فعالیت سپاه عمرانی است نه اقتصادی

نویسنده
جلال یعقوبی

» فرمانده قرارگاه خاتم‌الانبیاء ادعا کرد:

سرتیپ دوم پاسدار عبدالله عبدللهی، فرمانده قرارگاه سازندگی خاتم‌الانبیاء سپاه پاسداران در گفتگو با خبرگزاری ایلنا ادعا کرد که فعالیت‌های این قرارگاه، عمرانی است و نه اقتصادی.

عبدللهی درپاسخ به این سوال که در حال حاضر قرارگاه خاتم الانبیا در چند پروژه حضور دارد، گفت: “می‌توانم تعداد پروژه‌ها را بگویم اما خاتم الانبیا در بیش از ۲۵۰۰ پروژه حضور داشته؛ چه آنهایی که به اتمام رسیده و چه آنهایی که در حال اجرا است.” او اضافه کرد: “اینکه گفته می‌شود یک دهم اقتصاد ایران در دست قرارگاه است، درست نیست و ما تنها در جهت اجرای پروژه‌ها اقدام می‌کنیم. قرارگاه کار عمرانی می‌کند و نه اقتصادی. قرارگاه معمولا در حوزه‌های مختلف عمرانی مانند آب، پالایشگاهی، نیروگاه و خطوط گاز، زیرساخت‌های ریلی و جاده‌ای و آزادراهی ورود می‌کند.” فرمانده قرارگاه خاتم‌الانبیاء تاکید کرد: “ارزش ریالی این پروژه‌ها بستگی به زمان اجرا دارد. یک مبلغ عملی پیمان داریم و بعد به تناسب تعدیل‌ها به این مبلغ اضافه می‌شود و عددش را نمی‌توان تخمین زد.” او همچنین فاش کرد: “در خارج از کشور هم در پروژه‌های بسیاری در کشور عراق در حوزه‌های انتقال گاز و ابنیه و تصفه خانه کار می‌کنیم.”

همزمان با این سخنان اظهارات عباس آخوندی، وزیر راه و شهرسازی نیز منتشر شد که در پاسخ به این موضوع که بخش خصوصی فعال در حوزه عمران مدعی هستند پروژه‌های عمرانی اقتصادی ناعادلانه به قرارگاه خاتم‌الانبیاء واگذار شده، تاکید کرده: “در این باره باید حرف‌های بخش خصوصی شنیده شود و اگر تخلفی در روند واگذاری پروژه‌ها بوده باید این موارد در شورای رقابت اثبات شود و در این شورا مورد بحث و پیگیری قرار بگیرد.”

فرمانده قرارگاه خاتم‌الانبیاء از یک طرف ادعا کرده که فعالیت این نهاد اقتصادی نیست و از سوی دیگر خبر از پروژه‌های برون‌مرزی آن داده است. او توضیحی نمی‌دهد که آیا فعالیت‌های برون‌مرزی سپاه نیز اقتصادی نبوده است؟ البته ادعای غیراقتصادی بودن فعالیت‌های داخلی سپاه نیز ادعایی دور از واقعیت است که حتی مسئولان جمهوری اسلامی نیز خلاف آن را گفته‌اند.

تنها دو ماه بعد از انتخاب حسن روحانی به ریاست‌جمهوری اسلامی، احمد توکلی، نماینده راستگرای مجلس از فعالیت‌های اقتصادی سپاه پاسداران انتقاد کرده و گفته بود: “به نظر من امروز، زمانی است که حاکمیت باید در مورد حضور نظامیان در اقتصاد تصمیم قاطعانه بگیرد. اگر تصمیم درست گرفته نشود، افرادی که قدرت نظامی دارند، دارای قدرت اقتصادی هم میشوند و به آنجا میرسند که قدرت سیاسی را هم در دست بگیرند و این روند با مردمسالاری سازگار نیست.”

