بحران مرزی ناشی از ضعف وزارت خارجه است

کاوه قریشی
کاوه قریشی

» کشته و زخمی شدن 6 عضو دیگر سپاه

دومین هفته از درگیری های سپاه پاسداران با پژاک که روزنامه کیهان آنرا “عملیاتی در عمق خاک دولت اقلیم کردی” خوانده است، با انتقادات شدید نماینده ارومیه در مجلس وارد فاز دیگری شد؛ نادر قاضی پور تمام کاسه کوزه ها را  یکجا بر سر وزارت خارجه شکسته و علت کشته شدن 8 نیروی “مخلص” سپاه را “ضعف ملموسی” خوانده که این وزارت به آن دچار شده است.

در تازه ترین اظهارات دو طرف این درگیری، پژاک مدعی شده که 20 تن از اعضای سپاه پاسداران را در منطقه “خنیران” سردشت کشته است؛ رسانه های دولتی هم وقوع این درگیری و کشته و زخمی شدن 6 عضو دیگر سپاه پاسداران را تائید کرده اند.

آنسوی مرزها نیز، رسانه های کردستان عراق اعلام کرده اند که نیروهای جمهوری اسلامی بعد از دو روز توقف، بار دیگر حملات توپخانه ای را از سر گرفته اند. واکنش ها در اقلیم کردستان نیز تا آنجا پیشرفته که یک نماینده مجلس خواهان برگزاری “نشست فوق العاده پارلمان” پیرامون گلوله باران مرزها شده است.

 

عبور از طرح “دفاع موزائیکی”

شبکه خبر به نقل از یک “مقام مطلع” از کشته و زخمی شدن شش عضو سپاه پاسداران در درگیری با پژاک در سردشت خبر داد.

این “مقام مطلع” که رسانه های دولتی به نام او اشاره ای نکرده اند، گفته است: “در درگیری شنبه شب نیروهای سپاه پاسداران انقلاب اسلامی با عوامل پژاک در گردنه زمزیران سردشت سه نفر ازنیروهای سپاه شهید و سه نفر دیگر زخمی شدند.”

بنا به اخبار منتشر شده از سوی این شبکه خبری، آخرین درگیری ها از ساعت ۲۱ تا ۲۲ شنبه شب ادامه داشته و دو نفر از کشته شدگان “کادر” و بقیه سرباز بوده اند.

این مقام آگاه از سردشت همچنین خبر داده که جسد چهار تن از اعضای پژاک در اختیار نیروهای سپاه است.

سخنگوی حزب حیات آزاد کردستان نیز در تازه ترین مصاحبه خود با رسانه های کردستان  عراق، با تائید درگیری شنبه شب بدون اشاره به تلفات پژاک، گفته است، در این درگیری ۲۵ تن از نیروهای سپاه پاسداران کشته  شده اند.

هنوز منابع مستقل آمار تلفات این درگیری ها را اعلام نکرده اند.

پیشتر روابط عمومی سپاه پاسداران با انتشار اطلاعیه‌ای از کشته شدن یک فرمانده سپاه علی ابن ابی طالب قم و پنج عضو دیگر این نهاد نظامی در مناطق آلوتان و سردشت خبر داده بود؛ پژاک اما در برابر اعلام کرده بود که بیش از صد نفر از نیروهای نظامی جمهوری اسلامی در درگیری های هفته گذشته کشته شده اند.

روابط عمومی سپاه اسامی کشته شدگان را عباس عاصمی، علی‌اکبر جمراسی، محمود احمدی‌تبار، موسوی‌نژاد، مهدی خبیر و روح‌الله صحرایی اعلام کرد.

اشاره خبرگزاری های دولتی به کشته شدن اعضای سپاه پاسداران  قم در مرزهای کردستان در شرایطی است که چندی پیش در جریان تحولات ساختاری این تشکل نظامی جمهوری اسلامی، سپاه های استانی ایجاد شدند.

