پریسا حاتمی
روز گذشته فعالان دانشجویی عضو دفتر تحکیم وحدت و اعضای سازمان دانش‌آموختگان ایران اسلامی (ادوار تحکیم وحدت) در حالی بازداشت شدند که اکثر مطبوعات چاپ تهران در این باره سکوت کردند و هیچ روزنامه‌ای خبر این برخورد جدی با فعالان دانشجویی را به تفصیل بازتاب نداد.
بر اساس شنیده‌های خبرنگار روز، خبرگزاری‌ها و سایت‌های خبری داخلی نیز از انعکاس خبرهای غیررسمی مربوط به این بازداشت‌ها منع شده‌اند و به طور شفاهی از آنها خواسته شده که صرفا اخبار مربوط به این موضوع را از زبان مقامات دولتی و رسمی بازتاب دهند و از انتشار اخبار تایید نشده توسط مراجع رسمی حکومتی بپرهیزند.
این در حالی بود که در همین روز جمشیدی سخنگوی قوه قضاییه با تایید خبر پلمپ دفتر ادوار تحکیم وحدت، خبر بازداشت دانشجویان را اینگونه بیان کرد که: “روز گذشته 16 نفر بازداشت شدند، در یک فقره 6 نفر و در یک فقره 10 نفر که هیچ کدام دانشجو نبودند!” این در حالی است که بر اساس توضیح سایت “ادوارنیوز”، علاوه بر اعضای شورای مرکزی دفتر تحکیم وحدت که همگی دانشجو هستند در میان افراد دستگیر شده روز گذشته سازمان دانش آموختگان ایران اسلامی (ادوار تحکیم وحدت) نیز تنها 3 نفر دانشجو نبوده‌اند و باقی افراد دستگیر شده در مقطع کارشناسی و کارشناسی ارشد مشغول به تحصیل هستند.
سخنگوی دستگاه قضایی همچنین بدون اینکه به محل بازداشت این دانشجویان اشاره کند، اتهامات افراد بازداشت شده را شرکت در تجمعات غیرقانونی و تبانی برای اقدامات غیرقانونی و بحث‌های دیگر مربوط به مسایل امنیتی برشمرد که به استناد مواد 610 و 500 قانون مجازات اسلامی صورت گرفته است. البته همزمان با اظهارات سخنگوی قوه قضاییه، ایسنا در گفت و گو با یک مقام مسئول در وزارت علوم آورده است که این وزارتخانه از بازداشت دانشجویان و محل نگهداری ایشان بی‌خبر است.
در همین حال محمدعلی دادخواه وکیل حنیف یزدانی از دانشجویان بازداشت شده خواستار ملاقات با موکل خود شد و گفت: “طبق قانون باید اتهام بازداشت‌شدگان روز گذشته به آنها تفهیم و قرار بازداشت موقت برایشان صادر و طی 24 ساعت مرجع رسیدگی‌کننده مشخص و امکان ملاقات وکیل برای آنان فراهم شود.”
اعتراض ادوار به برخوردها
در اولین روز پس از پلمب دفتر سازمان ادوار تحکیم، علی اکبر موسوی خوئینی دبیرکل این سازمان با محکوم کردن برخورد قوه قضاییه با این تشکل، گفت: برخی می‌خواهند به گونه‌ای عصبانیت خود را بر روی نیروهای دانشگاهی و جوان تخلیه کنند و دانشجویان و افراد آگاه جامعه لازم است در این خصوص خویشتن‌دار بوده و اعتراضات خود را به صورت مدنی و قانونی پی گیری کنند.
این نماینده سابق مجلس‌شورای اسلامی با اشاره به پلمپ دفتر ادوارتحکیم وحدت خاطرنشان کرد: طبق قوانین موجود و ماده 10 احزاب، قبل از هرموضوع یا برخوردی باید تخلفات به دادگاه صالحه ارجاع داده شود و از طریق قانونی پیگیری‌های لازم صورت بگیرد. لازم است قبل از هر برخوردی با مجموعه، با نمایندگان حقوقی آن مجموعه تماس گرفته شود و آنها از مشکلات پیش آمده مطلع شوند. اما سازمان ادوار به هیچ عنوان تاکنون هیچ تذکرکتبی و رسمی از طرف کمیسیون متولی این امر دریافت نکرده است. جالب آن است که ما برنامه خاصی در ارتباط با 18 تیر نداشتیم و تنها قرار بود در این ایام اعلام موضعی در خصوص سالگرد 18 تیر داشته باشیم.
