دولت جمهوری اسلامی امسال فشار زیادی بر پیروان اهل سنت، به‌ویژه روحانیون مناطق کُردنشین وارد آورد تا از برگزاری همزمان عید فطر با کشورهای عربی، به‌ویژه عربستان سعودی خودداری نمایند.
روحانیون سنی مذهب در برخی از مناطق کُردنشین قبل از شروع ماه رمضان نیز از طرق مختلف تهدید شده بودند که برای اعلام روز نخست ماه رمضان باید از دفتر رهبری اطاعت کنند.
اخبار فشارهای مشابهی نیز در خوزستان در وب‌سایت‌های خبری منتشر شده است. در سال‌های اخیر برخی از مردم سنی خوزستان نیز عید فطر را همزمان با کشورهای عربی برگزار کرده‌اند.
عدم هماهنگی پیروان اهل سنت در مناطق کُردنشین و تمایل آنها به برگزاری عید فطر با کشورهای سنی مذهب، به‌ویژه عربستان سعودی، موجب شده دولت ایران به این قضیه حساس شود و تلاش نماید به این “سرپیچی”ها پایان دهد.
تبعیضات جمهوری اسلامی نسبت به اقلیت سنی مذهب و حتی تحت فشار قرار دادن آنها باعث شده است که حتی عید فطر نیز به بهانه‌ای برای اعتراض تبدیل شود.
اقلیت سنی ایران تلاش کرده‌است از راه برگزاری ناهمزمان عید فطر و حتی شروع ماه رمضان، خط متمایز میان دو مذهب عمده جهان اسلام را همچنان پررنگ جلوه دهد، و از این راه وجه تمایز خود با مذهب رسمی جمهوری اسلامی را به نمایش بگذارد.
این مسئله خواه‌ناخواه به نوعی نافرمانی مدنی علیه گفتمان و رویکرد جمهوری اسلامی تبدیل شده است.
لذا دولت ایران در آستانه شروع ماه رمضان و نیز در آستانه عید فطر با اخذ تدابیر امنیتی سعی بر هماهنگ سازی و جلوگیری از گسترش این نافرمانی کرد.
جمهوری اسلامی که خود را علمدار جهان اسلام و تنها کشور دارای حکومتی مذهبی به حساب می‌آورد، دشوار است شاهد نافرمانی شهروندانش در رابطه با یکی از مهمترین مناسک مذهبی نزد مسلمانان باشد، که حتی بجای تبعیت از جمهوری اسلامی از دولت رقیب (عربستان سعودی) پیروی نمایند.
البته برخی‌ها این اقدام دولت ایران را منبعث از تمامیت‌خواهی جمهوری اسلامی می‌پندارند. یوسف عزبزی بنی طرف، فعال و روزنامه‌نگار عرب، در این ارتباط به نگارنده گفت: حساسیت جمهوری اسلامی از این روست “که حکومت تمامیت خواه می‌خواهد همه امور ریز و درشت وسیاسی ومذهبی زیر نظر یک نفر باشد وآن ولی فقیه است.”
افزایش حساسیت‌های ایران در سال‌جاری می‌تواند به مسائل سیاسی منطقه و تعمیق شکاف در جهان اسلام نیز مرتبط باشد.
در حالیکه تمامی کشورهای اسلامی ماه شعبان امسال را با هم آغاز کردند، اما اختلافات بزودی پدیدار گشت و طرف‌های همپیمان با یک روز اختلاف ماه شعبان را به پایان بردند و شروع ماه رمضان را اعلام کردند.
ایران، دولت عراق (غیر از پیروان اهل سنت این کشور)، سوریه، عمان و شیعیان لبنان با یک روز تأخیر نسبت به کشورهایی مثل عربستان، امارات، قطر، مصر و… ماه رمضان را شروع کردند.
این دو دستگی در اعلام آغاز و پایان ماه رمضان صف‌بندی‌های جهان اسلام را، به‌ویژه پس از شروع اعتراضات سوریه که جهان اسلام را به دو جبهه تقسیم کرده است، بیش از پیش نمایان ساخت. اعلام آغاز و پایان ماه رمضان با چنین صف‌بندی‌های آشکاری نمی‌تواند صرفا یک رویداد مذهبی به حساب آید، بلکه باید ریشه‌های آن را بیشتر در مسائل سیاسی جستجو کرد.
البته برخی نیز برگزاری عید فطر را صرفا مسئله‌ای مذهبی و عبادی و بدور از جار و جنجال‌های سیاسی می‌پندارند و معتقدند این امر ربطی به مسائل سیاسی ندارد.