سیدعلی خامنهای، رهبر جمهوری اسلامی در آخرین سخنرانی عمومی خود تاکید کرد که به بهانه توافق اجازه نزدیکی ایران و امریکا را نخواهد داد.
به گزارش سایت رسمی دفتر خامنهای، او گفت: “دشمن که ما میگوییم، به یک موجود خیالی و توهّمی اشاره نمیکنیم. مراد ما از دشمن عبارت است از نظام استکبار؛ یعنی قدرتهای استکباری؛ […] آن کسانی که سردمداران نظام سلطه‌اند، آنها دشمن هستند. اگر یک مصداق خارجی هم بخواهیم برایش مشخّص کنیم، رژیم ایالات متّحده آمریکا است.”
خامنهای اضافه کرد: “آنها به خیال خودشان، در این جریان مذاکرات هسته‌ای -این توافقی که حالا نه در اینجا هنوز تکلیفش معلوم است، نه در آمریکا؛ هم اینجا معلوم نیست که رد بشود یا قبول، هم آنجا معلوم نیست که رد بشود یا قبول،- نیّت آنها این بود که از این مذاکرات و از این توافق، وسیله‌ای پیدا کنند برای نفوذ در داخل کشور. ما این راه را بستیم و این راه را به طور قاطع خواهیم بست؛ نه نفوذ اقتصادی آمریکایی‌ها را در کشورمان اجازه خواهیم داد، نه نفوذ سیاسی آنها را، نه حضور سیاسی آنها را، نه نفوذ فرهنگی آنها را؛ با همه توان -که این توان هم بحمدالله امروز توان زیادی است- مقابله خواهیم کرد؛ اجازه نخواهیم داد.”
او اضافه کرد: “در منطقه هم همین‌جور؛ در منطقه هم آنها میخواهند نفوذ ایجاد کنند؛ حضور برای خودشان دست‌وپا کنند و اهداف خودشان را در منطقه دنبال کنند. ما به حول و قوّه الهی تا آنجایی که بتوانیم نخواهیم گذاشت این اتّفاق بیفتد. سیاستهای ما در منطقه، نقطه مقابل سیاستهای آمریکا است.”
اظهارات سیدعلی خامنهای و سخنان “قاطعانه” او علیه امریکا و دشمنی با “استکبار” مشابه سخنان سالهای اخیر او درباره ممنوعیت “قاطعانه” مذاکره با امریکا است. خامنهای در اواخر بهمن سال 1391 طی سخنانی گفته بود: “آمریکا در سیاستهای خود در این منطقه، دچار شکست است. احتیاج دارند به اینکه یک برگ برنده‌ای را به قول خودهاشان رو کنند؛ این برگ برنده از نظر آنها عبارت است از اینکه: نظام جمهوری اسلامیِ انقلابیِ مردمی را، بکشانند پای میز مذاکره؛ به این احتیاج دارند. میخواهند به دنیا اعلام کنند که ما حُسن نیت داریم. نه، ما حُسن نیتی مشاهده نمیکنیم.”
او تاکید کرده بود: “مذاکره از روی حُسن نیت، با شرایط برابر، میان دو طرفی که نمیخواهند به یکدیگر کلک بزنند، معنا پیدا میکند. مذاکره به صورت یک تاکتیک، مذاکره برای مذاکره، مذاکره برای فروختن ژست ابرقدرتی بیشتر به دنیا، این مذاکره یک حرکت حیله‌گرانه است؛ این حرکت واقعی نیست. من دیپلمات نیستم، من انقلابیام، حرف را صریح و صادقانه میگویم. دیپلمات یک کلمه‌ای را میگوید، معنای دیگری را اراده میکند. ما صریح و صادقانه حرف خودمان را میزنیم؛ ما قاطع و جازم حرف خودمان را میزنیم. مذاکره آن وقتی معنا پیدا میکند که طرف، حُسن نیت خود را نشان بدهد؛ وقتی طرف، حُسن نیت نشان نمیدهد، خودتان میگویید فشار و مذاکره؛ این دوتا با هم سازگار نیست. شما میخواهید اسلحه را مقابل ملت ایران بگیرید، بگویید: یا مذاکره کن یا شلیک میکنم.”
خامنهای در همان سخنرانیاش، قاطعانه گفته بود: “عنوان مذاکره، پیشنهاد مذاکره با فشار سازگار نیست؛ راه فشار با راه مذاکره دوتاست؛ امکان ندارد که ملت ایران قبول بکند که زیر چکمه‌ی فشار، زیر تهدید بیاید با طرف تهدید کننده و فشار آورنده مذاکره کند. مذاکره کنیم که چی؟ که چه بشود؟”
اما خامنهای انقلابی که قرار بود “حرف را صریح و صادقانه” بگوید در همان زمان که صادقانه میگفت با امریکا مذاکره نخواهد کرد در حال مذاکره با امریکا بود. بعدها اسناد متعددی منتشر شد که نشان میداد بدون بازی دادن دولت احمدینژاد، نمایندگان خامنهای بصورت مستقل در حال مذاکره مستقیم با امریکاییها بودهاند.
