در شرایطی که در سه هفته اخیر و با جدی شدن احتمال هجوم نظامی ایالات متحده به مواضع حکومت سوریه به خاطر استفاده از سلاح شیمیایی برای کشتار شهروندان سوری، سرداران نظام عموما یا سکوت کرده بودند و یا صرفا واشنگتن را نصیحت می کردند که این کار را انجام ندهد، از ابتدای هفته ادبیات آن ها تغییر کرده است. فرمانده سپاه دیروز گفت در صورت حمله آمریکا به سوریه سپاه به وظیفه خود عمل می کند و فرمانده ستاد کل نیروهای مسلح اتهام واشنگتن علیه دمشق در خصوص استفاده از سلاح شیمیایی را دروغ خوانده است. در چنین فضایی سردار علایی، فرمانده پیشین نیروی دریایی سپاه، در یک سخنرانی از پدیدار شدن جو ضد ایرانی در جهان عرب به خاطر حمایت های نظام از حکومت سوریه سخن گفته است.
فرمانده کل سپاه که وقتی که باراک اوباما از آمادگی برای حمله نظامی به سوریه در صورت تایید کنگره سخن می گفت، هیچ سخنی از آمادگی سپاه برای دفاع از سوریه در صورت حمله ارتش ایالات متحده نگفته بود، حالا پا جلو گذاشته و با اعتماد به نفس بیشتر در مجمع سالانه فرماندهان سپاه درباره سوریه حرف زده است. سردار محمد علی جعفری گفته: “آخرین شکست دشمن و استکبار در برابر مقاومت در سوریه بود که این توطئه که می‌خواستند دخالت نظامی کنند به شکست خورد و برنامه اصلی آنها مانند سایر برنامه‌هایشان ناکام ماند. این در حالی است که دشمن گفته بود اگر نتوانیم به سوریه دست پیدا کنیم به ایران هم نمی‌توانیم دست یابیم.”
سپاه به وظیفه اش عمل می کند
سه هفته پیش سردار جعفری پس از آنکه چک هاگل وزیر دفاع ایالات متحده از آماده باش ارتش این کشور برای حمله به سوریه خبر داد، در جمع فرماندهان نیروی زمینی سپاه سخنرانی کرد. در گزارشی که فارس از آن سخنرانی منتشر کرد فرمانده سپاه هیچ کلمه ای در خصوص بحران سوریه و موضع سپاه در صورت بروز درگیری به زبان نیاورده بود.
در حال حاضر مسکو و واشنگتن به توافقی دست یافته اند که بر اساس آن در صورت خلع سلاح شیمیایی سوریه، ایالات متحده به مواضع بشار اسد حمله نخواهد کرد.
حالا پس از آنکه آتش احتمال بروز جنگ فرونشسته، سردار جعفری در حاشیه مجمع مذکور به خبرنگاران گفته است: “اگر آمریکا حرکت نظامی کند با مشکلات عدیده مواجه می شود و سپاه به وظیفه خود عمل می کند.”
فیروزآبادی: ادعای آمریکا دروغ است
دو روز پیش از وی رئیس ستاد نیروهای مسلح جمهوری اسلامی نیز سرانجام به دفاع از سوریه در خصوص اتهام استفاده از سلاح شیمیایی برخاست و در مراسم ترحیم مادر فرمانده سپاه قدس متذکر شد: “ادعای آمریکایی‌ها درباره به‌کارگیری سلاح شیمیایی توسط دولت سوریه علیه شورشیان سوری، دروغ است.”
سردار فیروز آبادی 13 شهریور نیز در مورد سوریه موضع گیری کرده اما به دلیل بالا بودن احتمال حمله کاخ سفید به مواضع حکومت سوریه، حرفی از راست و دروغ بودن حملات شیمیایی منتسب به ارتش اسد نزده بود. رئیس ستاد نیروهای مسلح جمهوری اسلامی که همواره ادبیاتی تند علیه ایالات متحده به کار می برد، ، در ادامه سیاستی که تا چند روز پیش از سوی مقامات نظامی و سیاسی تهران دنبال می شد، با زبانی نرم تر از ایالات متحده و متحدانش خواسته بود قید حمله نظامی به متحد استراتژیک جمهوری اسلامی را بزنند، آن هم با این استدلال که مردم سوریه “مظلوم” هستند. سردار فیروزآبادی متذکر شده بود: “آنها که با دمیدن آتش جنگ با صهیونیست‌ها همراهی می‌کنند به جبهه مقابل نیز توجه کنند. در واقع مردم مظلوم سوریه هستند که مورد هجوم آمریکا و غربی‌ها و مزدوران آنها در منطقه قرار گرفته‌اند.”
