نادر ایرانی
در حالی که برخی روزنامه ها و سایت ها انتخاب علی لاریجانی به سمت ریاست مجلس را به معنای تقویت مواضع اصول گرایان میانه رو تلقی کرده اند، آیت الله خامنه ای در پیامی به مناسبت آغاز به کارمجلس هشتم خواستار صدای واحد دولت ومجلس در برابر توطئه های جهانی شد.
آیت الله خامنه ای در بخشی از پیام خود گفت: دشمنان پرکینه و زیادهطلب، اکنون در چندین جبهه از ملت ایران شکست خوردهاند… شما باید در کنار دولت انقلابی و مؤمن، پیشاهنگ این حرکت شجاعانه و مدبرانه باشید؛ دنیا از همهی شما سخن واحدی بشنود و تبلور عزم ملی را در حرف و عمل شما ببیند.
نحوه انعکاس این سخنان در سایت های طرفدار و مخالف دولت و همچنین مواضعی که روزنامه های اصول گرایان نسبت به انتخاب علی لاریجانی به ریاست مجلس اتخاذ کرده اند می تواند چشم انداز وفاق یا تفرق را دراصول گرایان نمایان سازد.
انعکاس نامه آیت الله خامنه ای درسایت ها
سایت تابناک در تحلیلی به قلم سیداحمد مظلومی با اشاره به اینکه احمدی نژاد در مردم و لاریجانی در دیپلماسی جهانی از جایگاه بالایی برخوردارند، به نوعی این دو را درسیاست خارجی مکمل یکدیگر دانست وتاکید کرد “این دو متعلق به یک جبهه، یعنی جبهه اصولگرایی هستند و… برای رسیدن به هدف مشترک، یکی طرفدار بحث و گفتوگوی بیشتر(لاریجانی ) است و دیگری معتقد به روشهای ویژه خود(احمدی نژاد). این برای اروپاییها یک شانس باقی میگذارد که در فرم جدید گوش شنوا خواهند داشت و در صورتی که با او کنار نیایند، مجبور هستند با کسی روبهرو شوند که حتی حاضر به شنیدن صدای آنها هم جز در مواقع خیلی حساس نیست.“
سایت تابناک با این حال برای نامه آیت الله خامنه ای تیتر “مجلس در نظارت اهمال نکند” را برگزید ودر لید مطلب براین بخش از نامه آیت الله خامنه ای تاکید کرد که “مسئولیت نظارتی مجلس هرگز نباید به دست اهمال سپرده شود، اما هرگز هم نباید نظارت مجلس به معنای رقابت با دولت و نشنیدن نیازها و ضرورتها و تنگناهای آن شمرده شود. دولت هم باید به قوانین مجلس، یکسره پایبند باشد و از آن تخلف نکند.“
سایت الف، وابسته به احمد توکلی نیز ازنامه آیت الله خامنه ای تیتر مشابه “نمایندگان نظارت را فدای همکاری با دولت نکنند” را برگزید ودر لید خود به همان بخش از پیام آیت الله خامنه ای که در سایت تابناک آمده، اشاره کرد.
برنا نیوز خبرگزاری وابسته با سازمان ملی جوانان اما برتیتر”دنیا باید سخن واحدی از دولت و مجلس بشنود” تاکید کرد ودر لید سخنان آیت الله خامنه ای براین جمله که “دشمنان پرکینه و زیادهطلب، اکنون در چندین جبهه از ملت ایران شکست خوردهاند و ملت ایران بر ثبات و اقتدار و استقلال خود در برابر آنان افزوده است، امروز آنان خود به این حقیقت معترفند. شما باید در کنار دولت انقلابی و مؤمن، پیشاهنگ این حرکت شجاعانه و مدبرانه باشید؛ دنیا از همهی شما سخن واحدی بشنود و تبلور عزم ملی را در حرف و عمل شما ببیند” تاکید کرد.
سایت رجا نیوز، نزدیک به دولت با تیتر “در کنار دولت انقلابی و مؤمن، پیشاهنگ حرکت شجاعانه باشید” به استقبال سخنان آیت الله خامنه ای رفت و همان لیدی راکه سایت برنا نیوز انتخاب کرده بود برای لید خود برگزید.
درعوض خبرگزاری فارس تیتر “دولت به قوانین مجلس یکسره پایبند باشد ” را برای این پیام برگزیدو دریک لید متفاوت برمحوریت مجلس به منظور هدایت دولت تاکید کرد: “رهبر معظم انقلاب اسلامی با صدور پیامی به مناسبت آغاز کار مجلس هشتم، دولت را محور کار و عمل و مجلس را راهنمای عمل دولت دانسته و تاکید کردند دولت به قوانین مجلس، یکسره پایبند باشد.“
سایت جهان نیوز هم هرچند تیتر “دولت به قوانین مجلس پایبند باشد” رابرای پیام مذکور انتخاب کرد ولی خط مشی حداد عادل را با گزینش این لید که “حضرت آیت الله خامنه ای در این پیام ضمن اشاره به مجلس هفتم بعنوان یک مجلس ارزشی و شجاع و دارای کارنامه تحسین برانگیز، از دکتر حداد عادل بعنوان رئیس فرزانه، پرتلاش و بُردبار آن مجلس تشکر کردند” مورد تایید قرارداد.