داستان این مذاکرات پنهان را چندی پیش، علیاکبر صالحی وزیر خارجه سابق و رئیس کنونی سازمان انرژی اتمی با آب و تاب بیان کرد. او گفته است که مدتها پیش از انتخابات دور دوم ریاستجمهوری باراک اوباما، نامهای از جانب امریکاییها دریافت کرده که خواستار مذاکره بودهاند. “یک یا دو ماه بعد” یکی از مسئولان ایرانی که به عمان سفر کرده بود پیام مشابهی را به ایران میآورد. صالحی میگوید: “من به دوستان عمانی تأکید کردم که «این خواسته را رسمی مطرح کنید»؛ آنها نیز اقدام کردند و بنده هم نامه رسمی دریافتی را به مسئولان نظام رساندم و پس از آن برای تشریح روند طی شده به محضر رهبر معظم انقلاب شرفیاب شدم.” او افزوده: “رهبری با کلیت انجام مذاکره موافقت کردند. بعد فرمودند بروید و کار را پیش ببرید. آن موقع در کشور ما مقداری اختلاف نظر وجود داشت. هر یک از دوستان نظر خاص خودش را داشت، این اختلاف نظر ها باعث شد با مشکل مواجه شویم. در حقیقت رهبر معظم انقلاب، تنها حامی ما بودند.”
صالحی در ادامه تاکید کرده است: “سرانجام با کسب اجازه از رهبر معظم انقلاب، هشت ماه بعد از اینکه هماهنگی های لازم با دبیر شورای عالی امنیت ملی انجام شد، نخستین نشست با امریکایی ها برگزار شد. از طرف ما آقای خاجی، معاون اروپا و امریکای وزارت خارجه به همراه چند نفر از مدیران کل، برای مذاکره به عمان اعزام شدند.”
به گفته صالحی، چند دور از مذاکرات قبل از برگزاری دور دوم انتخابات در امریکا انجام شده بود. اوباما در آبانماه سال ۱۳۹۱ به دومین پیروزی خود رسید و سخنان خامنهای “انقلابی و نه دیپلمات” مبنی بر عدم مذاکره با امریکا، حدود سه ماه بعد از آن گفته شد. این سخنان در حالی بیان میشد که به گفته علیاکبر صالحی، ماهها قبل از پیروزی اوباما در دور دوم ریاستجمهوریاش مذاکرات آغاز شده بود.
سیدعلی خامنهای چند روز بعد از آنکه اعلام کرد به مثابه یک انقلابی و نه دیپلمات در حال گفتن حرف صادقانه خودست، در یک جمع دیگر هم گفته بود: “بحث مذاکره را پیش کشیدند، که ایران بیاید بنشینیم مذاکره کنیم. همین رفتار غیرمنطقی، در این دعوت به مذاکره هم وجود دارد. غرض آنها حل مشکلات و مسائل نیست - که من بعد توضیح خواهم داد - غرضشان یک کار تبلیغاتی است برای اینکه به ملتهای مسلمان نشان دهند که ببینید این نظام جمهوری اسلامی بود با آن سرسختی، با آن ایستادگی، اما عاقبت مجبور شد بیاید باب مصالحه و گفتگو را با ما باز کند. وقتی ملت ایران اینجور است، شماها چه میگوئید دیگر؟”
او اضافه کرده بود: “در تبلیغات وانمود میکنند که اگر ایران با آمریکا سر میز مذاکره بنشیند، تحریمها برداشته میشود. این هم دروغ است. هدفشان این است که با وعده برداشتن تحریمها، ملت ایران را وادار کنند که اشتیاق به مذاکره با آمریکا پیدا کند. تصور آنها این است که ملت ایران دیگر از تحریمها به ستوه آمده‌اند، پدرشان دارد در می‌آید، همه چیز به هم ریخته است؛ پس ما بگوئیم خیلی خوب، بیائید مذاکره کنید تا تحریم را برداریم، یکهو جمعیت ملت ایران راه بیفتند که بله، بیائید مذاکره کنیم.”
او معتقد بود: “تحریمها با مذاکره برداشته نخواهد شد؛ این را من به شما عرض بکنم. هدف تحریمها چیز دیگری است. هدف تحریمها خسته کردن ملت ایران است، جدا کردن ملت ایران از نظام اسلامی است.”
حرفهای «صادقانه» رهبر انقلابی، صادقانه نبود و پیشگوییهای او هم یکی پس از دیگری نادرست از آب درآمد، اما اوهمچنان از دشمنی با “نظام سلطه و استکبار”می گوید. ماهها پیش، وقتی که برخی سیاستپیشگان وابسته به جمهوری اسلامی پیشبینی میکردند که مذاکرات به نتیجه برسد، یکی از هواداران سیدعلی خامنهای گفته بود: “اگر مذاکرات به نتیجه برسد، باید فاتحه ولی‌فقیه را خواند.” سخنان جدید خامنهای علیه امریکا را از این زاویه هم میتوان دید.
