چهار سال پیش نوشتند “نظرسنجی یک مرکز معتبر” و این بار از “یک مرکز معتبر افکارسنجی” نقل کردهاند. دفعه پیش رای احمدینژاد دقیقا همانی شد که خبرگزاری فارس یک روز قبل از انتخابات منتشر کرده بود، یعنی همان ۶۳ درصد معروف و امسال خبردادهاند که قالیباف و جلیلی به مرحله دوم انتخابات میروند. کم نبودند افرادی که روز سهشنبه، خبر خبرگزاری سپاه پاسداران را با اهمیتی بیشتر از نتایج یک نظرسنجی ساده انتخاباتی خواندند و تحلیل کردند.
قالیباف، صدرنشین بیرقیب
دیروز، سهشنبه بیست و یکم خرداد ماه، خبرگزاری فارس اعلام کرد که بر اساس نتایج نظرسنجی یک مؤسسه معتبر افکارسنجی کشور، چنانچه بعد از انصراف آقایان حدادعادل و عارف، ائتلاف و کنارهگیری دیگری اتفاق نیفتد، انتخابات دو مرحلهای شده و آقایان قالیباف و جلیلی به مرحله دوم راه پیدا خواهند کرد.
در این نظرسنجی که ادعا شده با پرسش از ۲۲ هزار و ۹۴۴ نفر از شهروندان ۳۱ استان، ۸۲ شهرستان و ۲۲۵ روستا، ترتیب آرا قالیباف، جلیلی، روحانی، رضایی، ولایتی و غرضی بوده است که قالیباف و جلیلی را به دور دوم انتخابات میفرستد. البته آرای هر کاندیدا اعلام نشده اما میزان مشارکت ۷۴ درصد برآورد شده است.
همزمان خبرگزاری مهر هم نتایج نظرسنجیهای سه “نهاد معتبر” را منتشر کرد بدون آنکه به اسامی آنها اشارهای بکند. در متن خبر، از این نهادها با عناوین “نهاد معتبر رسانهای –ـ فرهنگی”، “نهاد معتبر نظارتی” و “نهاد معتبر فرهنگی” نام برده شده است. در نتایج هر سه این نظرسنجیها محمدباقر قالیباف با اختلاف در صدر است. البته شاید جهتگیری خبرگزاری مهر در حمایت از قالیباف، این نتایج را با تردید مواجه کند اما قالیباف در هر سه نظرسنجی بالای ۲۰ درصد آرا را به خود اختصاص داده و
این بار هم سعید جلیلی دوم است؛ جلیلی در دو نظرسنجی ۱۰/۸ و ۱۱ درصد آرا را کسب کرده و در سومی ۱۳/۹ درصد رای گرفته.
محسن رضایی با حدود ۱۱ درصد آرا در هر سه نظرسنجی، دوم است. حسن روحانی در دو نظرسنجی ۱۲ درصد رای گرفته اما در یکی کمتر از ۱۱ درصد رای دارد که در مجموع او را همراه با رضایی در جایگاه دوم نشانده است. ولایتی، عارف(پیش از انصراف)، حداد عادل(پیش از انصراف) و غرضی در جایگاههای بعدی هستند.
اما این “نهاد معتبر رسانهای ـ– فرهنگی” مورد استناد خبرگزاری مهر، یک نظرسنجی هم در شهر تهران و در روز دوشنبه انجام داده که نتایجش از این قرار بوده است: محمدباقر قالیباف ۳۰ درصد، حسن روحانی ۱۶/۶ درصد، محمدرضا عارف ۱۲/۷ درصد، محسن رضایی ۹ درصد و علی اکبر ولایتی ۷/۳ درصد.
برای این نظرسنجیها هیچ اطلاعاتی از جمله تعداد شرکتکنندگان ضمیمه نشده است.
جلیلی، با فاصله دوم
خبرگزاری مهر از نتایج یک نظرسنجی دیگر هم خبر داده که آن را “مرکز افکار سنجی مهر” به انجام رسانده است. در این جا هم قالیباف با کسب ۱۸/۷ درصد آرا با اختلاف در صدر است اما دقیقا همین تعداد از پاسخگویان به سئوال کاندیدای موردنظرشان، جواب ندادهاند. نزدیک به ۲۴ درصد هم گفتهاند که هنوز تصمیمشان را نگرفتهاند. جلیلی با ۶/۷ درصد دوم است و ولایتی با ۶.۵ درصد چهارم. رضایی با ۵/۸ و روحانی با ۴ درصد هم در جایگاههای بعدی هستند.
