والتر نیدربرگر
لیویا لو آگوستی، سفیر سوئیس در ایران، امروز تنها سفیر زن یک کشور خارجی در ایران است. بعلاوه، او دو منصب برعهده دارد: حافظ منافع دیپلماتیک سوئیس و نماینده مستقیم منافع ایالات متحده در ایران. بی شک بودن در چنین منصب حساسی نیاز به پشتکار و رازداری بسیار دارد و این خصوصیاتی است که این دیپلمات ۵۱ ساله بارها در شرایط بحرانی از خود نشان داده.
ایران را در کشورهای غربی به عنوان یک کشور تهدیدکننده و غیرقابل پیش بینی می شناسند و این کشور برای آمریکا همچنان به عنوان بخشی از “محور شرارت” شناخته می شود. این دیپلمات سوئیسی چنین برداشتی را بسیار نامنصفانه و کوته بینانه می داند. وجهه منفی ایران از این واقعیت نشأت می گیرد که رسانه ها منحصراً روی دو موضوع برنامه اتمی و نقض حقوق بشر مانور می دهند. لو آگوستی دراین خصوص می گوید: “چنین رویکردی ازنظر مردم منصفانه نیست. واقعیت بسیار پیچیده تر از آن است. هرچه باشد، برنامه هسته ای مشکلی است که بین جمهوری اسلامی و ایالات متحده وجود دارد.” زیرا بیش از ۳۰ سال است که روابط این دو کشور قطع شده و دیگر هیچ دیداری به صورت رو در رو انجام نمی شود. مسلماً درک یکدیگر در چنین شرایطی بسیار سخت خواهد بود.
پایان یک درام
گرچه لیویا لو آگوستی هیچ گونه تأثیری بر روابط میان دو کشور نمی گذارد، ولی در اعتبار نامه ای که در سال ۱۹۸۰ به دولت سوئیس داده شده، این کشور به عنوان حافظ منافع ایالات متحده در ایران منصوب گشته. به همین دلیل او می بایست چند هفته پس از آغاز سفارت خود در ایران در سال ۲۰۰۹ برای آزادی سه شهروند آمریکایی که در مرز کردستان عراق به اتهام جاسوسی دستگیر شده بودند، دست به کار شود.
لو آگوستی چندین بار زندانیان آمریکایی را در زندان ملاقات کرد و هر هفته نیز برای آزادی آنان به وزارت خارجه رفت. البته او از همان ابتدا مطمئن بود که مقامات ایرانی با آزادی آنان موافقت خواهند کرد. با این حال، به دلیل وجود نزاع های داخل حاکمیت، زمان زیادی برای این کار لازم بود. بالاخره در پاییز سال گذشته پس از پرداخت وثیقه ای به ارزش یک میلیون دلار ازسوی یک نفر از عمان، زمان آزادی آنان فرا رسید.
تلاش خانم سفیر برای ازادی زندانیان ازسوی واشنگتن مورد تقدیر قرار گرفت. او با هیلاری کلینتون، وزیر خارجه آمریکا، دیدار کرد. خود می گوید: “هیلاری کلینتون از سوئیس بخاطر تلاش برای آزادی سه کوهنورد آمریکایی تشکر کرد و بر استفاده از خدمات مؤثر ما تأکید ورزید.” به همین دلیل سفیر سوئیس هفته گذشته یکی از مدعوین جشن ازدواج دو تن از کوهنوردان آمریکایی در کالیفرنیا بود. شین باوئر در ژانویه ۲۰۱۰ در زندان تهران از سارا شرود تقاضای ازدواج کرده بود.
