دوهفته بعد از استقبال رسمی حکومت اقلیم کردستان عراق از مقتدا صدر که از تهران با هواپیمای اختصاصی دولت ایران به اربیل رفته بود پذیرائی کرد و در رسانه های جهانی این حادثه به عنوان نشانه ای از روابط خوب دولت ایران با حکومت اقلیم کردستان عراق تلقی شد، آن دولت با انتشار بیانیهای از آنچه “اظهارات برخی از مسئولان جمهوری اسلامی مبنی بر فعالیت دستگاههای جاسوسی و اطلاعاتی دولت اسرائیل” در این اقلیم خوانده شده، بشدت انتقاد کرد و از مقامات این کشور خواست که برای “طرح ادعاهای بیاساس حدود تعین کنند”.
مقامات جمهوری اسلامی در سالهای گذشته بارها گفتهاند که کردستان عراق به مقامات اسرائیلی اجازه داده است که در این اقلیم علیه منافع ایران فعالیت داشته باشند. بیانیه اخیر واکنشی است به تازهترین اظهارات سرکنسول جمهوری اسلامی در اربیل، که به طور نامنتظرانه ای بار دیگر اتهامات گذشته را تکرار کرده است.
در بیانیهای که حکومت اقلیم کردستان عراق روز شنبه، ۲۳ اردیبهشت بر خروجی وبسایتش قرار داده با یادآوری اتهامات جمهوری اسلامی در رابطه با فعایت جاسوسی و اطلاعاتی اسرائیل در این اقلیم وجود هر نوع مرکز و فعالیتی در این رابطه را به دور از واقعیت دانسته است.
مقامت اقلیم بارها اظهارات مسولان مختلف جمهوری اسلامی را در این رابطه تکذیب کردهاند، اما این اولین بار است که به صورت رسمی و در چنین سطحی به این اتهامات پاسخ میدهند.
در بیانیه همچنین آمده است که مسئولان جمهوی اسلامی نیز بر کذب بودن اظهارات مطرح شده در این زمینه واقف هستند، چرا که در نشست مقامات اقلیم کردستان با جمهوری اسلامی از آنها خواستهایم که مدارک موجود در این زمینه را در اختیار ما قرار دهند، اما هنوز نتوانستهاند مدرکی دال بر واقعیت اظهارات مطرح شده ارائه دهند.
در روزهای گذشته سید عظیم حسینی سرکنسول جمهوری اسلامی در اربیل برای چندمین بار از وجود رابطه میان اسرائیل و برخی جریانات سیاسی اقلیم کردستان خبر داده بود.
آقای حسینی پیشتر نیز در مصاحبه با “رووداو”، روزنامه کُردی زبان چاپ اربیل در پاسخ به ادعای مطرح شده از سوی یک گزارش روزنامه فرانسوی لوفیگارو مبنی بر استفاده اسرائیل از اقلیم کردستان برای انجام عملیات علیه کشورهای همسایه گفته بود: “ما در این رابطه تحقیق خواهیم کرد، اما آمریکا و اسرائیل از هر فرصتی استفاده میکنند و بعید نیست که از مناطق نزدیک به ایران برای این منظور بهره بگیرند.”
حکومت اقلیم کردستان عراق در بیانیه خود با تاکید بر رعایت اصول دیپلماسی و قوانین بینالمللی نوشته است: “سیاست درستی در گسترش مناسبات با کشورهای همجوار پیرو میکند و قوانین بینالملل را محترم میشمارد و اجازه نمیدهد خاک اقلیم کوردستان علیه کشورهای همسایه مورد استفاده قرار گیرد، در عین حال خواستار دخالت در امور یکدیگر نیز نیستیم.”
نایب رییس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی نیز اوایل اردیبهشت ماه در گفتگو با شبکه العالم، به جمهوری آذربایجان و منطقه کردستان عراق توصیه کرد از فعالیت و تحرکات جاسوسان رژیم اسرائیل در خاک خود جلوگیری کنند.
