برگشت لیست مهمانان حسن روحانی برای مراسم تحلیف از سوی مجلس و بحث ها پیرامون چگونگی ترکیب کابینه و شرط و شروطها و خط و نشان کشیدن ها در این زمینه از سوی برخی مسئولان و نمایندگان و رسانه ها، مباحثی است که با امیر محبیان مطرح کرده ام. روزنامه نگار اصولگرا و استاد دانشگاه که معتقد است “اصولگرایان مدعی سهم خواهی نیستند به دلیل اینکه پیروز انتخابات هم نبودند. منتهی نکته ای که وجود دارد این است که اینها نظراتی دارند مبنی بر اینکه افرادی که در جریان ۸۸ مشکلاتی را برای کشور ایجاد کردند و تایید کننده آن افراد بودند نباید در کابینه حضور داشته باشند”.
او می گوید: آقای روحانی کاندیدای ناگزیر اصلاح طلبان بود و بدنه اجتماعی آنها عمدتا به آقای روحانی رای داده اند. لذا آقای روحانی به انتخاب نیروهای آنها برای کابینه نظر دارد.
آقای محبیان معتقد است که سیدمحمد خاتمی از سرمایه های کشور است که نباید به سمت اپوزیسیون سوق داده شود.
او درباره رفع حصر از میرحسین موسوی، مهدی کروبی و زهرا رهنورد هم میگوید: در دولت جدید آقای روحانی به مرور و با تغییر فضا، شرایط هم دگرگون خواهد شد.
مصاحبه “روز” با آقای محبیان در پی می آید:
لیستی که آقای روحانی برای مراسم تحلیف داده بوده برگشت خورده و گفته اند که باید اصلاح شود. این مساله در دوره های قبل سابقه ای نداشته، اکنون چه دلیلی دارد؟
من دوره های قبل نمیدانم چه مدلی بوده آیا اصلا تحلیف، مهمان های خارجی داشته یا نداشته؟
لیست مهمانان خود آقای روحانی برای حضور در مراسم تحلیف.
من تصور میکنم با توجه به اینکه مراسم تحلیف در مجلس صورت میگیرد و مجلس تعیین کننده نهایی مهمانان است در پی یک نوع تعامل فی مابین آقای روحانی و مجلس به لیست نهایی خواهند رسید. البته زمان زیادی هم ندارند و ظرف همین یکی دو روز باید به این تعامل برسند.
برخی نمایندگان مجلس عنوان کرده اند که چون آقای خاتمی از آنچه که فتنه و سران فتنه می نامند اعلام برائت نکرده نباید دعوت شود. آیا برگشت لیست آقای روحانی در همین راستا است؟
من نمیدانم آقای خاتمی در لیست آقای روحانی بوده یا نه ولی به هر حال یکسری از نمایندگان مجلس هم حق دارند نظر خودشان را ارائه بدهند اما اکثریت مجلس در این خصوص تصمیم میگیرد. برداشت من این است که آقای خاتمی در انتخابات مجلس شرکت کردند و در موارد مختلف هم به نحوی سخنانی متفاوت از معترضین سال ۸۸ دارند. فقط نکته ای که معترضین دارند این است که آقای خاتمی در جلسات خصوصی نوعی از برائت را از این جریان اعلام میکند ولی اعلام عمومی نمیکند. تصور من این است که نهایتا به سطحی از توافق فی مابین آقای خاتمی و کسانی که بیانگر این مسائل هستند خواهند رسید و باید برسند. به هر صورت آقای خاتمی از سرمایه های کشور است. رئیس جمهور اسبق کشور است و ما نباید آقای خاتمی را به سمتی که اپوزیسیون تلقی شود سوق دهیم. این معقول نیست. ولی در عین حال آقای خاتمی هم باید با صراحت بیشتری، حرکتی را که در سال ۸۸ خلاف قانون بوده نادرست اعلام بکند.