موسوی خوئینی با اشاره به گذشت 10 روز از هفته قوه قضاییه و مطرح شدن بحث حقوق شهروندی و با بیان اینکه سخنگوی قوه قضاییه به گونه ای اطلاع رسانی کرده که افراد بازداشت شده طبق ماده 610 و 500 که تبانی برای برهم زدن امنیت کشور و تبلیغ علیه نظام است بازداشت شده اند، تصریح کرد: موارد مطرح شده کاملا بی ارتباط با این سازمان است و این وصله ناچسبی است؛ چرا که فعالیت های این تشکل کاملا قانونی و علنی بوده است و بنده به عنوان دبیر کل سازمان دانش آموختگان ایران اسلامی این حرکت را خلاف قانون می دانم و ضمن محکوم کردن این حرکت خواهان آزادی فوری و بی قید و شرط افراد بازداشت شده و همچنین فک پلمپ دفتر سازمان هستم.
اعتراض حزب مشارکت
خبر بازداشت اعضای تحکیم و ادوار تحکیم، جلسه دوشنبه شب شورای مرکزی جبهه مشارکت را نیز تحت الشعاع قرار داده بود. اعضای این حزب با محکوم کردن بازداشت اعضای شورای مرکزی دفتر تحکیم وحدت و تعدادی از اعضای سازمان دانش‌آموختگان در سالروز 18 تیر، این نوع اقدامات تحریک‌آمیز را نشانه‌ای از وجود اراده‌ای برای تحمیل تنش در جامعه و مسلط شدن فضای امنیتی و پلیسی دانستند و با تقبیح وجود این اراده در جریان حاکم خواستار تجدید نظر و افزایش تحمل دولتمردان در نحوه مواجهه با جریانات منتقد شدند.
شاخه دانشجویان جبهه مشارکت نیز با صدور بیانیه‌ای در مورد دستگیری اخیر فعالان دانشجویی چنین اقدامی را تعجب‌آور و تاسف‌اگیز خوانده است. در این بیانیه ابراز عقیده شده است: گرچه با وجود تجربه 18 تیر و عدم برخورد جدی با آمران و مباشران حمله به کوی دانشگاه، تداوم محدودیت‌ها و برخورد با نشریات و فعالان دانشجویی در سالهای گذشته، به نظر کثیری از فعالان سیاسی، آینده درخشانی برای فضای دانشجویی کشورقابل تصورنیست، اما پایمردی و تکاپوی گاه وبیگاه فعالان پرتلاش انجمن‌های‌اسلامی، بیانگر زنده بودن و ادامه حیات جنبش دانشجویی اصلاح‌طلب ایران است.
شاخه دانشجویان این حزب در این بیانیه خواستار آزادی سریع اعضای انجمن‌اسلامی دانشجویان دانشگاه صنعتی امیرکبیر، اعضای شورای مرکزی دفتر تحکیم وحدت و اعضای بازداشت شده دانش‌آموختگان ایران اسلامی و رعایت حقوق و پاسخگویی به دانشجویان منتقد شده است.
موضع‌گیری تشکل‌های دانشجویی
تعدادی از انجمن‌های اسلامی دانشجویان در دانشگاههای مختلف کشور نیز در اعتراض به بازداشت اعضای شورای مرکزی دفتر تحکیم وحدت بیانیه‌های صادر کردند.
در یکی از این بیانیه‌ها که به امضای تعداد زیادی از انجمن‌های دانشگاه‌ها رسیده، با یادآوری سالگرد حادثه 18 تیر آمده است: گویی در18 تیر امسال قرعه ی فال به نام اعضای شورای مرکزی دفتر تحکیم وحدت و اعضای سازمان دانش آموختگان ایران اسلامی (ادوار تحکیم وحدت) درآمد تا در تحصن صبح روز 18 تیر دربرابردانشگاه امیرکبیر و در اعتراض به بازداشت تعدادی از دانشجویان این دانشگاه بازداشت شوند.
در ادامه این بیانیه با اشاره به پلمپ دفترسازمان دانش آموختگان ایران اسلامی (ادوار تحکیم وحدت)، و دستگیری تعدادی از اعضای آن ابرازعقیده شده است : این افراد بدون هیچ گونه دلیل قانونی و تنها به علت حضور دردفتر رسمی ادوار بازداشت شده‌اند.