گفتمان آمریکا شکست خورد
از سوی دیگر سردار امیرعلی حاجی‌زاده فرمانده نیروی هوافضای سپاه نیز در حاشیه مراسم ترحیم مادر سردار قاسم سلیمانی در پاسخ به سؤالی در خصوص دلیل عقب‌نشینی آمریکا از حمله به سوریه گفته: “فعلا برای قضاوت زود است باید زمان بگذرد تا اوضاع شفاف‌تر شود.”
در همان مراسم سردار احمد وحیدی- وزیر دفاع دولت دوم احمدی نژاد نیز عدم حمله آمریکا به سوریه را “یک شکست گفتمانی برای آنان دانست چون نتوانستند در این مسیر خاستگاه خود را حفظ کنند.”
قاسم سلیمانی، فرمانده سپاه قدس – واحد ویژه عملیات برون مرزی سپاه - که اخیرا فوت مادرش باعث جلب توجه بیشتر رسانه ها به وی شده است، اما یکی از معدود سردارانی بود که در سه هفته اخیر و در زمانی که هجوم هوایی و موشکی ایالات متحده به سوریه محتمل بود، به دفاع تمام عیار از حکومت بشار اسد پرداخت. وی در موضع گیری صریحی گفته بود: “ما تا آخر از سوریه حمایت می‌کنیم.”
سردار سلیمانی بدون اشاره به قتل عام شیمیایی اخیر که به ادعای غرب توسط ارتش اسد انجام شده در توضیح دلیل حمایت جمهوری اسلامی از حکومت سوریه خاطرنشان کرده بود: “عده‌ای انتقاد می‌کنند که چرا ما از سوریه اینقدر حمایت می‌کنیم که باید در پاسخ آنها گفت که ما به تبلیغات دشمن توجه نداریم چرا که سوریه خط مقدم مقاومت بوده و این واقعیت انکارناپذیر است.”
سردار علایی: جود ضد ایرانی در جهان عرب
در همین حال سایت دیپلماسی ایرانی – متعلق به صادق خرازی سفیر سابق تهران در سازمان ملل- با انتشار متن سخنرانی سردار حسین علایی، فرمانده سابق نیروی دریایی سپاه در موسسه “مطالعات دین و اقتصاد” از قول وی نوشته است: “وضعیتی که در سوریه پیش می رود رو به حل مسأله نیست و رو به وخیم شدن اوضاع است و اوضاع در صحنه سوریه به ضرر بشار اسد در حال جلو رفتن است.”
سردار علایی که مدرک دکترا دارد از جمله سرداران مغضوب سپاه است که در سال های اخیر به ویژه پس از ناآرامی های سال ۸۸ به انتقاد از رویکرد سرکوب گرانه حاکمیت دست زده است.
وی در سخنرانی خود مواضع سیاسی جمهوری اسلامی از زمان بروز ناآرامی ها در سوریه را که به اسفند سال ۸۹ باز می گردد باعث پدیدار شدن یک “جو ضد ایرانی” در جهان عرب دانسته است. به گفته این فرمانده سابق سپاه: “متأسفانه مساله سوریه از زمانی که به وجود آمد باعث شد که یک جو ضد ایرانی در بین تمام برخی از مردم جهان عرب ایجاد شود. این سئوال همواره مطرح میشود که شما معتقد به مردمسالاری هستید چرا از حکومت استبدادی سوریه حمایت میکنید؟ این باعث شد بسیاری از کسانی که در سه سال اخیر در تحولات کشورهای عربی نقش داشتند همیشه این سئوال را میکردند و این باعث شد نفوذ ایران در افکار جهان عرب تا حد زیادی کاهش پیدا کند.”
جنگ داخلی سوریه به میدان نبردی خونبار میان مخالفان مسلح بشار اسد و ارتش وفادار به وی تبدیل شده است. در این میان جمهوری اسلامی، روسیه و تا اندازه ای چین به بشار اسد کمک مالی و نظامی می کنند و از سوی دیگر عربستان سعودی، قطر و ترکیه با حمایت کشورهای غربی، تسلیحات نظامی و پول در اختیار شورشیان مسلح قرار می دهند. نهادهای بین المللی هر دو طرف درگیر را به انجام جنایت های جنگی فجیعی متهم کرده اند..
