روز آنلاین حرفه ای اما غیر شفاف

محمدرضا سرداری
محمدرضا سرداری

فعالیت با روز آنلاین یادآور خاطرات من از دوره نخست آغاز فعالیت روزنامه نگاریم در داخل ایران با روزنامه های نشاط و عصرآزادگان است؛ روزنامه هایی که شعارشان روزنامه جامعه مدنی بود. روزنامه نگاری مستقل از دولتها در فضایی باز برای روزنامه نگاران جوانی که تازه دوره کارآموزی خویش را می گذراندند، اما جو زمانه از آنان نویسندگانی ساخت که پیش از پختگی به اسم و رسم رسیدند.

فعالیتم در روز آنلاین را پس از مدتها وقفه در روزنامه نگاری آغاز کردم؛ زمانی که از کشور خارج شدم و شرایط را برای نوشتن همچون دوران نخست اصلاحات دیدم. به یک باره احساس کردم آن روزگار بار دیگر تکرار شده و قید و بندها رخت بر بسته است. فضای روز آنلاین به عنوان یک سایت حرفه ای، موثر و پر مخاطب جایگاه خوبی برای بازگشت مجدد به عرصه روزنامه نگاری بود.

فعالیتم با روز آنلاین یک ویژگی خاص داشت. علیرغم اینکه روزنامه نگاران با سابقه در آن فعالیت می کنند و سردبیر آن نیز سابقه ای طولانی در روزنامه نگاری دارد، انتشار مقالات با دغدغه کمتری همراه بود و به عنوان یک نویسنده برای ارسال مقالاتم احساس امنیت می کردم. اگر روزی موضوعی ذهنم را درگیر می کرد و خواستار نگارش آن و سپس یافتن فضایی برای انتشار آن بودم تا بدون دخل و تصرف و فوت زمان صورت گیرد، بی تامل به سراغ روز آنلاین می رفتم. نمونه هایی چون قتل ستار بهشتی، بازداشت همکاران روزنامه نگار و اعتصاب غذای نسرین ستوده از جمله این موضوعات بودند.

روز آنلاین ویژگی یک رسانه مستقل را دارا است. گرچه رویکردش به مسائل جاری کشور از زاویه یک رسانه اپوزیسیون است اما در داخل این محدوده، وابستگی سازمانی و گروهی ندارد. اما آنچنانکه که هنرش گفته شد جا دارد تا به عیب آن نیز اشاره شود.

روز آنلاین گرچه رسانه ای مستقل است اما شفاف نیست. شفاف به این منظور که حتی برای برخی نویسندگانش روشن نیست که چه مناسباتی درونی بر آن حاکم است. ساختارش مبهم است. اعضای شورای سردبیری آن نامشخص است و به مفهومی رسا تر رسانه ای فاقد شناسنامه است. برای ناظر بیرونی روشن نیست به جز نویسندگان آن چه کسانی در آن فعالیت دارند و از چه جایگاهی برخوردارند و همچنین بودجه و اعتبارات آن از چه محلی تامین می شود. این عیب البته تنها عیب روز آنلاین نیست و اغلب رسانه های خارج از ایران به دلایلی از جمله دلایل امنیتی به این عیب دچار شده اند.

رسانه های مستقل به عنوان بخش مهمی از جامعه مدنی ایران باید به سمت شفافیت حرکت کنند و روز آنلاین در آستانه دو هزارمین شماره خویش به عنوان یک رسانه مستقل، حرفه ای و پر مخاطب، باید پیشتاز این شفافیت باشد.