عفو بین الملل ایران را به دلیل رد توصیه های مهم سازمان ملل در راستای وضعیت حقوق بشر در آن کشور، مورد انتقاد قرارداد.
توصیه های سازمان ملل که از سوی ایران پذیرفته نشده است، عبارتند از: پایان دادن به اعدام مجرمان نوجوان و برپائی دادگاه های عادلانه، بررسی اتهامات مربوط به وقوع شکنجه از جمله تجاوز، و نیز آزاد کردن کسانی که به دلیل استفاده صلح آمیز از حقوق انسانی دستگیر شده اند.
هیأت نمایندگی ایران به جای همکاری با شورای حقوق بشر، تنها به لفاظی بسنده کرد.
ایران درحالیکه توصیه به همکاری با کارشناسان حقوق بشر سازمان ملل را پذیرفته است، اما از قبول چندین توصیه دیگر، از جمله بازدید هیأت منتخب شورای ویژه از ایران، جهت بررسی اتهام وقوع شکنجه در آن کشور خودداری کرد.
هیأت نمایندگی ایران، توصیه سازمان ملل برای احترام به آزادی ادیان را پذیرفت اما درخواست برای پایان دادن به رفتار تبعیض آمیز در قبال بهائیان را رد کرد.
حسیبه حاج صحرائویی معاون ریاست خاورمیانه و شمال آفریقا در عفو بین الملل گفت: “مقامات ایران با رد توصیه های چندین کشور دنیا، رویگردانی خود در برابر تعهدات بین المللی را به نمایش گذاشتند، چیزی شبیه همان رفتاری که با مردم خودشان می کنند.”
صحرائویی گفت: “مسؤولان ایران با تعهد به مدنظر قرار دادن درخواست توقف اعدام مجرمان نوجوان، به طرز وقیحانه ای به تعهدات خود در قبال معاهده بین المللی حقوق کودکان و ممنوعیت اعدام مجرمان کم سن و سال، بی اعتنائی می کنند.”
شورای حقوق بشر سازمان ملل در ژنو، به بررسی وضعیت حقوق بشر در ایران دست زد و هیأت نمایندگی ایران نیز به مجموعه ای از توصیه های وارد شده از سوی سایر اعضای سازمان ملل، از خود واکنش نشان داد.
هیأت نماینگی ایران 123 توصیه را پذیرفت، موضع خود در مورد20 توصیه دیگر را تغییر داد و 45 مورد از این توصیه ها را اصلاً نپذیرفت.
عفو بین الملل از تناقضات بی شمار میان توصیه های پذیرفته شده و رد شده از سوی ایران در شگفت است.
نپذیرفتن برخی از توصیه ها که شباهت بسیاری به توصیه های پذیرفته شده داشتند، باعث ایجاد شک و تردید نسبت به قصد مسؤولان ایران در عمل به این توصیه ها شده است.
ایران اعلام کرده است که مشغول بررسی موارد شکنجه و قتل رخ داده شده در ناآرامی های پس از انتخابات ریاست جمهوری در سال 2009 است.
با این حال، علیرغم انتشار گزارش مجلس ایران، به نظر نمی رسد هیچکس به دلیل قتل ندا آقا سلطان و یا محسن روح الامینی به پای میز محاکمه کشیده شده باشد. ندا آقا سلطان، تظاهرکننده صلح طلبی بود که در خرداد ماه گذشته به ضرب گلوله در خیابان های تهران کشته شد و محسن روح الامینی نیز در تیر ماه گذشته دربازداشت، جان خود را ازدست داد.
از سوی دیگر، ایران توصیه به انجام تحقیقات درباره اتهام وقوع شکنجه و مرگ های دردآور را رد کرده است و به این ترتیب، فضائی از مصونیت قضائی را (برای عده ای) ایجاد کرده است.
ضمناً مسؤولان این کشور اعلام کرده اند همکاری خود با سازمان های حقوق بشر را تقویت خواهند کرد، با این حال، به تقاضاهای مکرر عفو بین الملل مبنی بر دیدار با اعضای هیأت نمایندگی ایران بی اعتنائی کردند.
“برای پیشرفت واقعی وضعیت حقوق بشر در ایران، مسؤولان باید به گفتار دوگانه پایان دهند و تمهیدات محکمی نظیر پایان دادن به اعدام نوجوانان، اطمینان از برپائی دادگاه های عادلانه، توقف شکنجه و پایان بخشیدن به مصونیت مجرمان در برابر دادگاه را به کار گیرند.”
منبع: عفو بین الملل- 17 فوریه 2010