همزمان با هشدارهای مدیر کل آژانس بین المللی انرژی اتمی مبنی بر احتمال تلاش جمهوری اسلامی برای ساخت سلاح اتمی، سخنگوی وزارت خارجه مواضع وی را جنگ روانی نامیده است.از سوی دیگر در حالی که مقامات ارشد اسرائیل و آمریکا اعلام کرده اند مانع دستیابی تهران به سلاح اتمی خواهند شد، محمود احمدی نژاد از رویارویی جمهوری اسلامی با “قدرت های شیطانی” سخن گفته است. همزمان با این تنش ها سناتورها و نمایندگان کنگره ایالات متحده آماده می شوند تا لوایح تحریم های جدیدی علیه تهران را ارائه کنند.
“باید متناسب با واقعیت‌ها نسبت به فعالیت‌های صلح‌آمیز کشورما اظهار نظر کند.” مخاطب این جمله یوکیو آمانو، مدیرکل سازمان بین المللی انرژی اتمی و گوینده آن سخنگوی دستگاه دیپلماسی جمهوری اسلامی است. رامین مهمانپرست که دیروز در کنفرانس هفتگی خود با خبرنگاران سخن می گفت در واکنش به مواضع تازه آمانو گفته است: “بحث کار فنی و در چارچوب معاهده آژانس بین‌المللی انرژی اتمی توسط کشور ما موضوعی است که مورد تاکید مقامات کشور است و با هماهنگی کامل مقامات آژانس بین‌المللی انرژی اتمی صورت می‌گیرد و هیچ گزارشی که مستند بر تخطی ما از اهداف صلح‌آمیز باشد ارائه نشده است.”
یوکیو آمانو روز دوشنبه در جریان یک سخنرانی در پایتخت ایالات متحده گفته اطلاعات آژانس نشان می دهد که بر خلاف آنچه “پیشتر” تصور می شد جمهوری اسلامی ده سال پیش تلاش های مربوط به ساخت سلاح هسته ای را متوقف نکرده است.
خبر متوقف شدن حرکت تهران به سمت ساخت بمب اتمی، پاییز سال ۲۰۰۷ منتشر شد. در آن زمان مجموعه سازمان های اطلاعاتی ایالات متحده گزارشی تهیه کرده بودند که مفاد آن نشان می داد جمهوری اسلامی از زمان حمله نظامی واشنگتن به عراق تکاپوهای خود برای ساخت سلاح اتمی را متوقف کرده است.
اما دو روز پیش آمانو تردید های جدی خود از این موضوع را اعلام کرد. مدیرکل دیده بان اتمی سازمان ملل گفت: “اطلاعات موثقی داریم که نشان می‌دهد ایران این فعالیت‌ها را پس از ۲۰۰۷ هم ادامه داده است.”
آمانو توضیح بیشتری نداده است اما پیش بینی می شود در گزارش فصلی آژانس از برنامه اتمی جمهوری اسلامی که ماه آینده منتشر می شود ابعاد فنی این موضوع با جزئیات بیشتری منتشر شود.
او هفته پیش هم به خبرگزاری آسوشیتدپرس گفته بود احتمالا تهران به طور “مخفیانه” مشغول ساخت سلاح هسته ای است.
جنگ روانی است
اما تهران این دست مواضع را بی پاسخ نمی گذارد. مهمانپرست دیروز این اظهارات را “جنگ روانی” توصیف و خاطرنشان کرد: “اینکه اظهار نظر شود که امکان دارد در آینده به سمت اهداف غیر صلح‌آمیز حرکت کنیم به لحاظ چارچوب منطقی و غنی این اظهارات قابل قبول نیست و به نظر می‌آید در فضای جنگ روانی و جنگ نرم قابل تعریف است.”
از سوی دیگر با بی نتیجه ماندن مذاکرات هسته ای میان تهران و گروه ۱+۵ که جمعه و شنبه در قزاقستان برگزار شد، اسرائیل بار دیگر خواستار مقابله با جمهوری اسلامی شده است. بنیامین نتانیاهو که پس از میزبانی از باراک اوباما ـ– رئیس جمهور آمریکا ـ این هفته میزبان جان کری وزیر خارجه ایالات متحده شده، در کنفرانس خبری مشترک با وی ضمن “یاغی” خواندن دولت جمهوری اسلامی گفته است: “دولت های یاغی نباید به سلاح هسته ای مجهز شوند.”
