اتفاقی که ماه ها بود همه انتظارش را می کشیدند بالاخره عصر روز دوشنبه 9 اسفند 1389 رخ داد. سایت کلمه (وبسایت منعکس کننده مواضع میرحسین موسوی) در این ساعات از زندانی شدن میرحسین موسوی، مهدی کروبی و همسران آنها زهرا رهنورد و فاطمه کروبی در زندان حشمتیه تهران خبر داد.
کلمه این خبر را به نقل از “منابع موثق” خود منتشر کرد و افزود: “بازداشت و انتقال آنها به زندان قطعی اما زمان دقیق انتقال آنها همچنان مبهم است.”
میرحسین موسوی و زهرا رهنورد همراه با مهدی کروبی وفاطمه کروبی از روز 25 بهمن، همزمان با برگزاری تظاهرات اعتراضی حامیان جنبش سبز در تهران و برخی از دیگر شهرهای ایران، توسط ماموران امنیتی جمهوری اسلامی در حصر خانگی قرار گرفتند. حصری که روز به روز بر محدودیت های آن افزوده شد تا اینکه در روزهای اخیر دیگر هیچ خبری از این افراد حتی در نزد نزدیکان و اعضای خانواده آنها وجود نداشت.
همزمان گزارش های تایید نشده متعددی نیز از انتقال رهبران جنبش سبز و همسرانشان به خانه های امن یا محل های نامعلوم دیگری منتشر می شد اما تا قبل از آنکه سایت های کلمه و سحام نیوز خبر زندانی شدن آنها در زندان حشمتیه تهران را منتشر کنند، هیچکدام این اخبار تایید نشده بود.
زندان حشمتیه تهران، زندانی در حد فاصل مرکز تا شرق تهران و در اطراف اتوبان تازه تاسیس صیاد شیرازی است. این زندان ظاهرا به ارتش جمهوری اسلامی تعلق دارد و از آن برای زندانی کردن مقامات نظامی و امنیتی استفاده می شود.
این اتفاق درست در روزی افتاد که غلامحسین محسنی اژه ای، سخنگوی قوه قضائیه و دادستان کل کشور نخستین مقام رسمی شد که از “برداشتن قدم های بعدی بنابر اقتضائات” خبر داد.
به گفته او “درخصوص سران فتنه پس از اتمام حجت ها و انذارها در قدم اول ارتباطات آنها اعم از رفت وآمد و ارتباطات تلفنی و غیر تلفنی آنان محدود شده و اکنون آنها در محدودیت به سر می برند.”
محسنی اژه ای افزود که: “دستگیری و محاکمه آنها انجام خواهد شد.”
ناآرامی و تشنج در تهران
انتشار خبر دستگیری رهبران جنبش سبز در شرایطی صورت گرفت که حامیان آنها خود را برای شرکت در راهپیمایی اعتراضی علیه حصر خانگی موسوی، کروبی، زهرا رهنورد و فاطمه کروبی آماده می ساختند. این مسئله باعث شد که اعتراضات مردمی در تهران از یک شب زودتر آغاز شود.
شب گذشته نقاط متعدد پایتخت شاهد سردادن شعارهای الله اکبر، مرگ بر دیکتاتور و شعارهای دیگری در حمایت از میرحسین موسوی و مهدی کروبی و اعلام آمادگی برای آزادسازی آنها بود. شاهدان عینی حجم و گستردگی شعارهای دیشب تهران را در یک سال گذشته “بی سابقه” عنوان می کنند.
مهدی خزعلی، از فعالان سیاسی درباره شرایط دیشب تهران در وبسایت خود نوشت: “الان که این سطور را می نگارم ۲۰ دقیقه است که صدای تکبیر قطع نمی شود. شاید بیش از یک سال است که علی رغم فراخوان به تکبیر شامگاهی- در نزدیکی منزل ما کسی تکبیر نمی گفت اما امشب شور و هیجان تکبیر مثل تیرماه پارسال بود. نمی دانم اینها که می گویند جنبش مرده است، از مرده هم که صدایی در نمی آید، این الله اکبرها ز چیست! این فریادها ز کیست؟”
او افزود که: “شاید مردگان سر از قبر درآورده و تکبیر می گویند. مردگان را بر بام چکار. اما راست می گویند، این مردم مرده اند، اگر مرده نبودند که اوضاعشان این نبود. کفنشان را - ببخشید شهیدشان را - می دزدند و باتومی هم حوالت می دهند تا مردم بگویند صد رحمت به کفن دزد اولی!”