آقای خاتمی طی سخنانی رسما خواستار رفع حصر از آقایان موسوی و کروبی و خانم رهنورد شده. شورای مشورتی اصلاح طلبان هم که مشاوران او هستند در نامه ای از رهبری و سایر مسئولان خواسته اند در همین راستا به آقای روحانی کمک کنند. اینها نشانگر مواضع شفاف وصریح آقای خاتمی نیست؟
ببینید دربحث رفع حصر؛ حصر در واقع اقدامی است که نه محاکمه است و نه آزادی. اگر آقای موسوی و آقای کروبی به حسب مسائلی که گفته می شود مجرم یا متهم باشند، اگر حصر برداشته شود باید محاکمه شوند. چون مدعی العموم و همچنین شاکی های خصوصی در این زمینه وجود دارند. آیا مصلحت است در این شرایط رفع حصر و به محاکمه کشیده شوند؟ به نظر می رسد افراد به جای اصرار بر رفع حصر و هر چیز دیگری،بهترست فرصت بدهند.در دولت جدید آقای روحانی به مرور و با تغییر فضا، شرایط هم دگرگون خواهد شد.
چه مصلحتی؟ یعنی شما فکر میکنید محاکمه آنها به مصلحت نیست و باید شرایط تغییر کند؟
من معتقدم با تغییر فضای سیاسی، شرایط حساس امنیتی هم به مرور دگرگون خواهد شد چنانچه الان هم تا حدودی دگرگون شده، آن موقع مساله به مرور حل خواهد شد ولی الان اصرار بر این قضیه هم آقای خاتمی را در موضع بدی قرار میدهد و هم دولت آقای روحانی را با مشکل مواجه می کند. لذا به نظرم جریانی که شدیدا بر این مساله تاکید میکنند خواسته افراطی در این زمینه دارند و نتیجه عمل شان نه به نفع آقای موسوی و آقای کروبی خواهد بود و نه به نفع آقای خاتمی و نه به نفع آقای روحانی.
زمان زیادی تا معرفی کابینه به مجلس نمانده و آقای شریعتمداری از مجلس خواسته به “اصحاب فتنه” رای ندهند و نوشته که رای ندادن به آنها خواسته قلبی آقای روحانی است چون در رودربایستی قرار گرفته..
آقای روحانی به عنوان رئیس جمهور منتخب حق دارد افرادی که میخواهد را در کابینه اش بگذارد و با توجه به اینکه از کانال های پیچیده ای افراد مطرح شده را عبور داده تا به افراد شایسته برسد به گمان من رودربایستی در این مساله دخالت ندارد. ضمن اینکه بعد از اینکه ایشان معرفی کرد مجلس هم براساس قواعد خودش ارزیابی میکند و صلاحیت ها را مورد بررسی قرار میدهد و رای اعتماد میدهد یا نمیدهد. آقای شریعتمداری و هر کس دیگری هم به عنوان یک ژورنالیسم یا فعال سیاسی حق دارد نظرات خودش را بگوید، ما نباید هیچ کدام را به نفع دیگری ساکت کنیم. فقط در چارچوب کارها و اقداماتی که صورت می گیرد هر کسی در چارچوب قانون کار خودش را میکند و قرار هم نیست از اختیارات اش کوتاه بیاید. رئیس جمهور وظیفه اش را انجام میدهد ولی توصیه من این است که حرکت به صورتی انجام شود که دولتی که بر مبنای تدبیر و امید شکل گرفته در اولین حرکت خودش با معضل مواجه نشود و هواداران دولت ناامید نشوند.
منظورتان این است که آقای روحانی باید چنین حرکتی بکند؟ چه نوع حرکتی منظور شماست و چه باید بکند؟
نه مجلس. من معتقدم که آقای روحانی کسانی را نمی آورد که حساسیت ایجاد کند. آقای روحانی یک فرد دیپلمات است که روحیاتا به دنبال چالش نیست در این شرایط. نکته دیگری که وجود دارد این است که مجلس در اولین برخورد خودش با کابینه دولت به دنبال این نیست که درگیری ایجاد کند وهم رئیس مجلس، هم هیات رئیسه و هم نمایندگان مجلس با دید مثبت برخورد خواهند کرد. در داخل مجلس یک اقلیتی هستند که بعضا نزدیک به جبهه پایداری هستند و مواضع تندتری دارند و اعلام هم میکنند ولی برداشت من این است که مجلس در موضع تندی قرار نخواهد گرفت.
