فردی مجرم در شهر مریوان، در استان کردستان، محکومیت عجیبی ازسوی مقامات قضایی جمهوری اسلامی دریافت کرد: گردانده شدن با لباس زنانه کردی در سطح شهر. این محکومیتی بود که بسیاری از شهروندان را شوکه کرد و به همین دلیل تصمیم گرفتند نسبت به آنچه توهین آشکار علیه زنان به شمار می رود، واکنش نشان دهند.
در تاریخ ۱۵ آوریل، پلیس محلی با همراهی کاروانی از ماشین های نیروی انتظامی یک فرد مجرم را که روسری بر سر و دامن زنانه قرمز رنگی برتن داشت در سطح شهر گرداندند. این مجازات به هدف تحقیر کردن این شخص که به ارتکاب خشونت های فیزیکی و ایجاد اغتشاش در اماکن عمومی متهم شده بود، انجام شد.
جامعه زنان مریوان، به عنوان یک انجمن محلی دفاع از حقوق زنان، به شدت علیه چنین حکمی واکنش نشان داد و فردای آن روز اعتراضاتی را علیه این رویکرد آغاز کرد. صدها معترض به تظاهرات پرداختند تا این حکم تحقیرآمیز نسبت به زنان کرد را محکوم کنند.
این رویداد از حدود شهر مریوان فراتر رفت و باعث موجی از همبستگی مجازی شد. روز پنج شنبه صفحه ای در فیس بوک تحت عنوان “زن بودن ابزار تحقیر و تنبیه هیچ کس نیست” ایجاد شد و برای همبستگی با ساکنان مریوان، از ایرانیان داخل و خارج از کشور خواسته شد تصاویری از خود در این صفحه با لباس زنانه منتشر کنند. این صفحه تاکنون ۵۵۰۰ طرفدار دارد و برخی حتی تصاویری از همسرشان در لباس مردانه منتشر کرده اند.
صحنه سیاسی کشور نیز سکوت نکرد: ۱۷ نماینده مجلس نامه ای را خطاب به وزارت کشور و وزارت دادگستری به امضاء رسانده اند و در آن از صدور این محکومیت تحقیرآمیز علیه زنان مسلمان انتقاد کرده اند. یکی از نمایندگان همچنین این حکم قضایی را در صحن مجلس محکوم کرد.
شهر مریوان در شمال غربی ایران و در نزدیکی مرز عراق قرار دارد. این شهر در حدود ۱۵۰ هزار نفر جمعیت دارد.
ساکنان اینجا نمی گذارند حقوق شان پایمال شود
هیوا از ساکنان مریوان که در این تظاهرات شرکت کرده می گوید: “در گذشته نیز در ایران حکم هایی مبنی بر مجازات در ملاء عام صادر شده بود. دو حکم مشابه نیز در یک هفته در مورد گرداندن فرد مجرم با لباس زنانه صادر شده بود، ولی درنهایت اجرا نشد.”
او در ادامه افزود: “شخصاً با تحقیر فرد در ملاء عام مخالفم، ولی در این مورد اخیر، شیوه انتخاب شده برای تحقیر مرا بسیار ناراحت کرد. این درواقع توهینی به سوی نیمی از جامعه ماست، چرا که تمامی زنان ایرانی را در برمی گیرد.”
در میان معترضانی که روز سه شنبه به خیابان ها آمدند، برخی با لباس زنانه قرمز رنگ حاضر شدند. اعضای جامعه زنان مریوان در این منطقه بسیار فعال اند. آنها کمپین های اعتراض آمیزی در دفاع از حقوق زنان برگزار می کنند. یکی از مبارزات آنان به عنوان مثال تلاش برای ازبین بردن جنایات ناموسی است.
او در ادامه می گوید: “ساکنان اینجا دوست ندارند حقوق شان پایمال شود. آنها اغلب بخاطر احقاق حقوق شان مبارزه می کنند و من فکر می کنم حضور دانشجویان، به لطف دانشگاه مریوان، در اینجا بسیار مهم است. به عنوان مثال اخیراً تظاهراتی برای گشودن مرز عراق به راه افتاده تا فعالیت های اقتصادی در این منطقه ازسر گرفته شوند.”
او در پایان گفت: “تا آنجا که به یاد دارم، این اولین باری است که یک فرد مجرم در ایران با لباس زنانه گردانده می شود. من فکر می کنم انتخاب مریوان برای این مسأله اتفاقی نبوده، بلکه این قصد را داشته اند که مردم را به اطاعت وادارند. ولی این اقدام نتیجه عکس داشته است.”
هژیر شریفی اهل کردستان که در اروپا در تبعید بسر می برد، در فیس بوک در این کمپین شرکت کرده. او می گوید: “در این ماجرا، تحقیر در ملاء عام خیلی برایم تعجب آور نبود، ولی با دیدن تصاویر یک جنایتکار در لباس زنانه شوکه شدم. این یک توهین مضاعف است.”
او در ادامه می گوید: “زن بودن آن طور که این حکم می گوید، موضوع شرم آوری نیست. و اینکه لباس انتخاب شده، لباس کردی است به خوبی نشان می دهد این اقلیت در چه شرایط سختی بسر می برند. محکوم کردن این حکم ازسوی نمایندگان مجلس لازم است، ولی کافی نیست. قاضی ای که این حکم را صادر کرده باید مورد تعقیب قرار گیرد. من دوست داشتم نماینده مریوان به نشانه اعتراض از سمت خود استعفا می داد.”
منبع: فرانس ۲۴، ۱۹ آوریل
