آخرین شوک دولت به مجلس هشتم

نویسنده
کیوان بزرگمهر

» احمدی نژاد قانون بودجه را به بازی گرفت

احمدی نژاد حتی در روز اختتامیه مجلس هشتم نگذاشت آب خوش از گلوی نمایندگان پائین رود. دیروز هنگامی که نمایندگان مجلس صحن علنی را به جلسه شاد خداحافظی تبدیل کرده بودند خبر رسید که رئیس جمهور بودجه 91 را به جای ابلاغ به دستگاه‌های اجرایی به هیأت عالی حل اختلاف قوا فرستاده است؛خبری که گر چه بعدا تکذیب شد اما اخبار مربوط به اختتامیه مجلس هشتم را تحت تاثیر خود قرار داد.

دیروز چهارشنبه قرار بود که صحنه سیاسی ایران شاهد دو خبر مهم باشد: مذاکرات ایران و کشورهای 1+5 در بغداد و نشست اختتامیه مجاس هشتم. اما هنوز دقایقی از ساعت 11 صبح نگذشته بود که خبری روی خروجی خبرگزاری مهر قرار گرفت تا برای ساعاتی نگاه‏ها را متوجه رئیس پر حاشیه جمهوری اسلامی کند. آن خبر این بود: محمود احمدی نژاد در اعتراض به تغییرات زیادی که در لایحه تقدیمی بودجه دولت به مجلس صورت گرفته و با این توجیه که نظر دولت در آن تامین نشده است، طی نامه ای به آیت الله شاهرودی رئیس شورای حل اختلاف قوا، بودجه 91 را به هیات عالی حل اختلاف قوا فرستاد.

چند روز قبل از آن احمدی نژاد در دیدار با منتخبان مجلس نهم از چگونگی تصویب بودجه 91 در مجلس گله کرده و گفته بود: “نمایندگان مجلس هشتم با عجله از بودجه عبور کردند و دقت لازم در بررسی آن نشده است”.

 انتقاد اصلی وی به کاهش اعتبار هدفمندی یارانه‌ها از 135 به 66 هزار میلیارد تومان در بودجه 91 بود. نمایندگان مجلس هنگام بررسی این بخش از بودجه با اعلام اینکه ممکن است اختصاص این رقم باعث افزایش تورم و فشار به اقشار مختلف جامعه شود نیمی از آن را کاهش داده بودند. رئیس دولت همچنین می‏گوید نمایندگان تا 40 مورد در اصل لایحه‌ا‌ی که دولت ارائه داده است،”دستکاری” کرده‌اند.

کسی اما فکرش را نمی‏کرد که این گلایه تا حد عدم ابلاغ قانون بودجه پیش برود؛ آن هم در شرایطی که کشور به دلیل تاخیر دولت در تسلیم لایحه بودجه به مجلس، دو ماه تمام بدون بودجه و با تنخواه مجلس اداره شده بود. قانون بودجه نیز می‏بایست روز اول خرداد توسط محمود احمدی نژاد ابلاغ شود. مجلس هم البته هنگام تصویب لایحه بودجه در مورد اینکه بودجه 91 کلی و جزئیات آن مبهم است به دولت اخطار داده بود.

عاقبت مجلس شورای اسلامی پنجشنبه هفته گذشته بودجه 91 را از تصویب نهایی گذراند و شورای نگهبان هم به سرعت آن را بررسی و تائید کرد، و به این ترتیب قانون بودجه روی میز رئیس جمهور قرار گرفت. بودجه سال 91 می‏بایست تا ساعت 10 روز چهارشنبه توسط رئیس جمهور به دستگاه‏های اجرایی ابلاغ می شد.