مؤدب، به ویژه نسبت به خانم ها
برنامه هسته ای ایران و تهدیدهای این کشور علیه اسراییل دو موضوع حساس است. لیویا لو آگوستی در نشست کارشناسان امور خارجه که در سان فرانسیسکو برگزار شده بود به این نکته اشاره کرد که جمهوری اسلامی به خوبی از خطرات ایجاد تنش آگاه است. ازطرف دیگر، ناظران نیز اظهار داشتند که ظاهراً مواضع رییس جمهور احمدی نژاد پس از انتخابات به شدت تضعیف شده. زمانی که رییس جمهور آمریکا در اوایل سال جاری قصد داشت مجدداً به موضوع برنامه اتمی ایران بازگردد، لو آگوستی یکی از انتقال دهندگان پیام او به دولت جمهوری اسلامی بود. اوباما در نامه اش به وضوح نوشته بود که ایران کاملاً حق استفاده از انرژی هسته ای غیرنظامی را دارد. او نمی خواست بانک مرکزی ایران را تحریم کند، ولی کنگره آمریکا چاره دیگری برای او باقی نگذاشت.
درحقیقت، تحریم های مالی اخیر باعث شده ایران وارد شرایط وخیمی شود. لیویا لو آگوستی دراین رابطه می گوید: “تحریم ها تأثیر قابل توجه و دردناکی بر زندگی مردم ایران دارد.” تحریم ها باعث شده تا تورم به شدت افزایش یابد و اقتصاد کشور به شکلی گسترده آسیب ببیند. او در ادامه می افزاید: “برای اینکه مطمئن شوید تحریم ها برای ایران به مانند خاری در چشم است، تنها کافی است توجه کنید که چطور موضوع لغو تحریم ها را در بطن مذاکرات قرار دادند.”
لیویا که اهل استان گراوبوندن [در شرق سوئیس] است، در تهران به همراه همسرش، پژوهشگر مستقلی در زمینه زندگی حشرات، و دو پسر ۹ و ۱۳ ساله شان زندگی می کند. زندگی در کشوری که قوانین سخت گیری برای زنان دارد برای او چندان ناراحت کننده به نظر نمی رسد. او می گوید: “مردم ایران بسیار مؤدب و با نزاکت هستند، به ویژه نسبت به زنان. درست است که من به عنوان زن در خیابان باید روسری بر سر کنم، ولی قانون کشور این طور ایجاب می کند و من نیز به آن احترام می گذارم. حجاب در ایران مثل لباس های محلی و آداب نقاط دیگر جهان نیست.”
نیت خیر آمریکا در پرونده های دیگر
خانم سفیر هفته گذشته در واشنگتن بود تا گزارشی را به وزارت خارجه آن کشور تسلیم کند. می گوید: “آنچه که از کانال ما منتقل شده بسیار محرمانه است. اینکه ما کارمان را بسیار جدی انجام می دهیم، جدا از مسایل دیگر، در این نهفته است که تاکنون هیچ چیز از سفارتخانه ما در ویکی لیکس منتشر نشده.” این موضوع در جنجال افشاگری اسناد، در آمریکا، می تواند یک امتیاز نادر محسوب شود. دولت فدرال سوئیس نیز چندین ماه تلاش کرد که از خدمات مفید ایران و کوبا برای مذاکرات مربوط به امنیت اطلاعات استفاده کند.
تاکنون موفقیتی در این زمینه حاصل نشده. لیویا لو آگوستی می گوید: “تعیین سوئیس به عنوان حافظ منافع هیچ ارتباطی با مسأله نزاع افشای اسناد ندارد. ولی واقعیت این است که نیات خیر ما در واشنگتن به صورت غیرمستقیم به پیشرفت دیگر پرونده ها نیز کمک می کند.”
وزارت خارجه آمریکا نسبت به خانم سفیر سویس در ایران و نماینده اش در تهران، همواره از خود واکنش های مثبتی نشان داده و “این ارزیابی های مثبت می تواند در روند پرونده های دیگر نیز مفید واقع شود”. نکته مهم این است که رابطه با افراد بانفوذ و قدرتمند در واشنگتن برقرار شود. بی شک لیویا لو آگوستی با چنین افرادی در ارتباط است و دیدار او با هیلاری کلینتون نیز گواه این مسأله بوده.
منبع: بازلر تسایتونگ، ۱۰ می
