سهیل آصفی
مرتضی تمدن، منشی کمیسیون برنامه و بودجه و محاسبات مجلس اسلامی، در گفتگو با “روز” از روند بررسی لایحه بودجه سال 86 و دلائل تاخیر دولت در تحویل آن به مجلس می گوید. وی معتقد است اختلافات بین دولت و مجلس به گونه ای نیست که مجلس به سمت “سوال و طرح عدم کفایت رئیس جمهور” برود.
آقای تمدن، گفته شده که بیشترین تغییر در لایحه بودجه 86 مربوط به جابجایی ردیف های بودجه است. تا به حال دو نگرش به این لایحه بودجه، که حواشی بسیاری نیز داشته، مطرح شده است: یکی نگاه رئیس جمهور و دیگری نگاه کمیسیون تلفیق مجلس. کمیسیون برنامه و بودجه درباره این دو نگرش چه فکر می کند؟
در خصوص نگرش اول، بودجه ای که آقای رئیس جمهور به مجلس آورده، یک بودجه انقباضی است. بودجه ای که شرایط انقباضی در بخش های مختلف آن معلوم است. به هر حال بحث تورم و بالا بودن میزان نقدینگی، بودجه ای انقباضی را می طلبید.
مبنای اصلی انقباضی بودن بودجه، مربوط به کاهش هزینه هاست. یعنی اتفاق افتاده؟
بله، منفی 6⁄5 دهم درصد هزینه ها کاهش داشته است. در مصارف ارزی بودجه 38 درصد کاهش مشاهده می کنیم. در برداشت از حساب ذخیره ارزی هم با همین میزان برداشت مواجه هستیم.
حالا اینکه بودجه 86 انقباضی است یا خیر با بحث در آمدها و واقعی بودن آنها مرتبط است. آیا درآمدهایی که دولت در بودجه پیش بینی کرده، درآمدهایی واقعی است یا غیر قابل تحقق؟
این مساله ای است که ما باید در مجلس به آن رسیدگی کنیم، الان نمی توانیم به این مساله پاسخ دهیم زیرا هنوز به ردیف های سندی نرسیده ایم. باید درآمدها را بررسی کنیم. یکی از ویژگی های هر بودجه واقعی بودن آن است. فردا در زمان اجرای این بودجه نباید با غیرقابل تحقق بودن این درآمدها یا نیاز به اصلاحیه و متمم رو به شویم.
درآمدهای این بودجه از نظر کمیسیون برنامه و بودجه مجلس، شامل این “واقعی بودن” می شود؟
الان واقعا نمی شود گفت. ما بودجه واقعی را بودجه ای می دانیم که در دو جهت واقعی باشد: یکی در پیش بینی ها، بخصوص پیش بینی منابع درآمدی و دیگر آنکه در مرحله اجرا، آن را اجرا کرد. یعنی ممکن است الان ما بر اساس نظر رئیس جمهور بگوییم این بودجه خوبی است و انقباضی است و همه شاخص های مورد نظر ما برای کاهش پیدا کردن، در آن ملحوظ شده اند، ولی آیا در عمل این بودجه قابل اجرا خواهد بود؟ درباره این مساله هم اکنون نمی توان قضاوت کرد. ظرف بیست روز آینده با بررسی ردیف های درآمدی می توان نتیجه را اعلام کرد.
این ردیف های درآمدی در مقایسه با ردیف های درآمدی در لایحه بودجه 85 به چه شکل است؟
باید بررسی شود و این مقایسه با بودجه 85 صورت بگیرد. هم اکنون بخشی از درآمدهای بودجه سال 85 تحقق پیدا نمی کند. مثلا در بخش فروش سهام شرکت های دولتی یا در بخش واردات و… این مساله دولت را با کسری بودجه مواجه می کند. باید دید آیا همین مسائل در بودجه 86 تکرار شده است یا نه. اگر اینگونه باشد ما با مشکلاتی رو به رو می شویم.
مجلس و برداشت دولت از حساب ذخیره ارزی
این بودجه در موعد مقرر به مجلس نرسید و درباره تعامل دولت و درواقع مدیران اقتصادی دولت با مجلس حواشی وجود داشت… کمیسیون برنامه و بودجه در مورد این تاخیر چه فکر می کند؟
ببینید، بودجه 86 شرایط خاصی داشت. یکی از این شرایط افت شدید قیمت نفت بود که ما را در وضعیت ناپایداری قرار داد. یعنی زمانی که داشتیم بودجه سال 86 را تهیه می کردیم ناگهان قیمت نفت شروع کرد به کاهش یافتن. خب، طبعا این مساله مقداری دولت را با احتیاط مواجه کرد.
مگر مبنای قیمت نفت بر اساس پیش بینی های انجام شده نیست؟
خب، این پیش بینی ها در بسیاری از مواقع اتفاق نمی افتد. یکی از حاشیه هایی که در کند کردن روند تحویل بودجه به مجلس تاثیر داشت افت شدید قیمت نفت بود. اگر یادتان باشد روزهای اولی که دولت مشغول تهیه بودجه بود، بحث نفت 45 دلار در بودجه دیده می شد و بعد رسید به 34 دلار در مجلس. البته این تفاوت در زمان تحویل بودجه به مجلس از ده روز بیشتر نشد. نسبت به سالهای گذشته، حدودا ده روز تاخیر داشت.
در مورد تاخیر در رساندن بودجه به مجلس، به جمع بندی سفرهای استانی دولت و گنجاندن هزینه وعده هایی که در این خصوص داده شده بود هم اشاره می شود…
بله، یکی دو سفر استانی در همان زمان تهیه بودجه 86 اتفاق افتاد، لذا دولت برای اینکه تعهدات سفرها را در بودجه بگنجاند، در تحویل بودجه به مجلس تامل کرد.
در مورد تاثیرگذاری متمم 3000 میلیارد تومانی بر بودجه 86 که در همان روزهای آخر دولت به مجلس تحویل داد و مجلس آن را رد کرد چه فکر می کنید؟
این متمم قطعا روی بودجه سال 86 تاثیرگذار بود. دولت می خواست ببیند، مجلس چه اقدامی روی این متمم انجام می دهد.
به هر حال برداشت دوباره از حساب ذخیره ارزی توسط دولت احمدی نژاد از سوی مجلس تصویب نشد…
بله، مجلس به دولت اجازه نداد از حساب ذخیره ارزی برداشت کند و گفت از محل جابجایی ها این مبلغ را تامین کند.
سپاسگزارم