مدتی پس از اظهارات تهدیدآمیز فرماندهان ارشد نیروهای مسلح جمهوری اسلامی درباره بستن تنگه هرمز و یا درگیری با ناوگان نظامی آمریکا در صورت بازگشت به خلیج فارس، با هشدار جدی دولت ایالات متحده، مقامات ارشد نظامی با عقب نشینی از مواضع تهدید آمیز خود، اضافه شدن یک ناوجنگی دیگر به ناوگان نظامی امریکا در خلیج فارس را یک موضوع معمولی و قدیمی خواندند.
جانشین فرمانده کل سپاه پاسداران طی مصاحبه ای با خبرگزاری جمهوری اسلامی در واکنش به اعزام یک ناو جنگی جدید به خلیج فارس گفت: “ناوهای جنگی و نیروهای نظامی آمریکا سالیان درازی است که در خلیج فارس و منطقه خاورمیانه حضور دارند و بر این اساس، تصمیم آنها برای اعزام ناوهای جدید موضوع جدیدی نیست و این اقدام باید در راستای حضور مداوم آنها تفسیر شود.”
سرتیپ پاسدار حسین سلامی افزود: “البته این حضور همواره منشا پیدایش ناامنی و ناهنجاری در محیط امنیتی منطقه بوده است که بازتاب های آن را در شرایط امنیتی خاورمیانه و شرق مدیترانه به ویژه در کشورهای عراق و افغانستان مشاهده می کنیم.”
این مقام ارشد سپاه پاسداران در عین حال تاکید کرد که مانور نظامی نیروی دریایی سپاه پاسداران در خلیج فارس در “موعد مقرر” برگزار خواهد شد.
پیشتردر پی برگزاری مانور نظامی نیروی دریایی ارتش جمهوری اسلامی در خلیج فارس، سرتیپ پاسدارعلی فدوی فرمانده نیروی دریایی سپاه پاسداران اعلام کرده بود که “مانور بزرگ دریایی سپاه پاسداران تحت عنوان پیامبر اعظم 7 در محدوده خلیج فارس و تنگه هرمزبرگزار می‌شود و بنابر آنچه به ما ابلاغ شده این رزمایش در بهمن‌ماه به اجرا درخواهد آمد.”
البته فرمانده نیروی دریایی سپاه در اظهارات خود به زمان دقیق این مانور نظامی اشاره نکرده بود اما پیش از وی وبسایت بصیرت،ارگان اینترنتی اداره سیاسی سپاه زمان مانور نظامی نیروی دریایی سپاه را نیمه بهمن ماه اعلام کرده بود.
این اظهارات در حالی منتشر شد که روز گذشته لئون پانتا وزیر دفاع ایالات متحده در جمع نیروهای ارتش آمریکا اعلام کرد که ناو هواپیمابر “USS Enterprise” تا یک ماه دیگر راهی خاورمیانه می شود،و پس از عبور از تنگه هرمز در خلیج فارس مستقر خواهد شد.
وزیر دفاع دولت امریکا همچنین ضمن یادآوری اینکه هم اکنون دو ناو جنگی امریکا در خلیج فارس حضور دارند تاکید کرد که اضافه شدن ناو “USS Enterprise ” به ناوگان مستقر در خلیج فارس حاوی “پیام روشنی” به حکومت جمهوری اسلامی است.
لئون پانتا همچنین تصریح کرد ناو “USS Enterprise ” در حال عزیمت به نقطه “حساسی” از جهان است و این ناو قرار است “از تنگه هرمز عبور کند و حضور دریایی ما را نمایندگی کند تا ثابت کند که حضور ما در خاورمیانه ادامه خواهد یافت.”
استراتژی جدید دفاعی
پیش از این در جریان برگزاری مانور نظامی نیروی دریایی ارتش جمهوری اسلامی ـ ولایت 90 ـ در خلیج فارس، ناو هواپیمابر امریکا USS JOHN STENNIS خلیج فارس را ترک کرد.در پی آن اما سرلشگر عطاالله صالحی فرمانده کل ارتش طی اظهاراتی تهدید آمیز اعلام کرده بود که “به آنها (ناوگان نظامی امریکا) توصیه، هشدار و تذکر می‌دهیم که این ناو به منطقه سابق خود در خلیج فارس برنگردد چرا که ما عادت نداریم تذکر را تکرار کنیم و فقط یکبار تذکر می‌دهیم.”