بعدها و در آذرماه سال ۱۳۹۳ حسن روحانی گفته بود: “باید تجمیع قدرت را از بین ببریم. با تجمیع یک قدرت در نهاد فساد درست می‌شود؛ اگر تفنگ، پول، قدرت، روزنامه، سایت و تبلیغات در یک جا جمع شد حتما فساد است؛ دنیا عقلش رسیده که قدرت‌ها را تفکیک کرده است.” او همچنین کنایه زده بود: “اگر تفنگ، روزنامه، قدرت و خبرگزاری را همه در یک نهاد جمع کردیم ابوذر و سلمان هم باشد فاسد می‌شود. اینها اشکال‌آفرین است و تجمیع قدرت در یک جا فساد است؛ چرا قوای سه‌گانه درست شد؟ یک دولتی درست می‌کردید که خودش قانون وضع کند و اجرا کند.”

چندی بعد در دی‌ماه سال ۱۳۹۳ روحانی طی سخنانی دیگر از نهادهایی که فعالیت اقتصادی می‌کنند، اما مالیات نمی‌دهند انتقاد کرد: “می‌شود یک نهاد کار اقتصادی بکند و مالیات ندهد اما تا می‌گوییم فلان نهاد باید مالیات بدهد بساطی درست می‌شود.” او معتقد بود: “اقتصاد در کشور با انحصار پیشرفت نمی‌کند و اگر موضوعی منحصر در دست گروه خاصی باشد فساد ایجاد می‌شود حتی اگر سلمان و ابوذر باشد.”

کنایه‌های مکرر به “سلمان و ابوذر” در واقع کنایه به کسانی بود که خود را سلمان و ابوذر می‌دانند و در سپاه پاسداران مشغول به کار نظامی، امنیتی، اقتصادی، فرهنگی و سیاسی شده‌اند.

در همان روزها همزمان با سخنان روحانی، انتقادهای گسترده‌ای از فعالیت اقتصادی و سیاسی سپاه پاسداران در رسانه‌های داخلی هم منتشر شد. چند روز بعد یکی از اعضای گروه فشار در روزنامه وطن‌امروز طی یادداشتی با عنوان “ سلمان و ابوذر فاسد نمی‌شوند، فکری به حال طلحه و زبیر کنید” نوشت: “من البته خوشحالم زنجیره‌ای‌ها سپاه را می‌زنند! «جمل آنلاین» باید هم سلمان و ابوذر را بزند، چرا که تا خرخره سر در آخور طلحه و زبیر دارد! رسانه‌هایی که لوگوی خود را یک روز با رنگ کروات جان کری ست می‌کنند و دگر روز با پرچم تروریست‌های تکفیری، باید هم سپاه را بزنند! وطن‌فروش، باید هم سپاه را بزند! اجنبی‌پرست باید هم بسیج را بزند!”

همزمان روزنامه جوان، وابسته به سپاه پاسداران نیز در یادداشتی نوشت: “این یک واقعیت مسلم است که امروز سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در قالب قرارگاه خاتم‌الانبیا وارد حوزه اقتصادی شده و در حوزه رسانه‌ای نیز ورود پیدا کرده است و از برخی رسانه‌ها حمایت به عمل می‌آورد. اما به راستی فلسفه حضور سپاه در عرصه اقتصادی یا رسانه‌ای چیست؟ آیا این نهاد نظامی اکنون برای بسط قدرت خویش وارد این حوزه‌ها شده یا اینکه به دلیل برخی کم‌کاری‌ها مجبور شده که بار دیگران را نیز به دوش بکشد؟” نویسنده معتقد بود: “ورود سپاه به عرصه اقتصادی و رسانه‌ای نه به جهت کسب قدرت بلکه از سر ناچاری و اضطرار است. از سوی دیگر نیز تجربه این نهاد نشان داده است که ابوذرها و سلمان‌هایش پا در رکاب ولی امر هستند و همچون خواص مردود ولایت را به مصلحت خود نمی‌فروشند.”