محمود احمدی نژاد از پیشنهاد جمهوری اسلامی برای اعلام آتش بس در سوریه در روز عید قربان خبر داد. او گفت که همزمان با این مسئله “هیچ دولتی هم نباید به هیچ طرفی کمک کند تا دو طرف با تعامل و گفتگو مسائلشان را حل کنند.”
سخنان احمدی نژاد در این خصوص در حالی بیان شده که دولت سوریه پیش از این، طرح فوق را رد کرده بود.
عید قربان که از اعیاد بزرگ و مشترک تمام مذاهب اسلامی است، روز جمعه پنجم آبان ماه خواهد بود. بدین ترتیب هشت روز تا عملی شدن یا نشدن پیشنهاد رسمی دولت جمهوری اسلامی برای آتش بس در سوریه زمان باقی است.
محمود احمدی نژاد که در کویت به سر می برد، در جمع تعدادی از خبرنگاران این کشور گفت: “هر کس دوستدار مردم سوریه است باید تلاش کند تا زمینههای برگزاری انتخابات آزاد مردم سوریه فراهم شود.”
وی توضیح بیشتری درباره طرح پیشنهادی جمهوری اسلامی برای آتش بس در سوریه و واکنش طرف های درگیر مانند دولت و مخالفان مسلح آن ارائه نکرد.
علی اکبر صالحی، وزیر امور خارجه در حالی روز یکشنبه ۲۳ مهر از ارائه طرح مکتوب جمهوری اسلامی برای پایان بحران سوریه خبر داد که در بیان جزئیات آن اشاره ای به طرح آتش بس اعلام شده توسط محمود احمدی نژاد نکرده بود.
این در حالی است که بر اساس گزارش ها، آتش بس طرف های درگیر در سوریه در روز عید قربان، طرح اخضر ابراهیمی، نماینده ویژه سازمان ملل متحد و اتحادیه عرب در موضوع سوریه است. وی در جریان سفر این هفته خود به تهران، دولت جمهوری اسلامی را برای ترغیب دولت سوریه به اجرایی کردن آن، تحت فشار قرار داده بود.
احمد فوزی، سخنگوی اخضر ابراهیمی، به نقل از او گفته است که این آتشبس “به ایجاد فضایی برای پیشرفت روند سیاسی کمک میکند.”
محمود احمدی نژاد حالا می گوید که این طرح، پیشنهاد جمهوری اسلامی بوده است.
موافقت مخالفان؛ مخالفت دولت
ابراهیمی که در ماه های اخیر جایگزین کوفی عنان شده، پیش از سفر به تهران که اصلی ترین متحد دولت سوریه در خاورمیانه است، به عربستان سعودی و ترکیه که از اصلی ترین مخالفان دولت سوریه در منطقه هستند، سفر کرده بود.
او قرار بود در سفرهای منطقهای خود برای یافتن راهحلی به منظور پایان دادن به درگیریهایی که گفته میشود تا کنون جان ۳۰ هزار نفر را گرفته است، تلاش کند.
با وجود این دولت سوریه پیشنهاد اخضر ابراهیمی را که اکنون مورد تایید محمود احمدی نژاد هم قرار گرفته رد کرده است.
خبرگزاری دولتی الثوره سوریه گزارش داده که دمشق اعلام کرده موافقت با طرح آتشبس در روزهای عید قربان “بیهوده” است، زیرا به گفته دولت سوریه، شورشیان دارای تشکیلات منسجم نیستند و رهبر واحدی میان آنها وجود ندارد تا به نیابت از تمام مخالفان با این طرح موافقت کنند.
این در حالی است که عبدالباسط سیدا، رییس شورای ملی سوریه که از آن به عنوان مهمترین تشکل مخالفان بشار اسد نام می برند، با طرح آتش بس آقای ابراهیمی موافقت کرده بود.
در طرح مکتوبی که وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی آن را برای پایان بحران سوریه به نماینده ویژه سازمان ملل متحد و اتحادیه عرب، دولت های ترکیه، عربستان سعودی، مصر و سوریه تقدیم کرده، بر این تاکید شده که “بحران سوریه از طریق مسالمت آمیز و توسط مردم سوریه حل و فصل شود.”
وزیر امور خارجه اگرچه گفته که “ما خواسته های مردم سوریه را قبول داریم و آنها مانند مردم دیگر کشورها آزاد بوده و حق برگزاری انتخابات، انتخابات نمایندگان مجلس و قانون اساسی مبتنی بر آزادی خود را دارند” اما بر نقش دولت سوریه در انجام این اصلاحات تاکید کرده است.
به گفته صالحی دولت سوریه بارها اعلام کرده آمادگی دارد اقداماتی را در این راستا انجام دهد و اقداماتی نیز کرده است و باز هم اعلام کرده در اقداماتی که پیش از این انجام شده می تواند تجدید نظر کند.
پس از ۱۹ ماه
دو روز پس از سخنان وزیر امور خارجه، سخنگوی این وزارتخانه اعلام کرد که این موضوع که “بشار اسد در قدرت باشد یا نباشد، ربطی به کشورهای بیرونی ندارد.”
رامین مهمانپرست در کنفرانس خبری هفتگی خود افزود که “انتخاب اصلی را باید مردم سوریه انجام دهند” و اینکه “شرط بگذاریم که بشار اسد باشد یا نباشد؛ ارتباطی به کشورهای بیرونی ندارد.”
او گفت که “وقتی شرایط مناسب برای انتخاب، توسط مردم ایجاد شود، مردم تصمیم میگیرند.”
به گفته سخنگوی وزارت امور خارجه، باید تلاش کنیم با همکاری هم “فضای مناسب را برای اینکه مردم بتوانند در کشورشان در یک فرآیند دموکراتیک، مشارکت در اداره کشور را برعهده بگیرند، ایجاد کنیم.”
مهمانپرست افزود که شرط ایجاد این فضا “توقف درگیریها و ارسال سلاح به گروههای مختلفی است که متأسفانه با اقداماتشان جان انسانهای بیگناه را به خطر انداختهاند و همچنین عدم دخالت سایر کشورهای فرامنطقهای و منطقهای، در مسائل سوریه.”
حدود ۱۹ ماه از آغاز ناآرامیها در سوریه میگذرد و مراجع بینالمللی در تلاش اند تا به خشونتها در سوریه پایان دهند. در این میان، کشورهای غربی و عربی که اغلب خواهان برکناری یا کناره گیری بشار اسد از قدرت هستند، دولت های ایران و روسیه را به عنوان بزرگترین حامی دولت سوریه معرفی می کنند که انواع حمایت های مالی، نظامی و پشتیبانی را از آن انجام می دهند.
در برابر، دولت جمهوری اسلامی و روسیه نیز کشورهای مخالف بشار اسد مانند ترکیه، قطر و عربستان سعودی را به ارسال اسلحه و در اختیار قرار دادن کمک های مالی به مخالفان مسلح بشار اسد متهم می کنند.
تمام طرف های متهم در این موضوع، اتهام های وارد شده به خود را رد می کنند.
آیت الله علی خامنه ای، رهبر جمهوری اسلامی ماه ها پیش و در توضیح دلیل حمایت خود از انقلاب های مصر و تونس و مخالفت با انقلاب سوریه، اعتراضات در این کشور را “انحرافی” خوانده و گفته بود که سوریه چون “در خط نخست مقاومت” قرار دارد، مورد توطئه کشورهای غربی قرار گرفته است.
او اخیرا نیز گفته که در سوریه “جنگ نیابتی” شورشیان با پشتیبانی کشورهای خارجی علیه دولت و مردم سوریه جریان دارد.