بر اساس این تحول ابتدا لشکرهای مختلف سپاه پاسداران حذف و 30 سپاه استانی برای30  استان کشور و دو سپاه ویژه برای شهر تهران و استان تهران با هدف مقابله با “تهدیدهای درون مرزی و برون مرزی علیه کشور” تشکیل شد؛ طرحی که به گفته محمدعلی جعفری “کشور را به موزاییک های دفاعی تقسیم کرده”  و “به موجب آن هر گاه و در هر جای کشور اتفاق و یا تهدیدی صورت گیرد، از همان موزاییک دفاعی برای مقابله با آن استفاده می شود.”

اینک با توجه به طرح دفاع موزائیکی و وجود سپاه های استانی، حضور نیروهای سپاه از استانهای دیگر در درگیری های اخیر کردستان و آذربایجان در تناقض با سخنان مقامات سپاه قراردارد و کارشناسان آن را ناشی از سنگینی برخوردها می دانند.

 

عملیات در عمق مرزهای عراق

تازه ترین  واکنش ها به درگیری های اخیر سپاه و پژاک، اظهارات نماینده ارومیه در مجلس است؛ به گزارش خبرگزاری های حکومتی از جمله فارس نادر قاضی پور، گفته است: “ضعف ملموس وزارت خارجه مرز را تحت تأثیر قرار داده است که نمونه‌اش شهادت 8 تن از نیروهای مخلص سپاه پاسداران در هفته گذشته است.”

اشاره این نماینده مجلس به کشته شدن هشت عضو سپاه پاسداران درحالیست که منابع حکومتی در روزهای گذشته تنها از کشته شدن 6 عضو سپاه در نتیجه درگیری های هفته گذشته خبر داده اند.

نماینده ارومیه در مجلس شورای اسلامی، اقلیم کردستان عراق را “منفذی” برای “متجاوزین”، “تروریست‌ها” و “انگل‌ها” ‌دانسته که “فرزندان ملت ایران را ناجوانمردانه با بمب‌های آمریکایی به شهادت می‌رسانند.”

اظهارات این نماینده در حالی است که نمایندگان این منطقه در طول روزهای گذشته نسبت به آنچه “نقض حاکمیت ارضی عراق از سوی  جمهوری اسلامی” خوانده شده اعتراض کرده اند.

در روزهای گذشته مقامات جمهوری اسلامی در برابر ادعاهای پژاک مبنی بر تجاوز سپاه به خاک کردستان عراق، ادعا کرده بودند که این درگیری ها داخل مرزهای ایران صورت گرفته است. کیهان،اما در سرمقاله روز گذشته خود تاکید کرده که سپاه در چارچوب پروتکل امنیتی با “دولت اقلیم کردی” از کوههای مرزی سردشت، پیرانشهر و اشنویه عبور کرده و در “در عمق کوهستانهای شمال عراق” شماری از اعضای پژاک را کشته است.

با این حال، قاضی پور، نماینده اصولگرای ارومیه در مجلس به نیابت از “مردم آذربایجان و ملت ایران” با اخطار “جدی” به وزیر خارجه از مقامات این سازمان خواسته است که«در اسرع وقت شدیدترین برخوردها را با عوامل اقلیم داشته باشد وگرنه جوانان این مملکت توان مقابله به مثل را با جدیت دارند.»

 

استرداد رهبر پژاک

در تازه ترین واکنش مسئولان  جمهوری اسلامی به درگیری های اخیر، زهره الهیان، رئیس‌ کمیته حقوق بشر مجلس در نامه ای به نوربرت لامرت، رئیس مجلس آلمان، خواهان استرداد عبدالرحمن حاجی احمدی، رهبر پژاک که ساکن این کشور است، شد.

