دولت اوباما پس از ده سال تلاش آمریکا برای دستیابی به توافق با ایران به این هدف نزدیک شده است. ایران هرگونه فعالیتی که ممکن است به تولید سلاح هستهای بینجامد را کنار میگذارد و در عوض تحریمهای بینالمللی که اقتصاد این کشور را نابود کرده لغو خواهند شد.
این پیشرفت که میتواند به تهدید هستهای ایران پایان دهد و پس از چهار دهه، روابط با ایران را عادی کند، با انتخاب حسن روحانی به ریاستجمهوری این کشور ممکن شده است. آنها میخواهند ببینند آیا آمریکا برای صلح جدی است یا خیر. خوشبختانه دولت اوباما نیز برای مذاکره مشتاق است تا اگر ایران گزینه بمب هستهای را کنار بگذارد روابط دو کشور را بهبود بخشند.
مذاکرات بسیار خوب شروع شد. هفته گذشته جان کری وزیرخارجه آمریکا آماده بود که اولین موفقیت را اعلام کند اما ظاهرا فرانسه مانع شد و به لابی اسرائیل فرصت داد تا برای خراب کردن مذاکرات تلاش خود را بکند. البته مخالفت فرانسه تاثیر چندانی در واشنگتن ندارد. برای مثال فرانسه با جنگ عراق مخالف بود و از بمباران سوریه حمایت میکرد. اما لابی اسرائیل حرف دیگری است. حالا آنها میگویند تمام سازمانهای طرفدار اسرائیل باید با هم متحد شوند.
واضح است که نظر کمیته روابط عمومی آمریکا و اسرائیل - آیپک (AIPAC) به نظر نتانیاهو، نخستوزیر اسرائیل، نزدیک و با رویکرد جان کری مخالف است. کری همانطور که بایسته هر مذاکره موفق است، برخورد قدم به قدم را اتخاذ کرده: کاهش بعضی از تحریمها در ازای شواهد قابل تایید مبنی بر اینکه ایران به سمت نابود کردن پتانسیل ساخت سلاح هستهای پیش میرود. آیپک و نتیانیاهو خواستار این هستند که ایران اول تمام برنامه هستهای خود را کنار بگذارد.
مسلم است که نتانیاهو و این لابی میدانند هیچ کشوری همهچیز را در ازای چیزی در آینده کنار نمیگذارد. هدف این لابی رسیدن به گزینه نظامی است.
تلاش آمریکا این است که از جنگی که میتواند جان آمریکاییهای زیادی را بگیرد جلوگیری کند. به محض اینکه بمبها به پرواز درآیند، آمریکا درگیر جنگ مرگبار دیگری در خاورمیانه خواهد شد و این آخرین چیزی است که آمریکا میخواهد. مردم آمریکا علیه جنگ متحد هستند.
اما واضح است که این لابی طور دیگری فکر میکند. با اینکه میگوید هدفش ممانعت از دستیابی ایران به سلاح هستهای است، ولی با تلاشهای موفقیتآمیز دولت در دستیابی به توافق با ایران مخالفت میکند و خواستار گزینه نظامی است، چون نمی خواهد تهدید هستهای ایران از بین برود، بلکه میخواهد جمهوری اسلامی به عنوان یک قدرت منطقهای از بین برود.
به لحاظ نظری، نه این لابی و نه نتانیاهو نباید سر راه این تلاشها قرار گیرند. هر چه باشد دولت در جهت منافع آمریکا تلاش میکند که آمریکا هم از نتانیاهو حمایت میکند. اما ممکن است کنگره به آنها این اجازه را بدهد؛ جمهوریخواهان با هر کاری که دولت اوباما میکند مخالف هستند.
طبق نظرسنجیها، اکثریت یهودیان آمریکا پیشروهایی هستند که از دموکراتها حمایت میکنند چون جمهوریخواهان با هر ارزشی که برای آنها محترم است مخالف هستند. یهودیها طرفدار انتخابات، تساوی در ازدواج، مهاجرت، منافع کارگران و چیزهای بسیار دیگری هستند که به زبان جمهوریخواهان به معنای دولت بزرگ است. یهودیها فارغ از اینکه چقدر پول در میآورند مشکلی با دادن مالیات بیشتر برای کمک به فقیرترها ندارند.
وقتی موضوع امنیت ملی در میانه باشد، مثل جلوگیری از جنگ غیرضروری، رئیسجمهور و کنگره باید کار درست را انجام بدهند، بدون توجه به خواستههای هر لابی فرضی. منافع عالی ملی یعنی زندگی مردم آمریکا، باید در راس امور قرار گیرد. باید به این لابی و نتانیاهو گفت که کنار بایستند.
بخاطر صلح جهانی، منافع اسرائیل و ایران و همینطور آمریکا، این مذاکرات نباید شکست بخورد.
منبع: هافینگتون پست - 15 نوامبر 2013