اما گزارش‏ها از مجلس شورای اسلامی تا ظهر دیروز حکایت از فضای غیر عادی در صحن علنی داشت. غیر عادی از آن رو که نمایندگان بیشتر مشغول گرفتن عکس یادگاری و شوخی با هم بودند تا به گزارش خبرگزاری فارس “جلسه غم انگیز وداع را به جلسه ای شاد تبدیل” کنند. فضا به همین شکل پیش می‏رفت تا اینکه رسیدن خبر اقدام احمدی نژاد در فرستادن قانون بودجه 91 به هیات حل اختلاف قوا به جای ابلاغ به دستگاههای اجرایی علاوه بر اینکه هیاهویی در بین خبرنگاران ایجاد کرد هیات رئیسه مجلس و نمایندگان را هم در مراسم شاد اختتامیه دوره هشتم شوکه کرد تا به گزارش خبرگزاری‏ها هیات رئیسه در میان نشست اختتامیه مجلس وارد مشورت جدی شوند. بعد از آن بود که به جای گزارش‏های این نشست، موجی از اظهار نظرها و حملات نمایندگان به دولت از میدان بهارستان در خروجی خبرگزاری‏ها قرار گرفت.

در این ارتباط جعفر قادری، عضو کمیسیون برنامه و بودجه عدم ابلاغ لایحه بودجه از سوی محمود احمدی‌نژاد و ارسال آن به شورای حل اختلاف قوا را فاقد وجاهت قانونی خواند. او با انتقاد از این رفتار گفت که دولت “اجازه محدود کردن وظایف نمایندگان را ندارد”. احمد توکلی، رئیس مرکز پژوهش‏های مجلس نیز این اقدام را به “لجاجت” احمدی نژاد تعبیر کرد و گفت: “اصلا رئیس جمهور چه حقی دارد که قانون بودجه را بررسی کند و بعد بخواهد تصمیم بگیرد که ابلاغ کند یا نکند. همه این موارد قانون شکنی هایی است که در این دولت به حد غیر قابل تحملی رسیده است”. رئیس مرکز پژوهش های مجلس همچنین تاکید کرد: “مجلس نهم باید تکلیف خودش را با این روش ها مشخص کند”. در اظهار نظری دیگر، علی مطهری با انتقاد شدید از این اقدام احمدی نژاد، آن را فاقد وجاهت قانونی دانست.

همزمان با واکنش نمایندگان مجلس، محمدرضا میر تاج الدینی معاون پارلمانی احمدی نژاد در توضیح دلایل اقدام وی گفت: “تنخواه دو ماه هنوز تمام نشده است و این‌طور نیست که تنها تا روز آخر باقی بماند بلکه معمولا تا ماه بعد ادامه می‌یابد”.

تنش‏ها اما در ساعت 6 بعد از ظهر دیروز با اعلام خبر ابلاغ قانون بودجه توسط رئیس جمهور تا حدودی فروکش کرد، اما نه تا آن حد که کاملا از بین برود؛ چرا که محمود احمدی نژاد باز هم راضی نشد این کار را بدون حاشیه انجام دهد. او در ابلاغیه بودجه 91 خطاب به معاونت برنامه ریزی و نظارت راهبری خود، قانون بودجه سال 91 کل کشور را به دلیل تغییرات گسترده توسط مجلس، قانونی استحاله شده و “طرح نمایندگان” خواند. در نامه ابلاغیه محمود احمدی نژاد آمده است: “با توجه به مخالفت بندهایی از آن قانون با قانون اساسی، وجود تبعیض، اثر تورم زا و فزاینده معوقات بانکی در برخی از مفاد قانون مذکور و جهت‌گیری ایجاد محدودیت برای دولت و مخالفت با قوانین دائمی، لازم است تدبیر کافی در اجرا لحاظ تا از بروز مشکلات و آسیب به اقتصاد کشور اجتناب شود”.

 این در حالی است که نمایندگان مجلس معتقدند در حقیقت آنچه باعث افزایش تورم و شکاف طبقاتی در کشور خواهد شد لایحه بودجه‏ای است که دولت برای مجلس ارسال کرده و از همین رو تغییرات زیادی در آن ایجاد کردند.

درصورتیکه روز گذشته محمود احمدی نژاد قانون بودجه را ابلاغ نمی ‏کرد و این تاخیر 5 روزه می‏شد، رئیس مجلس بنا بر اختیارات خود می‌توانست آن را برای اجرا ابلاغ کند. نگرانی‏ها اما آنجاست که عملا عمر مجلس هشتم و به تبع آن ریاست علی لاریجانی بر مجلس در هفتم خردادماه به پایان می‏رسد و پس از آن نیز مشخص نیست روند تشکیل مجلس نهم و انتخاب رئیس جدید تا کی طول خواهد کشید.