اسماعیل کوثری، در مصاحبه با شبکه العالم، همچنین گفت: “کشورهای همجوار ما باید بدانند که اگر جلوی فعالیت جاسوسان موساد را نگیرند، خودشان ضرر میبینند.”
مقامات اقلیم کردستان معتقدند جمهوری اسلامی از طریق اینگونه اظهارات قصد دارد پای این اقلیم را به اختلافات بین دو کشور باز کند؛ اختلافاتی که بر اساس بیانیه، حکومت اقلیم نمیخواهد “به هیچ وجه بخشی از آن باشد.”
حکومت اقلیم کردستان عراق با جمهوری اسلامی دارای روابط دیپلماتیک، اقتصادی، فرهنگی، اجتماعی و تاریخی در سطوح گسترده است و به ندرت پیش میآید که دو طرف مواضع یکدیگر را به صورت رسمی محکوم کنند.
اختلافات جمهوری اسلامی و اقلیم کردستان به ویژه بر سر رابطه با اسرائیل بیشتر در سطح رسانهها مطرح بوده و این اولین بار است که به صورت دیپلماتیک بر سر این موضوع به رویارویی با هم میپردازند.
حکومت اقلیم کردستان اینبار در بیانیه خود گامی فراتر رفته و از وزارت امور خارجه عراق خواسته است که از مقامات جمهوری اسلامی بخواهد جهت روشن شدن حقایق، مدارک موجود را ارائه دهند تا “بیش از این چنین اتهامهای بیپایه و اساسی از سوی برخی از مقامات ایرانی مطرح نگردد.”
مدتی پیش سایت اصولگرای جوان آنلاین نیز گزراش داده بود که مسئولان اقلیم کردستان عراق در تلاشند با همکاری آمریکا و اسرائیل، یک حکومت مستحکم و مستقل از دولت مرکزی ایجاد کنند. در همین راستا جوان آنلاین نوشته بود که اسرائیل در صدد تاسیس و ایجاد یک فرودگاه و مقر اطلاعاتی در حومه شهر اربیل است.
خبرگزاری مهر نیز در اسفند ماه گذشته بر اساس گزارشهای مطبوعاتی رسیده از کردستان عراق، نوشته بود: “ماموران نظامی و امنیتی رژیم صهیونیستی همچنان مراکز آموزش نظامی خود را در منطقه کردستان عراق فعال نگه داشتهاند.”
با این حال حکومت اقلیم کردستان عراق در بیانیه اعتراضی دیروز خود ابراز امیدواری کرده است که جمهوری اسلامی “همانگونه که در نشستهای رسمی به ایجاد رابطه با اقلیم کوردستان و عراق علاقه نشان میدهند، به اصول مربوط به روابط دیپلماتیک نیز پایبند باشند و از بیان اظهارات غیر واقعی جلوگیری نمایند”
در یک سال گذشته این دومین بار است که موارد اختلافی حکومت اقلیم کردستان عراق و جمهوری اسلامی به تنشهای رسمی تبدیل میشود. مسعود بارزانی در تیرماه گذشته، حملات مجدد نیروهای نظامی جمهوری اسلامی به مرزهای مشترک ایران و کردستان عراق به بهانه حضور نیروهای پ ک ک و محکوم کرد و این حملات را اقدامی “ناپسند” و”غیرقابل قبول” خواند که به روابط دو طرف لطمه خواهد زد.
در همین ماه ایرنا، خبرگزاری دولت جمهوری اسلامی به نقل از “یک مقام عالیرتبه نیروهای مسلح” از واگذاری ۳۰۰ هزار هکتار از زمینهای کردستان عراق بدون اطلاع دولت مرکزی به حزب حیات آزاد کردستان- پژاک خبر داد؛ موضوعی که آن زمان کاوه محمود، سخنگوی اقلیم کردستان در مصاحبه با روز تکذیب کرد.