در بیانیه انجمن اسلامی دانشکده امور اقتصادی نیز آمده است: “هشت سال پس از وقایع تلخ دانشگاه تهران در هجدهم تیر ماه، اعضای شورای مرکزی دفتر تحکیم وحدت که قصد برگزاری تحصن اعتراض آمیز نسبت به وضعیت اسفناک دانشگاه های کشور را داشتند با برخورد خشن نیروهای امنیتی بازداشت شدند. انجمن اسلامی دانشجویان دانشکده امور اقتصادی اعلام می دارد انجام اقدامات این چنینی با دانشجویان، آن هم در سالگرد هجدهم تیرماه و در حالیکه هنوز زخمهای آن حادثه شوم که بر پیکره جنبش دانشجویی ایران به وجود آمد التیام نیافته است، نشان از آن دارد که سرکوب جنبش دانشجویی همچنان اولویت نهادهای امنیتی کشور است. نهادهایی که در ظاهر وظیفه شان دفاع از امنیت ملی ایران است اما در عمل نوک پیکان خود را به سمت فرزندان ملت ایران نشانه رفته اند.”
این انجمن در ادامه، ضمن حمایت از تحصن مذکور و صحه گذاشتن بر حق اعتراض برای تمامی اقشار ملت، خواستار آزادی فوری و بی قید و شرط بازداشت شدگان اخیر و تمامی دانشجویان دربند شده و سپس تصریح کرده: “بدیهی است در صورت برآورده نشدن این خواسته واکنش دانشجویان و انجمن ها منفعلانه نخواهد بود.”
اعضای انجمن اسلامی منتخب دانشجویان دانشگاه علامه نیز با صدور بیانیه ای بر قانونی بودن خواسته‌ها و مسالمت‌آمیز بودن عملکرد دانشجویان بازداشتی تاکید کرده و به مسئولین هشدار داده‌اند تا با سرکوب دانشجویان فضای دانشگاه را بیش از این ملتهب نکنند.
در این بیانیه آمده است: “۱۸ تیر امسال در حالی فرارسید که نه تنها از آن جفاها که بر دانشجویان رفت چیزی کاسته نشده است، بلکه بیش از گذشته سوزش این تازیانه ی سرکوب را بر پیکر و جان خود احساس می کنیم. در شرایطی به پاسداشت ۱۸ تیر برخاستیم که طی سه ماه گذشته دانشجویان روزی را بدون خبر احضار و بازداشت و صدور حکم نگذراندند. این زخم هشت ساله در حالی برایمان تازه می شود که تعدادی از یاران دبستانی دانشگاه پلی تکنیک، پس از گذشت دو ماه که به طور غیرقانونی در بازداشت به سر می برند، حتی از حق تماس با خانواده ی خود محروم هستند. و بالاخره ۱۸ تیر امسال را با دستگیری اعضای شورای مرکزی دفتر تحکیم وحدت آغاز کردیم. و پس از آن طی یورشی به دفتر سازمان ادوار تحکیم وحدت، عده ی دیگری از فعالان دانشجویی بازداشت شدند. برخورد با اعضای دفتر تحکیم برای جلوگیری از برگزاری پاسداشت هجدهم تیر انجام شده است.”
بیانیه انجمن اسلامی دانشجویان دانشگاه علامه طباطبایی، با محکوم کردن این بازداشت ها و سرکوب ها و احکام صادره برای دانشجویان، خواستار توقف برخوردهای خشن با دانشجویان و آزادی هر چه سریعتر دانشجویان بازداشتی شده و از عاملان این سرکوبها می پرسد: “تا کی و کجا می خواهند به این سیاست های مستبدانه ادامه دهند؟ واقعا چند دانشجو را باید بازداشت کنند تا برایشان کفایت کند؟ از تمام مسوولین می پرسیم که چرا کسی به دادخواهی دانشجویان پاسخ نمی دهد؟ مگر این قدرت از سوی مردم به نزد شما امانت نیست؟ پس چه کسی باید فریاد تظلم دانشجویان را بشنود؟”
در پایان این بیانیه ضمن تاکید بر قانونی بودن خواسته‌ها و مسالمت‌آمیز بودن عملکرد دانشجویان بازداشتی، به مسوولان هشدار داده شده که با سرکوب دانشجویانی که سخنی جز قانون و سلاحی جز منطق ندارند، فضای آرامی را که لازمه پویایی دانشگاه است بیش از این ملتهب نکنند.