همزمان با این اظهارات سرلشگر صالحی، فرماندهان مختلف نیروهای مسلح جمهوری اسلامی نیز تهدید کردند که در صورت تحریم نفت جمهوری اسلامی از سوی کشورهای اتحادیه اروپا تنگه هرمز را خواهند بست.
از جمله معاون تبلیغات دفاعی ستاد کل نیروهای مسلح جمهوری اسلامی در اظهاراتی گفت: “امروزه توانمندی نیروهای مسلح ایران به گونه‌ای است که عرصه‌های جدیدی را برای دفاع از خود در اختیار دارد و بستن تنگه هرمز صرفاً یکی از آنها است.”
سرتیپ پاسدار مسعود جزایری همچنین مدعی شد که “نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران توانایی بستن تنگه‌هرمز را از سال‌ها قبل به دست آورده‌اند”.
یدالله جوانی مشاور نماینده آیت الله خامنه ای در سپاه پاسداران و رییس سابق اداره سیاسی این نهاد نظامی هم اعلام کرد:“کسانی که با توانمندی های دفاعی و نظامی ایران، ژئوپلتیک منطقه، وضعیت تنگه هرمز، دریای عمان و طول سواحل جمهوری اسلامی ایران در شمال خلیج فارس آشنا هستند به خوبی می دانند که ایران، توانایی و امکان بستن تنگه هرمز را دارد.”
او با اشاره به گفته های رهبر جمهوری اسلامی درباره “پاسخگویی به تهدیدها با تهدید”و با اعلام اینکه استراتژی دفاعی کشور به دستور آیت الله خامنه ای تغییر کرده است افزود: “اگر دشمنان، منافع حیاتی،امنیت و استقلال ما را تهدید کنند طبیعی است که ما نیز از این پس منابع آنها را تهدید خواهیم کرد لذا مباحثی که این روزها برخی مقامات سیاسی و نظامی کشورمان مطرح کرده اند الهام گرفته از تغییر استراتژی و دکترین دفاعی جمهوری اسلامی ایران است”.
این مقام ارشد سپاه پاسداران هرچند همچون سایر مقامات نظامی جمهوری اسلامی بر توانایی ایران برای بستن تنگه هرمز تاکید کرد اما اشاره ای به توان قوای مسلح جمهوری اسلامی برای بسته نگه داشتن و حفظ این گذرگاه استراتژیک نکرد.
19 آبان ماه آیت الله خامنه ای طی اظهاراتی در دانشکده افسری امام علی ارتش گفته بود: “ما ملتی هستیم که هرگونه تجاوز را، بلکه هرگونه تهدید را، با استواری و با قدرت کامل پاسخ خواهیم داد. ما ملتی نیستیم که بنشینیم تماشا کنیم قدرتهای پوشالیِ مادی که از درون کرم‌خورده و موریانه‌خورده‌اند، ملت استوار و پولادین ایران را تهدید کنند. ما در مقابل تهدید، تهدید می کنیم.”
رهبر جمهوری اسلامی با تاکید بر اینکه “همه باید آماده باشیم… در عرصه‌ی علم، در عرصه‌ی کار، در عرصه‌ی صنعت، در عرصه‌ی مدیریت و سیاست، و در نوک پیکان، برای دفاع ملی، نیروهای مسلح؛ عرصه‌ی رزم نظامی” تاکید کرده بود که “هر کسی فکر تجاوز به جمهوری اسلامی ایران در مخیله‌اش خطور کند، باید خود را آماده‌ی دریافت «سیلی‌های محکم» و «مشتهای پولادین» کند.”
