ساعاتی پیش از آنکه وقوع انفجاری مهیب در شهر حلب از کشته ها پشته بسازد، وائل الحلقی نخست وزیر سوریه وارد تهران شده بود تا معاون اول محمود احمدی نژاد به او چنین امید دهد: “با یاری خداوند ملت سوریه بر همه این توطئهها غلبه کرده و پیروز میدان خواهد بود.”
محمدرضا رحیمی که به خاطر فساد اقتصادی مورد اتهام بسیاری از نهادهای قدرت در جناح راست است، دیروز همان سیاستی را پیش گرفت که جمهوری اسلامی در 22 ماه اخیر و از زمان آغاز خیزش شهروندان سوریه علیه دولت سوریه پیش گرفته است: دفاع بی قید و شرط از دولت بشار اسد و خونریزی های وی . معاون اول احمدی نژاد بر “آرمان های و دشمنان مشترک” نظام جمهوری اسلامی و دولت بعث سوریه تاکید کرده و گفته است: “دشمنان ما امروز برای ضربه زدن به هر دو کشور برنامه ریزی و هماهنگی کرده اند، اما اراده و اعتقاد راسخ دو ملت، توطئه های نظام استکبار را خنثی خواهد کرد.”
سرکوب بی رحمانه شهروندان از سوی دولت بشار اسد باعث شد تا بسیاری از مخالفان نیز دست به اسلحه ببرند. تابستان امسال صلیب سرخ وضعیت نزاع در سوریه را “جنگ داخلی” توصیف کرد، جنگی که تاکنون بنابر آمار سازمان ملل دست کم 60 هزار کشته در کشوری با جمعیت 20 میلیون نفری بر جا گذاشته است.
رحیمی در مذاکرات روز سه شنبه نه تنها هیچ اشاره ای به حمام خونی که بشار اسد و ارتش و شبه نظامیان وفادار به وی راه انداخته اند نکرده، بلکه از سیاست های رهبر سوریه حمایت نیز کرده است. وی با اشاره به طرح رییس جمهور سوریه برای خاتمه یافتن خشونت ها در این کشور، به الحقی وعده حمایت جمهوری اسلامی از طرح های دولت سوریه را نیز داده است:” جمهوری اسلامی ایران از هر طرحی که موجب پایان یافتن درگیری ها و حفظ یکپارچگی سوریه شود و بر اساس خواست ملت سوریه باشد، حمایت خواهد کرد.”
اشاره وی به سخنرانی یکشنبه گذشته بشار اسد است. رهبر سوریه که شش ماه بود هیچ سخنرانی انجام نداده بود، در یک سخنرانی در تالار اپرای دمشق، افرادی را که با نیروهای تحت امر وی مبارزه می کنند و خواستار سقوط وی هستند را “تروریست” توصیف کرد.
بشار اسد مدعی شد: “این گروهها تحت حمایت نیروهایی دیگر در منطقه هستند و از آنها منابع مالی و تسلیحات دریافت میکنند.”
ناظران می گویند اظهارات بشار اسد باعث شده امید های اندکی که برای یافتن راه حلی سیاسی برای برون رفت از جنگ داخلی سوریه وجود داشته به حداقل برسد. تقریبا هیچ دولتی جز جمهوری اسلامی از سخنرانی یا به گفته مخالفان سوریه، “نمایش” بشار اسد در تالار اپرا استقبال نکرده است.
پافشاری بشار اسد بر مواضع اش، با پشتیبانی جمهوری اسلامی و روسیه انجام می شود. هر دو کشور می گویند بشار اسد باید در تشکیل هر گونه دولت انتقالی حاضر باشد؛امری که با مخالفت شورای ملی سوریه (اصلی ترین گروه سیاسی مخالفان سوری) و غرب، به ویژه ایالات متحده همراه است.
انفجار در دانشگاه تعطیل
این بن بست سیاسی باعث شده است تا جنگ داخلی در سوریه ابعاد خونبار تری به خود بگیرد. انفجار روز گذشته در دانشگاه شهر حلب دست کم 80 کشته به بار آورده و یک مقام دولت سوریه نیز در میان کشته شدگان است. گفتنی است این دانشگاه اردیبهشت امسال به دلیل وخیم بودن اوضاع امنیتی شهر حلب تعطیل شده بود.
اما مردان دولت احمدی نژاد که در اوج بحران اقتصادی و سیاسی در کشور از “آرام بودن” اوضاع داخلی سخن می گویند، به اعضای دولت سوریه نیز توآمان روحیه می بخشند. رحیمی دیروز به نخست وزیر سوریه گفت: “به فضل الهی سوریه پس از پشت سر گذاشتن مشکلات و بحرانها، کشوری قدرتمند و مستحکم تر از گذشته خواهد شد و روزهای پر ثمری را در پیش روی خواهد داشت.”
جمهوری اسلامی علنا اعلام کرده است که از ارتش سوریه حمایت مالی و نظامی می کند. از سوی دیگر برای پوشش این فعالیت ها طرحی شش ماده ای نیز تهیه کرده بود که در تناقض با حمایت های لجستیک خود از سرکوب شهروندان سوریه است . برای نمونه در بند اول طرح ۶ ماده ای جمهوری اسلامی آمده است: “توقف فوری هرگونه اعمال خشونت آمیز و مسلحانه؛آن هم در حالیکه ژنرال سلیم ادرس، از فرماندهان بلند پایه ارتش سوریه آزاد گفته است: “برخی ها معتقدند که حمایت های ایران و روسیه از دولت سوریه در ماه های اخیر کاهش یافته است ولی این موضوع صحیح نیست. حمایت های ایران و روسیه از دولت بشار اسد افزایش یافته است.”
شهریور امسال سردار محمد علی جعفری، فرمانده سپاه پاسداران، در یک نشست خبری با حضور نمایندگان رسانههای داخلی و خارجی گفته بود: “ما کمکهای فکری و مشاورهای به سوریه به عنوان حلقه مقاومت که مقام معظم رهبری نیز به آن اشاره داشتند داریم. ایران نسبت به این مساله و کمک به آن افتخار میکند.”
سلیم ادریس در سخنان اخیر خود همچنین ضرب الاجلی 24 ساعته به اتباع ایرانی در سوریه داده است تا خاک این کشور را ترک کنند، با این تاکید که شبه نظامیان مخالف اسد “در برابر جان آنها مسؤولیتی نخواهند داشت.”
این هشدارها یک هفته پس از آن داده می شود که 48 گروگان ایرانی در سوریه که تابستان امسال در زینبیه دمشق گرفتار ارتش سوریه آزاد شده بودند، آزاد شدند و به کشور برگشتند. بر اساس اخبار منتشر شده آزادی آن ها با میانجی گری کشورهای ترکیه و قطر انجام شده است.