را که از خاک عراق وارد ایران شده اند، مورد شناسایی قرار داده و طی عملیاتی غافلگیرانه تعداد 7 نفر از آنها را کشته و زخمی” کرده اند.
وزارت اطلاعات هم این افراد را به داشتن نقش در حادثه انفجار خط لوله خط لوله گاز در ماکو متهم کرده است.
پیشتر نماینده ماکو و چالدران در مجلس در همین ارتباط گفته بود: “ضعف مدیریتی استاندار و شورای تامین استان آذربایجان غربی باعث سوء استفاده گروه پژاک و رخ دادن چنین انفجاری شده است.”
انفجار خط لوله گاز صادراتی به ترکیه ساعت دو و ۱۰ دقیقه بامداد روز جمعه، 7مردادماه در شهر ماکو رخ داد.پژاک مسئولیت این انفجار را به عهده نگرفته اما هفته گذشته در اطلاعیه ای خطاب به “ملت کرد” هشدار داده بود “در رابطه با هرگونه اقدام تروریستی و انفجار و اعمال فتنه‌انگیزانه هوشیاری خود را حفظ کنند.”
مشکلات رودخانه الوند
به گفته مقامات محلی و سازمان های حقوق بشری جهانی گلوله‌باران مناطق مرزی توسط نیروهای سپاه پاسداران و درگیری آنها با حزب پژاک، آسیب های شدیدی به ساکنان غیرنظامی منطقه زده است.
این حملات با اعتراض شهروندان کردستان عراق روبرو شده و در بسیاری از شهرها مردم در اعتراض به ادامه این حملات و آواره شدن شهروندان غیر نظامی تجمع کرده اند.
در تازه ترین مورد فعالان مدنی در کردستان عراق در اعتراض به گلوله باران مرزها و بستن آب رودخانه الوند، دروازه ورودی مرزهای منظریه و حاج عمران را مسدود کرده اند.
آنها از نهادهای مدنی خواسته اند در اعتراض به حملات توپخانه ای جمهوری اسلامی کالاهای ایرانی را تحریم کنند.
جمهوری اسلامی در سالهای گذشته بارها مانع استفاده عراقی ها از رودخانه الوند شده است.
شاهو نادری روزنامه نگار کرد در سلیمانه کردستان عراق در مورد اعتراض اخیر شهروندان عراقی به مسدود شدن این رودخانه به روز می گوید: “معترضان در حال حاضر در مرزهای منظریه و حاج عمران تجمع کرده اند. آنها به جمهوری اسلامی 72 ساعت مهلت داده اند که آب های مشترک را جهت استفاده شهروندان باز کند.”
این روزنامه نگار می گوید: “معترضان تهدید کرده اند که در صورتی که ایران این آب ها را آزاد نکند آنها نیز مانع فعالیت های تجاری ایران در این منطقه می شوند.”
آقای نادری در مورد مواضع اقلیم کردستان عراق پیرامون مشکلات این رودخانه می گوید: “مقامات کرد راه دیپلماتیک و گفتگوی دو کشور را پیشنهاد کرده اند، اما فعالین مدنی چادر زده اند و می خواهند از این طریق به ایران فشار بیاورند. آنها می گویند اگر جمهوری اسلامی آب را در این 72 ساعت باز نکند، اعتراضات را گسترش می دهیم.”
اهالی کردستان عراق هفته گذشته نیز برای ساعاتی فعالیتهای تجاری در مرزهای منظریه و حاج عمران را متوقف کرده بودند.
شاهو نادری می گوید: “با توجه به بحران در سایر مرزهای مشترک، به نظر می رسد جمهوری اسلامی از این رودخانه به عنوان یک کارت فشار علیه کردستان عراق استفاده می کند.”
