عارف اصلاحات به پس پرده بازگشت

نویسنده
مهناز ملکوتی

» با اعلام مشاور پارلمانی هاشمی رفسنجانی

سه روز پس از آنکه سیدمحمد خاتمی با انتقاد از شرایط اقتصادی کشور خطاب به حاکمیت اعلام کرد “انتخابات و حکومت مال شما بیایید فضا را باز کنید؛ ما می خواهیم جریان اصلاحات را نقد کنیم”، قدرت الله علیخانی مشاور پارلمانی رییس مجمع تشخیص مصلحت نظام از انصراف محمدرضا عارف برای حضور در انتخابات ریاست جمهوری یازدهم خبر داد.

قدرت الله علیخانی معروف به “شیخ قدرت” که در خیابان نیاوران و در همسایگی اکبر هاشمی رفسنجانی، سیدمحمد خاتمی، علی یونسی و موسوی لاری زندگی می کند، در پاسخ به اینکه به جز محمد‌رضا عارف آیا شخصیت اصلاح‌طلب دیگری وارد عرصه انتخابات می‌شود، به خبری اشاره کرده که اگر تکذیب نشود، معادلات جریان های سیاسی کشور برای انتخابات ریاست جمهوری را تغییر می دهد.

به گفته مشاور پارلمانی اکبر هاشمی رفسنجانی: “آنطور که من اطلاع پیدا کرده‌ام ظاهرا آقای عارف از حضور در انتخابات منصرف شده است.”

این نماینده اصلاح طلب مجلس هشتم در توضیح دلیل این تصمیم گفت: “ایشان شخصیت محترمی است و خودشان این تصمیم را گرفته‌اند و تا جایی که از دوستان مطلع پرسیده‌ام از حضور در انتخابات منصرف شده‌اند.”

علیخانی پیش از هم گفته بود: “محمد رضا عارف شخصا تصمیم به حضور در انتخابات گرفته و این تصمیم هیچ ربطی به اصلاح طلبان ندارد.”

محمدرضا عارف معاون اول دولت سیدمحمد خاتمی، یکی از گزینه های مطرح برای کاندیداتوری در انتخابات ریاست جمهوری یازدهم از سوی اصلاح طلبان میانه رو بود.

گمانه زنی ها درباره حضور این شخصیت تکنوکرات یزدی آنگاه افزایش یافت که در سفری به زادگاه خود اعلام کرد که “انقلابی متعهد می‌تواند در مقاطع مختلف سنگرش را عوض کند، اما قهر کردن و رها کردن معنا ندارد و باید در راستای اهداف انقلاب قدم برداریم و حضوری جدی و معنادار در جای جای کشور داشته باشیم”

عارف در عین حال تاکیده کرده بود: “همه باید از گذشته درس بگیرند و بدانیم که کنار گذاشتن یک جریان اصیل، قبل از اینکه برای آن جریان، مسئله‌ساز باشد، برای کشورمان مسئله‌ساز است.”

بدین ترتیب معاون اول دولت خاتمی که پیشتر در انتخابات ریاست جمهوری سال ۸۸ نیز زمزمه های آمدنش شنیده شده بود، به عنوان نخستین و محتمل ترین گزینه اصلاح طلبان برای کاندیداتوری در انتخابات ریاست جمهوری یازدهم لقب گرفت.

وی از جمله منتقدین حضور میرحسین موسوی در انتخابات ریاست جمهوری دهم بود و پس از انتخابات نیز واکنشی درباره اعتراض های مردم نداشت.

دو هفته پس از انتشار این خبر علی اکبر اولیا نماینده مردم یزد در مجلس هشتم از جلسه انتخاباتی عارف با تعدادی از نمایندگان و چهره های اصلاح طلب خبر داد. وی به نقل از عارف گفت: “اخیرا ایشان را در مراسمی دیدم و در این باره گفت که ما در قبال آینده کشور، مسئولیت داریم و باید از ظرفیت هایی که در اختیارمان برای اصلاح امور کشور و بهبود شرایط کشور وجود دارد استفاده کنیم. با توجه به این صحبت ها به نظرم ایشان کاندیدای انتخابات ریاست جمهوری یازدهم است.”

پس از آن برخی سایت های اصولگرا از تشکیل ستاد انتخاباتی محمدرضا عارف به ریاست علی اکبر اولیا خبر دادند که مورد تکذیب قرار گرفت.

با این وجود، گمانه زنی ها پیرامون حضور وی یا دیگر چهره های اصلاح طلب مورد تایید حاکمیت از جمله اسحاق جهانگیری، مجید انصاری، بیژن زنگنه، نجفی و… شدت یافت اما به اذعان نظرسنجی های مختلف شانس عارف از همه بیشتر بود.

سایت خبرآنلاین از پایگاه های خبری نزدیک به علی لاریجانی، رییس مجلس نهم در یک نظرسنجی اینترنتی از کاربران سایت خود این پرسش را مطرح کرد که “به نظر شما در صورت نامزد نشدن سیدمحمدخاتمی از اردوگاه اصلاح طلبان، کدامیک از گزینه های زیر شانس بیشتری برای رای آوری در انتخابات آینده ریاست جمهوری دارند؟” محمد هاشمی، اسحاق جهانگیری، بیژن زنگنه، مجید انصاری، محمدعلی نجفی و محمدرضا عارف، شش گزینه این نظرسنجی بودند.