سایت فردا از خبر ایسنا استفاده وتیتر خود را از نامه مذکور به صورتی خنثی ـ پیام رهبر انقلاب به مناسبت آغاز کار مجلس هشتم ـ انتخاب کرد. اما این سایت نیز در لید خبر خود ضمن استفاده ازخبرخبرگزاری ایسنا، نوشت: “رهبر معظم انقلاب اسلامی با صدور پیامی به مناسبت آغاز کار هشتمین دوره مجلس شورای اسلامی تاکید کردند: مجلس مومن و مستقل و شجاع و مدبّر، نماد پایداری و ثبات الگویی از مردمسالاری است.“
سایت عصر ایران نیزتیترخنثی” 6 توصیه رهبر انقلاب به نمایندگان مجلس هشتم” را انتخاب کرد. این سایت درتنظیم لید خبر خود به مسئولیت نظارتی مجلس و محورکاروعمل بودن قوه مجریه در کشور متوسل شد.
مواضع روزنامه ها قبل از پیام آیت الله خامنه ای
اگرچه از بررسی انعکاس پیام آیت الله خامنه ای در سایت های بالا این گونه بر می آید که این پیام خواهان نظام تک صدایی در سیاست خارجی است ولی در حوزه داخلی اختلافات در حوزه اصول گرایی به رسمیت شناخته شده است. این موضع درنحوه انعکاس خبردر روزنامه های اصول گرایان به ویژه در انتخاب لاریجانی به ریاست مجلس نیز آشکار است. روزنامه تهران امروز، روزنامه نزدیک به قالیباف، درباره انتخاب لاریجانی نوشت: “این انتخاب اصولگرایان میتواند پیامهایی را نیز در برداشته باشد، چنین به نظر میرسد که اصولگرایان با ترجیحدادن علی لاریجانی بر حداد عادل به دنبال نوعی تغییر موضع با دولت باشند چرا که وجهه انتقادی علی لاریجانی نسبت به دولت بسیار آشکار است و این انتخاب میتواند زنگ خطری برای دولت باشد.“
روزنامه اعتماد ملی هم در سرمقاله خود نوشت: “این احتمال قوت میگیرد که دولت نهم که هرگز تمایل ندارد در این روزهای سخت صدای اعتراضآمیز مجلس هشتم به ریزش آرای احمدینژاد در انتخابات ریاستجمهوری پیش رو منجر شود، دست از رفتار تهاجمی در برابر مجلس بردارد و حتی به خواستههای مجلس تن دهد. استقبال صوری دولتیها و نمایندگان منتسب به رایحه خوش خدمت از ریاست علی لاریجانی بر مجلس هم در این چارچوب قابل ارزیابی است و شاید نوعی امتیاز برای سکوت و مماشات با رئیسجمهور باشد زیرا احمدینژاد که علی لاریجانی را در مقام دبیر شورای امنیت ملی تاب نیاورد، چگونه ممکن است از ریاست او بر قوهای دیگر که شان نظارتی بر دولت دارد خشنود باشد؟ به هر حال مجلس هشتم در تحولات سیاسی پیش رو به ویژه تا انتخابات ریاستجمهوری کانونی خبرساز خواهد بود. باید نشست و نظاره کرد رقابت درون گروهی اصولگرایان چه سرانجامی خواهد یافت. آیا همچنان هراس از پتانسیل فرونشسته اصلاحطلبان، اصولگرایان را به ادامه اتحاد استراتژیک و انداختن عکسهای یادگاری و نثار لبخندهای زورکی به یکدیگر مجاب میکند یا پایان ماه عسل نزدیک است و از این پس جناحبندی جدید آنها در فضای سیاسی ایران نقشآفرینی میکند؟”
اما روزنامه ایران یعنی روزنامه طرفدار دولت کنارهگیری حداد عادل از نامزدی ریاست مجلس را “چیزی فراتر از پذیرش عدم توفیق در کسب آرای نمایندگان” ذکر و تاکید کردکه “اصولگرایان باید تلاش کنند تا اینگونه رفتارهای اصولگرایانه را در میان خود بسط دهند. رفتارهایی که اگرچه ممکن است به ظاهر، رفتارهایی سیاسی به معنای رایج آن باشد اما در صورتی که به آنها به دیده تلاشی برای خدمت بیشتر نگریسته شود، میتواند نوید بخش فصل جدیدی از بروز رفتار اصولگرایی به معنای واقعی و نه به معنای حزبی باشد”.
ولی گزارش روزنامه سرمایه از آخرین نشست مطبوعاتی حدادعادل که تاییدی است بر مطلب تهران امروز درباره انتخاب لاریجانی حکایت دیگری دارد. سرمایه نوشت که در این نشست آنچه از “لابه لای سخنان رئیس مجلس هفتم جلب توجه می کرد دفاع حداد عادل از مشی مستقل خویش برابر دولت در اداره مجلس بود؛ ارزیابی ای که به اعتقاد وی به کام عده ای خوش نیامد و نهایتاً عامل رای نیاوردن او شد. در همین راستا حدادعادل در پاسخ به اینکه توصیه شما به آقای لاریجانی در مورد تعامل با دولت چیست، گفت: آقای لاریجانی می دانند چگونه با دولت تعامل کنند که ان شاءالله در آینده می بینید.“