پیش از این “کادن باخ” کاردار آلمان در تهران در غیاب سفیر این کشور، به وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی احضار شده بود تا “اعتراض شدید جمهوری اسلامی” به اقدامات  پژاک، حزب حیات آزاد کردستان و اقامت عبدالرحمان حاجی احمدی، رهبر این حزب در خاک آلمان به وی اعلام شود.

همزمان خبرگزاری های دولتی اعلام کردند علی اکبر صالحی، وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی در یک تماس تلفنی با وستروله، وزیر خارجه آلمان از وی خواسته رهبر حزب حیات آزاد کردستان “محاکمه” شود.

به نوشته خبرگزاری های دولتی وزیر خارجه آلمان در پاسخ به این درخواست پیگیری این موضوع را منوط به “دریافت مدارک و مستندات محکمه پسند” کرده است.

پژاک هنوز واکنشی به اظهارات وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی و احضار کاردار آلمان در تهران نشان نداده است.

این اولین بار نیست که مقامات جمهوری اسلامی، دولت آلمان را درباره حضور رهبر پژاک مورد بازخواست قرار می دهند، پیشتر در اسفندماه سال 1388 زمانی که عبدالرحمان حاج‌احمدی در شهر کلن بازداشت شده بود، علی لاریجانی، رئیس مجلس شورای اسلامی از دولت آلمان خواست وی را برای “محاکمه” تحویل جمهوری اسلامی دهد.

بعد از این درخواست عبدالرحمان حاجی احمدی آزاد شد. او پس از آزادی در مصاحبه با “روز” جمهوری اسلامی را فاقد قدرت دیپلماتیک در سطح بین المللی برای انجام چنین کاری دانست و اظهارات علی لاریجانی را تکرار گفته های “نخ نما و تکراری” درباره پژاک خواند.

 

واکنش های آنسوی مرز

این اظهارات در حالیست که رسانه های کردستان عراق گزارش های در مورد  از سرگیری گلوله باران مرزهای مشترک به بهانه حضور نیروهای پژاک را منتشر کرده اند.

وب سایت کردی زبان “آوینه” به نقل از فرماندار منطقه ای “پشدر” اعلام کرد که صبح روز یکشنبه، 2 مرداد ماه، جمهوری اسلامی بعد از دو روز توقف، حملات توپخانه ای خود را از سر گرفته و خسارات زیادی به ساکنان منطقه و همچنین زمین های کشاورزی و دام های روستائیان مناطق مرزی “پشدر” و روستاهای  اطراف وارد ساخته است.

از سوی دیگر به گزارش خبرگزاری های مستقل این منطقه، سرگول قره داغی، نماینده مجلس کردستان عراق از مجلس این منطقه خواسته در اعتراض به حملات جمهوری اسلامی به مرزهای مشترک اقدام به برگزاری “جلسه فوق العاده” کند و موضع صریح خود را پیرامون این موضع اعلام دارد.

پیشترهوشیار زیباری، وزیر امور خارجه عراق از جمهوری اسلامی خواسته بود به گلوله‌باران مناطق مرزی کردستان عراق پایان دهد.

وبسایت وزارت خارجه عراق خبر داده بود که هوشیار زیباری روز  ۲۹ تیرماه، طی یک تماس تلفنی از علی‌اکبر صالحی خواسته است حملات توپخانه‌ای به مناطق مرزی کردستان متوقف شود.

برخی از احزاب کردستان عراق، پارلمان حکومت اقلیم کردستان عراق و برخی از احزاب کردستان ایران و همچنین بیش از ۴۰۰ تن از فعالان کرد خواهان پایان دادن به این گلوله‌باران‌ها و جلوگیری از گسترش خشونت در این منطقه شده‌اند.

سازمان دفاع از حقوق بشر کردستان نیز در اطلاعیه ای ضمن اظهار نگرانی از روند هدف قرار دادن جان و مال افراد غیرنظامی از طرفین درگیری خواسته بود “با توقف درگیریها، دیالوگ و گفتگو را جایگزین آن کرده و آرامش را به منطقه بازگردانند.”