 در ‌‌نهایت ۵۲ ممیز ۴ درصد از شرکت کنندگان در این نظرسنجی عارف را دارای اقبال بیشتری دانستند و پس از او، محمد هاشمی، محمدعلی نجفی، زنگنه، جهانگیری و انصاری با اختلاف فاحش به ترتیب در جایگاه های بعدی قرار گرفتند.

با این حال علیخانی نماینده اصلاح‌طلب پیشین مجلس وقتی در برابر این پرسش قرار گرفت که چه کسی قرار است از سوی اصلاح طلبان وارد انتخابات شود چنین پاسخ داد: “ما نیرو زیاد داریم، نگران نباشید! کسی را وارد صحنه می‌کنیم که اولاً نظام قبولش داشته باشد و از فیلتر شورای نگهبان هم بتواند بگذرد.”

مشاور هاشمی رفسنجانی همچنین در پاسخ به اینکه فرد مورد‌نظر وابسته به کدام طیف اصلاح‌طلبان است،‌ اظهار داشت: “فردی می‌آید که ۸۰ درصد اصلاح‌طلبان قبولش داشته باشد یک باره دیدید همه را غافلگیر کردیم و حتی اصولگرا‌ها را شکست دادیم.”

علیخانی اما اعلام نکرد کاندیدایی که مورد تایید ۸۰ درصد اصلاح طلبان باشد چه کسی است و ۲۰ درصد باقی مانده که او را قبول ندارند کدام گروه ها هستند.

رسانه های اصولگرا مدتی است از تشکیل مثلث انتخاباتی هاشمی- خاتمی- ناطق برای پیگیری طرح “دولت آشتی ملی” در انتخابات ریاست جمهوری آینده خبر می دهند.

براساس همین اخبار، یکی از سه ضلع مثلث “آشتی ملی” به کاندیدای آشتی ملی تبدیل خواهد شد و سایرین نیز از او حمایت خواهند کرد. پیش از این نام علی اکبر ولایتی به عنوان گزینه احتمالی این پروژه که هم مورد تایید رهبر جمهوری اسلامی بود و هم اکبر هاشمی رفسنجانی، منتشر شد اما نام وی در میانه راه به فراموشی رفت.

این در حالی است که تحرکات انتخاباتی هر سه نفر از اعضای مثلث آشتی ملی از مدتی پیش آغاز شده و اصولگرایان را سردرگم کرده است.

سیدمحمد خاتمی با رای دادن در انتخابات مجلس نهم، یک درجه از فتنه گری تخفیف گرفت و اصولگرایان رادیکال در سپاه یا نهادهای دیگر اعلام کردند در صورتی که او از همراهی با فتنه توبه کند می تواند به فعالیت های سیاسی خود ادامه دهد. اینک به اعتقاد ناظران، سخنان اخیر رییس جمهور سابق ایران در جمع آزادگان جنگ ایران و عراق و بیان این نکته که ما می خواهیم اصلاحات را نقد کنیم، نوعی عقب نشینی و عبور از اصلاح طلبان رادیکال تلقی می شود.

همچنین علی اکبر ناطق نوری پس از سه سال سکوت خود را شکست و در گفتگو با یک مجله متعلق به شهرداری تهران، به طور تلویحی اتهامات وارد شده به خود و فرزندانش از سوی احمدی نژاد در مناظره با میرحسین موسوی را پاسخ داد. رییس دفتر بازرسی آیت الله خامنه ای این پرسش را مطرح کرد که اگر “خطایی از من سر زده چرا مواخذه نشده ام؟” وی همچنین چند روز بعد در مشهد اعلام کرد که “مردم از فامیل بازی در جمهوری اسلامی خسته شده اند.” پس از این جمله، انصار حزب الله با پرتاب بطری های آب معدنی سخنرانی وی را ناتمام گذاشتند.

هاشمی رفسنجانی ۷۸ ساله که در میان چهره‌های سیاسی جمهوری اسلامی، رکود بیشترین حضور در انتخابات‌های مختلف را دارد، دیگر گزینه‌ای است که نام وی در لیست سیاه رسانه‌های اصولگرا قرار دارد و پس از آنکه یکی از روزنامه درباره کاندیداتوری وی به گمانه زنی پرداخت، احتمال کاندیداتوری او نیز افزایش یافت.

با این وجود مشخص نیست که این سه نفر مورد قبول ۸۰ درصد اصلاح طلبان و همچنین حامیان جنبش سبز هستند یا خیر.

اعلام برنامه‌های انتخاباتی اصلاح طلبان در حالی است که میرحسین موسوی و مهدی کروبی از کاندیداهای انتخابات ریاست جمهوری دهم نزدیک به ۶۰۰ روز است که در حبس خانگی به سر می‌برند.