برخی منابع خبری و سایت های نزدیک به جنبش سبز هم از بروز برخی ناآرامی ها در مناطق مرکزی تهران مانند میدان ونک و میدان ولیعصر خبر دادند. گزارش ها از تهران و برخی دیگر از شهرهای ایران حاکی از جو متشنج آنها هستند.
به دنبال انتشار این خبر همچنین تعدادی از مشاوران و نزدیکان میرحسین موسوی و مهدی کروبی در مصاحبه های متعددی از مردم دعوت کردند تا با حضور گسترده در راهپیمایی سه شنبه 10 اسفند، اعتراض خود را نسبت به این مسئله اعلام کنند.
مسئول: خامنه ای
در همین حال سایت کلمه، مرجع صدور دستور حصر رهبران جنبش سبز را “بیت رهبری” عنوان کرد. به گزارش این سایت، “عوامل اصلی حصر” اگر “رسماً” از رهبری دستور نگرفته باشند، “قطعاً ریشهای در بیت رهبری دارند.”
این سایت تاکید کرد که: “تنها جایی که میتواند فرمان آتش را به این همه افراد صادر کند، بیت رهبری است.”
کلمه نوشت که: “بدنه آگاه جنبش به صرافت پی برده است که دستور حصر از کجا آمده است.”
این گزارش با اشاره به سخنان پیشین رئیس قوه قضائیه مبنی بر اینکه “در برخورد با رهبران معترض فقط از رهبری سفارش می گیرد” افزود: “جدای از اینکه بنابر اخبار رسیده دستور حصر از رهبری و یا بیت رسیده است پاسخ این پرسش همچنان مبهم است که آیا جزئیات حصر از قبیل قطع هر گونه تماس تلفنی با خانوده ها و فرزندان و بی خبری مطلق و نیز اقدام برای زندان خانگی بدون هیچ گونه محاکمه و دادگاه نیز با نظر رهبری صورت گرفته است یا نه؟”
سایت کلمه در پایان با اشاره به اینکه “کسی که باد بکارد طوفان درو می کند”، هشدار داد که “مسوول پیامدهای رادیکال شدن افکار عمومی دقیقا همین شیوه عمل آقایان است.”
مجتبی واحدی، مشاور مهدی کروبی هم به بی بی سی فارسی گفت که دستگیری آقایان موسوی و کروبی، بعد از کسب تکلیف صادق لاریجانی رئیس قوه قضائیه از آیت الله خامنه ای انجام شده است.
به گفته او، صادق لاریجانی در مورد تبعات دستگیری میرحسین موسوی و مهدی کروبی تردید داشته، اما آیت الله خامنه ای به او گفته است جمع بندی انجام شده در دفتر رهبری نشان داده که این اقدام، مساله ای ایجاد نخواهد کرد.
تکذیب حکومتی، تایید خانوادگی
در همین حال و در واکنش به انتشار خبر دستگیری رهبران جنبش سبز و انتقال آنها به زندان حشمتیه، خبرگزاری فارس و تابناک این خبر را تکذیب کردند.
خبرگزاری فارس، نزدیک به نیروهای نظامی ـ امنیتی به نقل از یک “مقام قضایی” و سایت تابناک نزدیک به محسن رضایی هم از قول یک “مقام امنیتی” خبر دستگیری موسوی و کروبی را تکذیب کردند و مدعی شدند انتشار این خبر “رذالت” و با هدف “فضاسازی و شیطنت برای دستیابی به اهداف پلید اربابان” رسانه های منتشر کننده صورت گرفته است.
اما تکذیب این خبر واکنش فوری فرزندان موسوی و کروبی را به دنبال داشت که در گفت و گو با سایت های کلمه و سحام، تایید کردند که والدینشان دستگیر و زندانی شده اند.
فرزندان میرحسین موسوی و زهرا رهنورد به کلمه گفتند که: “ما تکذیب خبر بازداشت و انتقال آنها را به زندان حشمتیه که توسط برخی سایتهای دولتی در واکنشی شتابزده به این خبر پخش شد، به شدت رد می کنیم.”
آنها افزودند:“تنها هنگامی عدم صحت خبر بازداشت پدر و مادر مان برای ما مشخص و قابل باور خواهد شد که فورا آنها را در خانه پدری خود و بدون تهدید یا حضور نیروهای امنیتی یا نظامی در صحت و سلامت کامل فیزیکی و روحی همانگونه که تا پیش از ناپدید شدن بوده اند، دیدار کنیم.”