ولی فراکسیون اصولگرایان مجلس در بیانیه ای خطاب به آقای روحانی شروطی را برای رای دادن عنوان کرده. از سوی دیگر گفته می شود آقای لاریجانی و مجلس برخی شرط ها را برای رای اعتماد به کابینه مطرح کرده اند؛ به نوعی سهم خواهی شاید.
من چنین تصوری ندارم که کسی بخواهد سهم خواهی بکند. آقای لاریجانی یا هر کس دیگری. الان اصولگرایان به هیچ عنوان دنبال سهم خواهی نیستند و مدعی سهم خواهی هم نیستند به دلیل اینکه پیروز انتخابات هم نبودند. منتهی نکته ای که وجود دارد این است که اینها نظراتی دارند مبنی بر اینکه افرادی که در جریان ۸۸ مشکلاتی برای کشور ایجاد کردند و تایید کننده آن افراد بودند نباید در کابینه حضور داشته باشند. با توجه به اینکه اکثریت مجلس دست اصولگرایان است رئیس جمهور مستقل که روی کار آمده در یک تعامل سعی میکند نظرات مجلس را جلب کند، این به معنی سهم خواهی نیست.
شما اشاره کردید به اینکه اصولگرایان، پیروز انتخابات نبودند اما در مصاحبه ها و اظهارنظرهایی که چهره های اصولگرا در این مدت کرده اند مدعی پیروزی در انتخابات هستند و شکست را نمی پذیرند.
من به صراحت گفته ام که کاندیدای خاص جریان اصولگرایی کاملا شکست خورده اما معتقد م که جریان اصولگرایی شکست نمیخورد چون یک جریان اجتماعی است، همانطور که جریان اصلاح طلبی شکست نمیخورد.ولی جریانات سیاسی و تشکل های سیاسی ممکن است شکست بخورند و این اتفاق افتاده است. در این جریانی هم که اتفاق افتاد آقای روحانی نه کاندیدای اصلاح طلبان بود و نه کاندیدای اصولگرایان. یعنی کاندیدای مطلوب اصلاح طلبان نبود.
ولی به هر حال کاندیدای نهایی اصلاح طلبان بود.
کاندیدای ناگزیر اصلاح طلبان بود و بدنه اجتماعی آنها عمدتا به آقای روحانی رای داده اند. لذا آقای روحانی به انتخاب نیروهای آنها برای کابینه نظر دارد. هیچ اشکالی هم وجود ندارد فقط مساله ای که اصولگرایان دارند این است که افرادی که تایید کننده آشوب ها بودند نباید در کابینه قرار بگیرند. با توجه به اینکه اکثریت مجلس را برعهده دارند قانونا هم می توانند این درخواست را عنوان کنند.
مشخصا چه کسانی آقای محبیان؟
من راجع به شخص صحبت نمیکنم چون سابقه افراد را بررسی کرده ام. منظور آنها به طور کلی افرادی است که سوابقی در این زمینه دارند. حالا کسانی که این را اعلام میکنند سوابقی دارند.
خود شما چه پیش بینی میکنید؟ اشاره کردید زمان زیادی نمانده، آیادر این مدت کوتاه به تعامل خواهند رسید؟
آقای روحانی شخصا، از نظر روانشناسی شخصیت چالش برانگیزی نیست، حاشیه پرداز نیست، اهداف بلندی در زمینه اقتصاد و دیپلماسی دارد و خودش را درگیر حاشیه ها نمیکند. توصیه من هم به او این است که خود را به هیچ وجه درگیر مسائل جزئی نکند. فرضا اگر آقای خاتمی را دعوت کرده و مجلس روی این مساله حساسیت دارد من فکر میکنم آقای خاتمی دارای این روحیه است که برای کمک به دولت آقای روحانی، خودش در جلسه حضور پیدا نکند.
