قا ب ♦ چهارفصل

نویسنده
شهلا گروسی

سادگی نقش ها و اشکال آر.او.بلچمن را همگان می فهمند و با آن ارتباط برقرار می کنند، بلچمن مانند کودکی عاشق ‏نفس طراحی، خط های لرزان اش را بر کاغذ می آورد و عنصر “خودآگاهی” را با “معصومیت کودکانه” خطوط ‏لرزان در هم می آمیزد و از این ترکیب نادر دنیایی بس منسجم و پخته می سازد که هم تحسین منتقدان را به همراه دارد ‏و هم اقبال مخاطبان.‏

oblchman1.jpg

‎ ‎دنیایی منسجم با خطوطی لرزان‏‎ ‎

درباره آر.او.بلچمن

چند روز پیش، دوستی علاقمند به دنیای کارتون و انیمیشن که بیشتر وقت خود را به جستجوی آثار کارتونیست های ‏معروف در اینترنت می گذراند پیشنهاد کرد به آدرس ‏www.roblechman.com‏ بروم و کارتونهای با نمک “سمپه” ‏ای را ببینم که انگار پارکینسون حاد گرفته باشد. اشاره او به آر.او.بلچمن کارتونیست بزرگ آمریکایی و خط های ‏لرزان معروف اش بود که البته فراتر از سمپه ای لقوه ای است!‏

آر.او.بلچمن، متولد 1930 نیویورک از همان دوران دبیرستان به عنوان کارتونیست در نشریه مدرسه کار می کرد. ‏هنرمند جوان بلافاصله بعد از فارغ التحصیلی از کالج هنری “اوبرلین” اولین کتاب کارتون خود را با عنوان “تردست ‏خانم ما” منتشر ساخت. بلچمن پس آن شش کتاب کارتون دیگر کار کرد و سبک بصری ویژه خود را که مبتنی بر ‏خطوط پیرامونی ساده و لرزان بود قوام بخشید. بلچمن در کارنامه کاری پربار خود طیف رنگینی از فعالیت های هنری ‏در عرصه های گوناگون دارد. از جمله، افتتاح یک دفتر طراحی (در 1960)، کار به عنوان مدیر هنری بخش حراج ‏یک موسسه تبلیغی (از 1968) همچنین مدیریت یک استودیوی تولید انیمیشن (از 1977 تا 2004) بخشی از این ‏کارنامه اند.‏

oblchman2.jpg

بخش عمده ای از اعتبار این هنرمند را فعالیت او به عنوان کارتونیست مطبوعاتی در نشریات معتبری مانند نیویورکر و ‏نیویورک تایمز تشکیل می دهد. آثار او که در سادگی و ایجاز بسیار یادآور سبک کارتونیست های مدرنیست فرانسوی ‏چون سمپه و دکلوزو هستند ایده های صریح، تیزهوشانه و در عین حال همه فهم خود را با کمترین پیچ و تاب روایی و ‏بصری عرضه می کنند. شاید که همین، بزرگترین رمز موفقیت بلچمن در کار با نشریات پر مخاطب و مردمی باشد. ‏

سادگی نقش ها و اشکال او را همگان می فهمند و با آن ارتباط برقرار می کنند، بلچمن مانند کودکی عاشق نفس ‏طراحی، خط های لرزان اش را بر کاغذ می آورد و عنصر “خودآگاهی” را با “معصومیت کودکانه” خطوط لرزان در ‏هم می آمیزد و از این ترکیب نادر دنیایی بس منسجم و پخته می سازد که هم تحسین منتقدان را به همراه دارد و هم اقبال ‏مخاطبان. این اقبال، در رویکرد موفق بلچمن به تبلیغات تجاری بی تأثیر نبوده است. او علاوه بر کار برای مخاطبین ‏نخبه در نشریات درجه یک آمریکا و اروپا، نمایشگاه ها و موزه های هنری، برای کمپانی های تجاری مهمی چون ‏آی.بی.ام، سونی، برگرکینگ، مک دونالدز، کرافت و شبکه ام.تی.وی مواد تبلیغاتی از جمله اعلان و انیمیشن ساخته ‏است. انیمیشن های بلچمن همان سادگی دست نیافتنی کارتون های اش را دارند. با کمترین خط و خست در استفاده از ‏رنگ، حرکاتی بسیار نرم و روان به آن ها جان می دهد.‏

oblchman3.jpg

کلام، تصاویر و خطوط لرزان بلچمن تا به حال جوایز و افتخارات گوناگونی در عرصه های کارتون، انیمیشن و ‏تصویرسازی نصیب او ساخته اند از جمله ورود به تالار مشاهیر در 1999 و همچنین بزرگداشتی از مجموعه انیمیشن ‏های اش در موزه هنرهای نیویورک (2003).‏

در حال حاضر بلچمن مشغول کار بر روی یک انیمیشن و مجموعه تصویرسازی هایی بر اشعار ویلیام بلیک شاعر ‏مشهور امریکایی است و آخرین کتاب منتشره اش “فرانکلین مگس” کاری برای کودکان بوده است.‏

‏ در دورانی که بزرگان کارتون مدرن اروپا چون دکلوزو، بسک، توپور، استاین برگ و دیگران چشم از جهان فرو ‏بسته اند حضور فعالانه بلچمن برای دوستداران اش، درخشش گوهری کمیاب را می ماند.‏