خانواده کروبی نیز در گفت و گو با سایت سحام، رفتار حکومت را یک “گروگانگیری و آدم ربایی حکومتی” عنوان و مهدی کروبی و میرحسین موسوی به همراه فاطمه کروبی و زهرا رهنورد را “زندانی سیاسی دربند حکومت” خواندند.
روز گذشته همچنین فرزندان رهبران جنبش سبز با انتشار نامه ای خطاب به مراجع تقلید، خواستار واکنش آنها نسبت به حصر والدینشان و تذکر آنها به “سردمداران حکومت” شدند.
پیش از انتشار خبر زندانی شدن رهبران جنبش سبز هم مجمع روحانیون مبارز به ریاست سید محمد خاتمی در بیانیه ای با اعتراض شدید به حصر موسوی و کروبی، خواستار “پایان دادن هرچه سریعتر” این حصر شده بود.
در گزارش جلسه شورای مرکزی این تشکل روحانی اصلاح طلب آمده است که: “در این جلسه از ایجاد محدودیت شدید و حصر برای برادران بزرگوار حجت الاسلام و المسلمین آقای کروبی و جناب آقای مهندس موسوی که منشأ خدمات فراوان به انقلاب و ایران و مورد تأیید امام و مردم بوده اند و همواره وفاداری خود را به اصل نظام و منافع کشورشان نشان داده اند و اعمال انواع تضییقات علیه بستگان به ویژه همسران فداکار و بزرگوارشان اظهار تأسف گردید و نیز بر این نکته تأکید گردید که فشارها و محدودیت های فزاینده علیه نیروهای دلبسته به امام و انقلاب بدون تردید قبل از هر چیز به زیان نظام و کشور و به نفع قدرتها و نیروهای فاسدی است که جز به نابودی اصل انقلاب و نظام و اسلام به چیز دیگری نمی اندیشند.”
واکنش های بین المللی
جامعه جهانی و تعدادی از مقامات ارشد دولت ها نیز در ساعات اولیه انتشار خبر دستگیری میرحسین موسوی و مهدی کروبی همراه با همسرانشان، به موضع گیری پرداختند.
در یکی از این واکنش ها، گیدو وستروله وزیر خارجه آلمان از علی اکبر صالحی همتای ایرانی خود خواست تا سلامت دو رهبر مخالفان ایران را تضمین کند.
پس از انتشار گزارشهایی درباره انتقال میرحسین موسوی و مهدی کروبی به زندان، آنگلا مرکل، صدر اعظم آلمان هم از این اقدام انتقاد کرد و وزارت امور خارجه آلمان نیز کاردار سفارت جمهوری اسلامی را فراخواند.
به گزارش خبرگزاری آلمان، دولت آلمان روز دوشنبه نسبت به انتشار گزارشهایی درباره انتقال میرحسین موسوی و مهدی کروبی به زندان ابراز نگرانی کرده و آنگلا مرکل، صدر اعظم این کشور نیز تاکید کرده این گونه اقدامها که با هدف ارعاب صورت گرفته مغایر حقوق بشر و حقوق شهروندی است.
از سوی دیگر اشتفن زایبرت، سخنگوی دولت آلمان نیز از مقامهای جمهوری اسلامی خواسته است، بیدرنگ محل نگهداری میرحسین موسوی و مهدی کروبی را به اعضای خانواده آنها اطلاع دهند.
به گزارش رویترز، جی کارنی، از سخنگویان کاخ سفید نیز دستگیری رهبران مخالفان را”غیرقابل پذیرش” خوانده و خواستار آزادی آنها شده است.
پیشتر، هیلاری کلینتون وزیر خارجه آمریکا، در آستانه فراخوان مخالفان برای تظاهرات 10 اسفند در مرکز تهران، از جمهوری اسلامی خواسته بود به “ارعاب سازمان یافته مخالفان” پایان دهد.
این واکنش های اولیه بین المللی در شرایطی صورت می گیرد که هواداران جنبش سبز شب گذشته و بامداد امروز، شبکه های اجتماعی مانند فیسبوک، بالاترین، توییتر و فرندفید را مملو از فراخوان های خود برای شرکت در راهپیمایی امروز سه شنبه در تهران و دیگر شهرها کرده اند.
ده ها هزار نفر از کاربران این شبکه ها و وبلاگ نویسان با انعکاس و انتشار اخبار مربوط به دستگیری رهبران جنبش سبز، خواستار هماهنگی و واکنش سریع نسبت به این مسئله شدند.