نخست وزیر اسرائیل گفته است: “نباید به ایران اجازه داد در رویارویی با جامعه بین المللی برنامه ساختن سلاح هسته ای را ادامه دهد.”
جان کری نیز با دفاع از مواضع رهبر اسرائیل، برای یادآوری رویکرد واشنگتن در قبال برنامه اتمی تهران گفته: “امریکا روشن کرده که دراین مورد جدی است و نه تنها در کنار اسراییل بلکه در کنار جامعه بین المللی ایستاده است.”
جان کری البته علی رغم ناکامی مذاکرات هسته ای اخیر با تهران گفته “باب مذاکره باز است ” گرچه بلافاصله تصریح کرده: “مذاکرات نمی تواند برای همیشه ادامه داشته باشد.”
احمدی نژاد: از برج عاج پایین بیایید
از سوی دیگر محمود احمدی نژاد که دیروز در جریان مراسم “روز ملی فن آوری هسته ای ” سخنرانی می کرد، بی اعتنا به هشدارهای جامعه جهانی حرف خودش را تکرار کرد. رئیس دولت جمهوری اسلامی با مخاطب دادن کشورهای غربی گفت: “شما چه حقی دارید که به ملت ایران بگویید چکار کنند؟ باید از برج عاج پایین بیایید زیرا ملت ایران امروز به فناوری هسته‌ای رسیده اند.”
سیاست های اتمی جمهوری اسلامی در دوران احمدی نژاد باعث رویارویی شدید تهران با جامعه جهانی شده تا جایی که چهار قطعنامه تحریم علیه جمهوری اسلامی در شورای امنیت سازمان ملل به تصویب رسیده و همچنین اتحادیه اروپا و ایالات متحده نیز با تحریم یکجانبه تهران، اقتصاد کشور را به شدت متزلزل کرده اند.
با این وجود احمدی نژاد که آخرین ماه های ریاست جمهوری اش را سپری می کند، در سخنرانی روز گذشته خود با اشاره به اینکه امروز اراده ملت‌ها و قدرت‌ها در مقابل “قدرتهای شیطانی” قرار گرفته، متذکر شد: “ملت ایران روز به روز و هر روز بیشتر از قبل در مسیر پیشرفت و حرکت به سمت جلو قدم بر می‌دارد.”
تحریم های جدید در سنا و کنگره
با این حال ایالات متحده نیز بیکار ننشسته است. تنها دو روز پس از آنکه مشخص شد در آلماتی گرهی از بحران اتمی جمهوری اسلامی باز نشده است، خبرگزاری رویترز با انتشار گزارشی از قول مشاوران کنگره آمریکا نوشت مارک کرک، سناتور جمهوری خواه، مشغول آماده سازی لایحه تحریم‌ها و مجازات‌های جدید علیه جمهوری اسلامی است؛لایحه ای که گفته می شود هفته آینده در سنای ایالات متحده بررسی خواهد شد.
همزمان رییس کمیته امور خارجی کنگره ایالات متحده نیز با اشاره به ناکامی مذاکرات آلماتی، به مقایسه جمهوری اسلامی و کره شمالی دست زده و گفته است: “نگرانی من این است که تهران از گفت‌وگوها تنها به عنوان تاکتیکی تاخیری استفاده می‌کند، همان‌طور که کره شمالی از چنین تاکتیکی برای توسعه زرادخانه هسته‌ای خود استفاده کرد.”
گفته های اد رویس نشان می دهد که او قصد مقابله با سیاست خرید زمان جمهوری اسلامی را دارد چرا که وی خاطرنشان کرده است: “در برابر این تاکتیک لایحه‌ای را ارائه کرده‌ام که هر دو حزب مجلس نمایندگان از آن حمایت می‌کنند، طرحی که مبنی بر افزایش فشار اقتصادی بر رهبران ایران است تا برنامه تسلیحات اتمی خود را متوقف کنند.”
از اوایل سال ۲۰۱۲ ایالات متحده و اتحادیه اروپا حوزه نفتی و مالی جمهوری اسلامی را تحریم کردند. این تحریم‌ها در کنار سو مدیریت دولت احمدی‌نژاد باعث شد ارزش ریال با سقوط آزاد مواجه شود و طی یک سال درآمدهای نقتی ایران ۴۰ میلیارد دلار کاهش یابد. از صبح روز یکشنبه هم با مشخص شدن ناکامی مذاکرات آلماتی، بازار بار دیگر ملتهب شد و در نتیجه قیمت دلار و دیگر ارز های خارجی بار دیگر افزایش یافت.