او که به دنبال افزایش احتمال حمله نظامی به ایران، به ویژه پس از برخی اظهارات مقامات کشور اسراییل سخن می گفت همچنین اضافه کرده بود: “هم آمریکا بداند، هم دست‌نشاندگانش بدانند، هم سگ نگهبانش رژیم صهیونیستی در این منطقه بداند؛ پاسخ ملت ایران به هرگونه تعرضی، هرگونه تجاوزی، بلکه هر گونه تهدیدی، پاسخی خواهد بود که از درون، آنها را از هم خواهد پاشید و متلاشی خواهد کرد.”
پس از این اظهارات،مقامات ارشد نیروهای مسلح کشور، گفته های آیت الله خامنه ای را تغییر در استراتژی دفاعی کشور دانستند و به تهدید کشورهای غربی و قوای نظامی مستقر در منطقه پرداختند.
پاسخ غرب به تهدیدها
در پی افزایش تهدیدات نیروهای امریکایی مستقر در خلیج فارس از سوی فرماندهان نهادهای نظامی جمهوری اسلامی، ابتدا جرج لیتل سخنگوی وزارت دفاع امریکا در بیانیه ای اعلام کرد که “استقرار شناورهای آمریکایی مانند دهه گذشته در خلیج فارس ادامه خواهد یافت.” سپس خبرگزاری ها از حرکت زیردریایی اتمی Ohio به مقصد خلیج فارس خبردادندو در ادامه مقامات دولت بریتانیا نیز اعلام کردند که این کشور مجهزترین ناوجنگی ارتش خود با نام HMS Daring را به خلیج فارس اعزام می کند.
با اعزام ناوگان جدید و افزایش قوای نظامی نیروهای بین المللی و تاکید بر ادامه حضور در خلیج فارس، ابتدا مقامات ارشد جمهوری اسلامی یک گام به عقب نشستند چنانکه احمد وحیدی وزیر دفاع دولت احمدی نژاد روز یکشنبه18 دی ماه تصریح کرد که “نگفتیم تنگه هرمز را می بندیم، بلکه مسئله این است که اگر کسی بخواهد امنیت خلیج فارس را به خطر بیندازد برای همه به خطر می افتد.”
پس از چند روز نیز برخی رسانه های غربی از ارسال نامه هشدارآمیزی از سوی باراک اوباما رییس جمهور ایالات متحده به رهبر جمهوری اسلامی خبر دادند. به گزارش این رسانه ها اوباما در این نامه “تنگه هرمز را خط قرمز ایالات متحده”خوانده و هشدار داده بود چنانچه جمهوری اسلامی از این خط عبور کند با واکنش قاطع امریکا مواجه خواهد شد.
اواخر هفته گذشته یحیی رحیم صفوی مشاور نظامی و علی اکبر ولایتی مشاور بین الملل رهبر جمهوری اسلامی دریافت این نامه را تایید و البته اعلام کردند که “موضوع جدیدی” در نامه رییس جمهور ایالات متحده به آیت الله خامنه ای وجود نداشته است.
یدالله جوانی رییس سابق اداره سیاسی سپاه پاسداران نیز در این ارتباط اعلام کرد: “اینکه آمریکائیها از سه کانال رئیس جمهور عراق، سفیر خود در سازمان ملل و سفیر سوئیس در ایران کار ارسال نامه را انجام داده‌اند میزان عجله و دستپاچگی آنها را نشان می‌دهد و از سوی دیگر آنها با این کار خواهان رسمیت دادن به این موضوع و موضوع مذاکره با ایران هستند.”
این مواضع مشاوران رهبر جمهوری اسلامی و مشاور جانشین آیت الله خامنه ای در سپاه در شرایطی مطرح شد که برخی از کارشناسان نظامی امریکا در گفت و گو با رسانه های این کشور، علاوه بر تاکید بر خط قرمز بودن تنگه هرمز برای این کشور اعلام کردند که اشاره باراک اوباما بر لزوم راهی برای رابطه و مذاکره مستقیم در نامه به آیت الله خامنه ای در حقیقت تاکید بر خواسته قبلی مقامات این کشور مبنی بر برقراری خط تماس اضطراری یا “تلفن قرمز” بوده که در عرف کشورهای درشرف جنگ وجود داشته است.
