جمعی از فعالان نو اندیش مذهبی ،مراسمی را به مناسبت ماه رمضان در ایالت مریلند واقع در شمال شرق ایالات متحده برگزار کردند . این مراسم با پیام آیت الله اسدالله بیات زنجانی روحانی ارشد شیعه و سیاست‌مدار ایرانی آغاز شد و با سخنرانی عبدالعلی بازرگان نواندیش دینی ادامه یافت.
آیت الله بیات در پیامی تصویری از تهران ،گفت :ماه رمضان ،ماه اصلاح اشتباهات و رفع غفلت است .
وی با اشاره بر اینکه متاسفانه امروز افرادی از جوامع مسلمین به ناحق محبوس هستند با ذکر دعا از خداوند خواست تا همه گرفتاران و اسرای بی گناه را آزاد کند.
این مدرس حوزه علمیه با تاکید بر نقش دعا در زندگی ادامه داد :دعا مغز عبادت است پس باید برای همدلی در سراسر عالم و برای رفع مشکلات اجتماعی سیاسی بسیار دعا کرد .
در ادامه این مراسم مهندس عبدالعلی بازرگان، قرآن پژوه و نو اندیش دینی به سخنرانی در خصوص رمضان کریم و کرامت های اخلاقی این ماه پرداخت .
وی با اشاره به این که از دید ایرانی ها رمضان ماه مبارک است ولی بسیاری از مسلمانان آن را ماه کریم می نامند گفت :مبارک بودن آن دلالت بر دوام نعمت های دنیوی و اخروی این ماه دارد .اما به کرامت این ماه کمتر توجه شده است .
بازرگان با طرح این سوال که چرا صفت “کریم ” را برای این ماه بر گزیده اند گفت:به نظر می رسد تا اصل کرامت و صفت “ کریم ” را که از نام های نیکوی الهی است نشاسیم رمضان کریم را نشناخته ایم .
وی سپس با این بهانه به سراغ نام “کریم” از نام های الهی رفت و گفت : در برداشت انسانی کریم بیانگر بخشندگی گناه یا بخشندگی و سر پرستی سخاوتمندانه خداست ،اما در قرآن ابعاد گسترده تری از این کلمه وجود دارد .
این قرآن پژوه با اشاره به این که مشتقات کلمه کرم جمعا 47 بار در قرآن تکرار شده است که 5 مورد آن مشخصا به پروردگار نسبت داده شده است گفت :در تمامی این 5 مورد کریم بودن خدا از مختصات “ربوبیت” نه “الوهیت” خدا ناشی شده است .
وی ادامه داد : ربوبیت ، همان سروری و مدیریت و ریاست است .یعنی رئیس و صاحب اختیار شما کریم است .
به اعتقاد این نو اندیش دینی ، قرآن نام های نیکوی پروردگار ( در ارتباط با آفریده ها ) را به دو دسته کمی و کیفی تقسیم کرده است .
وی در توضیح این دسته بندی قرآنی گفت : یعنی آنچه به “کیفیت ” و ابعاد و اندازه های آیات و آفریده ها ارتباط پیدا می کند و آنچه به “ کیفیت” آفرینش و زندگی آنان ،مفسران این دو دسته را با استناد به آیاتی از سوره “ رحمن”، صفات “جلالیه ” نامیده اند .
بازرگان ادامه داد : صفت جلالیه دلالت بر جلالیت می کند همچون عظمت ،جبروت و ….و صفات جمالیه نشانگر زیبائی رفتار و لطف و عنایت است همچون مغفرت ، موهبت ، علم و… که همه صفات جمالیه را می توان در قالب کلمه کریم گنجاند .
این نو اندیش دینی در بخش دیگری از سخنانش با اشاره به برخی نشانه های کریم بودن خدا نسبت به انسان گفت :تعلیم کاربرد قلم برای آگاه سازی آدمی به مجهولات جهان ،آفرینش و ترکیب اندام انسان و تسلط بخشیدن آدمی به طبیعت ،روزی رسانی نیکو و برتری دادن او بر بسیاری از آفریدگان از دلایلی است بیانگر کریم بودن خداوند است.
وی همچنین با اشاره بر ابعاد جهان شمول بودن کرامت خداوند گفت :کریم یعنی بی نهایت و آثار این صفت را در همه آفریده های خداوند می توان دید .
این قرآن پژوه در ادامه بر موصوفات کرامت در قرآن تاکید کرد و افزود :چون خداوند کریم است ،نظام هستی و گردش امور هستی نیز بر محور کرامت یعنی احترام و منزلت قائل شدن برای آفریده ها قرار دارد .
وی گفت :همچنین فرشتگان نیز در این نظام و سیستمی که مبتنی بر کرامت است خدمتگزار خلق خدا خواهند بود از این رو “کراما کاتبین” خوانده می شوند .
بازرگان بهشت ،قرآن ،پیامبر و طبیعت را نیز از دیگر نشانه های کرامت خدا نامید .
وی در قسمت دیگری از سخنانش با اشاره به این که به رنگ اخلاق خدائی در بیاییم گفت :کسانی که اهل دعا و مناجات هستند و بخصوص با دعاهای صحیفه سجادیه آشنایی دارند می دانند که یکی از زیباترین بخش های این کتاب دعای بیست و یکم موسوم به “دعای مکارم الاخلاق “، جامع عالی ترین جلوه های رفتار کریمانه است .
وی با اشاره به آیه لقد کرمنا بنی آدم تصریح کرد که خداوند کرامت را برای همه انسان ها مستقل از عقیده و عملکرد قائل شده است. برای وی فرق نمی کند آدمی نیکوکار است یا گنهکار ، تا زمانی که وی فرصت زندگی دارد در قاموس الهی برخوردار از کرامت است. پروردگار کرامت انسان را مشروط به عقیده خاصی نکرده است و دامن کرم وی حتی مشمول دشمنان خدا نیز می گردد.
ایشان متذکر شدند بینش برخی از نیرو های مذهبی که کرامت و حقوق را تنها برای همکیشان و مدافعان عقدیتی خود می خواهند و افراد خارج از دایره اعتقادات شان را واجد هیچ حق و حرمتی نمی دانند مغایر با کلام و پیام خداوند در قران است
این قرآن پژوه ادامه داد : حال که کریم بودن از صفات خدا، رسالت پیامبر و دعای اهل بیت است مسلمانان نیز باید چنین صفتی را در خود پرورش دهند .
وی گفت:در هر حال بحران عظیمی که جامعه امروز ایران را در بر گرفته ،بیش و پیش از بحران گسترده سیاسی و اقتصادی، بحران اخلاقی و اجتماعی است که تا این بحران سامان نیابد و به حکم قرآن نفسیات یک ملت تغییر نکند ،سرنوشت آن تغییری نخواهد کرد .
بازرگان افزود :هر چند استبداد دینی و ارتجاع مذهبی ،نقش عمده ای در دامن زدن به بحران اخلاقی و گریز مردم از دین و ایمان داشته است ،اما هم دولتمردان و سرکوبگران جزئی از ملتند و هر دولت و حاکمیتی کم و بیش نمایانگر متوسط همان ملت و هم اصلاح حاکمان جز با صبر و مقاومت مردم و رشد اخلاقی و شخصیتی آنان ممکن نیست .
این جلسه که با مراسم دعا و افطار همراه بود با قرائت دکلمه و خواندن دعای جوشن کبیر خاتمه یافت .