این نظرسنجی حاوی جزئیات و اطلاعاتی است که نتایج را قابل تحلیل میکند. از جمله اینکه مجموع پاسخگویان دو هزار و ۶۷ نفر بودهاند و از بررسی جنسیت پاسخگویان میشود استنباط کرد اقبال به جلیلی و رضایی در بین زنان و مردان تقریبا یکسان است در حالی که درصد آرای سایر کاندیداها (روحانی، عارف، قالیباف و ولایتی) در بین مردان نسبت به زنان بیشتر است.
پاسخگویان از نظر سطح تحصیلات هم تفکیک شدهاند و مشخص میشود که با بالا رفتن سطح تحصیلات درصد آرای روحانی افزایش می یابد(از ۱/۴ تا ۸/۵) اما جالب اینکه بیشترین رای را در طیف فوقلیسانس و بالاتر، قالیباف با ۱۴/۵ درصد آرا دارد، حتی بیشتر از عارف با ۱۰/۳ آرا.
همچنین درصد آرای جلیلی و ولایتی در سطوح تحصیلی مختلف، تقریبا یکسان است ولی درصد آرای رضایی در بین افراد با تحصیلات فوق لیسانس و بالاتر نسبت به سایر سطوح، به طور محسوس کمتر است (۳/۴ در مقایسه با حدود ۶)
تفکیک سنی پاسخگویان هم مورد بررسی قرار گرفته و مشخص شده که:
درصد آرای جلیلی در گروه سنی ۲۵ تا ۳۴ سال نسبت به سایر گروههای سنی بیشتر است.
درصد آرای رضایی در سنین ۱۸ تا ۲۴ سال نسبت به سایر گروههای سنی بیشتر است.
درصد آرای روحانی در سنین ۲۵ تا ۴۹ سال در مقایسه با دیگر گروههای سنی بیشتر است.
درصد آرای عارف در گروهای سنی زیر ۳۵ سال در مقایسه با گروههای سنی بالاتر، بیشتر است.
درصد آرای قالیباف در بین افراد ۳۰ تا ۵۹ سال نسبت به سایر گروههای سنی بیشتر است.
درصد آرای ولایتی در بین افراد ۳۵ تا ۵۹ سال نسبت به سایر گروههای سنی بیشتر است.
شیب مثبت آرای روحانی
اما نظرسنجیهای تلفنی، موسسه آیپوز هم که خود را موسسهای خصوصی معرفی کرده و به صورت روزانه درباره انتخابات ریاستجمهوری نظرسنجی میکند از صدرنشینی قالیباف و جلیلی حکایت دارد.
در آخرین تحلیل این موسسه به تاریخ ۲۱ خرداد آمده است که برای اولین بار در ۱۰ روز اخیر نسبت کسانی که تصمیم نگرفتهاند به چه کسی رای دهند به کمتر از ۵۰ درصد رسیده است؛ این میزان در روز آغاز این نظرسنجیها ۶۱ درصد بود.
همچنین این نکته قابل توجه است که جلیلی جای رضایی را در پله دوم گرفته و او را به پله سوم رانده. اما با وجود صدرنشینی قالیباف از روز اول، آرای او رو رشد منفی دارد و ۳۰ درصد کاهش پیدا کرده است. در مقابل آرای روحانی در همین فاصله با افزایشی بیش از ۶۵ درصد از ۸/۱ درصد به ۱۴/۴ درصد رسیده است.
اما تحلیلگر این موسسه معتقد است که تقابل اصلی بین قالیباف و روحانی خواهد بود و در روزهای آینده با توجه به افزایش آرای روحانی و کاهش آرای قالیباف، شاهد “ نزدیک شدن آرای آقای روحانی به آقای قالیباف و حتی گذر از آن” خواهیم بود.
اما تا روز سهشنبه و در اکثر نظرسنجیهای موجود، همچنان قالیباف بخت اول است و بعید نیست که این دوره هم راه “پاستور” از “بهشت” بگذرد. در مورد نفر دوم هم رقابت بین دو مذاکره کننده هستهای (و در برخی نظرسنجیها با حضور رضایی، کاندیدای پرسابقه) است.