گپ

نویسنده
مرضیه حسینی

نشست رسانه ای نمایش “نظمیه زنان”، نوشته و کار اصغر خلیلی، در شهریورماه، با حضور اصغر خلیلی، کامران تفتی و بیژن افشار، بازیگران نمایش، در سالن کنفرانس مجموعه تئاترشهر برگزار شد. گزارش همکارمان را از تهران در همین زمینه می خوانید.

گزارشی از نشست رسانه ای نمایش “نظمیه زنان”

تضاد در شخصیت ها

 

آقای خلیلی ،به نظر می آید پیش از این نمایشنامه ای درباره زنان را به رشته تحریر درآورده بودید؟

اولین بار که به این موضوع پرداختم، سه نمایشنامه با موضوع زنان را نوشتم که شامل سرخاب، اقرارنامه و نظمیه زنان می شود. متن نمایش “نظمیه زنان” را سه سال گذشته نوشتم و از دو سال پیش نیز به دنبال اجرای عمومی این اثر بودم.

برای تولید این اثر چه اندازه تمرین کردید؟

طی نه جلسه تمرین، شیوه نگاه و نگرش خود را به بازیگران نمایش منتقل کرده ام، بنابراین نوع بازی هر یک از بازیگران به درخواست من طراحی شد تا بیانگر نگاه من به هر یک از نقش ها باشد.


شیوه کار کردن با بازیگران نمایشتان چگونه بود؟

 قدرت یک کارگردان به او اجازه می دهد که یک موضوع و یک اتفاق اجتماعی را از دریچه نگاه خود مطرح کند. در نگاه اول که وظیفه تئاتر سرگرم سازی مخاطب است، طی 16 شب، اجرای نمایش “نظمیه زنان” بسیار خوب بوده است.با توجه به از مجموعه نقدهایی که در چند جلسه رادیویی و تلویزیونی دیدم، این اثر به عنوان اثر نمایشی خوبی ارزیابی شده است.

لطفا بفرمایید در این نمایش به طور دقیق چند نوع نگرش خاص وجود د ارد؟
در نمایش “نظمیه زنان” دو طیف شخصیت از لحاظ مونث و مذکر بودن خلق شده است. در نقش های خانم های این نمایش از سه نسل و چهار دیدگاه مشخص نمایشی استفاده کرده ام، زیرا بیش ترین افق من در این اثر از نگاه زنان بوده است.

آیا علاقمند هستید که درباره موضوعاتی درباره زنان ایران نمایشنامه بنویسید؟

در نمایش های پیشینم به موضوعاتی پرداختم که زنان عامل اصلی آن بودند، اما در نمایش “نظمیه زنان” این موضوع به شکل برعکس مطرح شده است.این نمایش یکی از سه نمایشنامه ای است که براساس هدف چند ساله ام و با موضوع زنان خلق و طراحی شده بود، اما در آن برخلاف دو اثر قبلی که زنان نقش تعیین کننده در امور را داشتند، مردها بر زنان تسلط دارند و زنان در این اثر مجاب به کنار آمدن با موضوع مطرح شده و اجرای آن می شوند.

تضاد دو شخصیت زن نمایشنامه تا چه اندازه از سوی شما طراحی و گسترش پیدا کرده است؟

 این اثر دارای نقشی است که کاملا متضاد با شخصیت دختر نمایشنامه است. همچنین دو زن دیگر به نام مه لقا و سپیده به لحاظ سنتی نزدیک به هم اند، ولی در دو طیف نگاه متفاوت از هم قرار دارند.
نقش مردها در نمایش “نظمیه زنان” به گونه ای طراحی شده که ایده ها و نگاه ها و توصیه ها را در حد یک حکم لازم الاجرا مطرح می کند و بر خلاف زنان نمایش، نقش تصمیم گیرنده را دارند.

آیا روزنامه یک شخصیت نمایشی در اجرایتان محسوب می شود؟

روزنامه تبدیل به یک شخصیت نمایشی شده که در حقیقت مونث مجازی متن من است و باعث می شود همه افراد نمایشنامه براساس آن روزنامه تصمیمات خود را اتخاذ کنند و به دنبال دیدگاه های روزنامه ای روند.

 

شخصیت پردازی در این نوع آثار بر اساس چه منابعی به وجود می آید؟ذهنی یا مطالعاتی؟
معماری و ساخت شخصیت های بازیگران را براساس حس و مسائل اعتقادی مطرح کرده ام. در این اثر مسائل دینی مطرح می شود که قصد از ارائه آن مشخص شدن حقیقت این موضوع است.
افراد قصه من همه در تاریخ حضور دارند، ولی فقط روی چند نفر تمرکز داشتم و تنها مطالب ملا حسین قومی در نمایشنامه ام دست نخورده باقی مانده است.

به نظر خودتان نمایشتان تا چه اندازه درباره حجاب است؟

این اثر نه در مدح و نه در هجو حجاب است، بلکه در این اثر حجاب دستمایه ای بود تا یک موضوع از زوایای نگاه افراد مختلف بررسی شود.

 

آقای تفتی از نوع همکاریتان با این پروژه بگویید…

کامران تفتی:بازی نقشی که در نمایش “نظمیه زنان” برعهده دارم به واسطه خواسته کارگردان، نوع طراحی شخصی ام و قابلیت های بدنی طراحی شده است.حالت های عجیب بازیگران این اثر از جمله نرگس محمدی به خاطر باورپذیری آن نقش برای مخاطب است. نمایش “نظمیه زنان” سوالی را مطرح می کند که برای هر یک از افراد جامعه حائز اهمیت است. در زمانی که کارگردانان آثار نمایشی به سمت تولید نمایش های کم دیالوگ، بدون در نظر گرفتن ادبیات و تاریخ می روند، اصغر خلیلی در این نمایش مباحث کلی ای مطرح کرده است که نیاز به چالش های بزرگ دارد.


مهم ترین تاثیر این نمایش بر شما در چه بخشی بود؟

کامران تفتی:ین اثر نمایشی نظم بزرگی در زندگی و کار من به وجود آورده است، زیرا این اثر دغدغه ای تاریخی دارد و با گذر از تونل زمان به سال ۹۱ می رسد و مسئله حجاب را مطرح می کند. هر یک از افراد جامعه شخصیتی دارند که اگر در جایگاه درست قرار بگیرند می توانند با هر اتفاقی رو به رو شوند.