نفت کش ها در به در دنبال مشتری

نویسنده
شیرین کریمی

» علی رغم انکار سردار قاسمی

در حالی که آمار های جهانی از انباشت نفت صادراتی جمهوری اسلامی در نفت کش ها خبر می دهد، وزیر نفت تلنبار شدن نفت بدون مشتری ایران را انکار کرده است. از سوی دیگر با وجودی که جمهوری اسلامی ادعا می کرد، هند تمایلی به کاهش واردات نفت از جمهوری اسلامی ندارد، دهلی نو اعلام کرد یازده درصد از حجم نفت وارداتی خود از تهران را کاهش خواهد داد.

“چنین مسئله‌ای به هیچ‌ عنوان صحت ندارد”؛ اشاره سردار نفتی به انتشار خبری است که از انباشت میلیون ها بشکه نفت در نفت کش های جمهوری اسلامی سخن می گوید؛ انباشت نفتی که تنها یک علت دارد، کاهش شدید خرید نفت ایران.

با این حال سردار رستم قاسمی روز گذشته در جمع خبرنگاران با انکار اخبار در مورد انباشته شدن 30 میلیون نفت در نفتکش‌ها بر روی آب های آزاد جهان گفت: “نفت ما به خوبی در حال فروش است.”

این هفته آژانس جهانی انرژی پرده از ناتوانی وزارت نفت در فروش 15 الی 25 درصد از نفت ایران به مشتریان سابقش برداشت. به گفته این آژانس جمهوری اسلامی در ماه آوریل روزانه تا 3.300 میلیون بشکه نفت تولید کرده است. به دیگر بیان بین 450 هزار تا 750 هزار بشکه روی دست نفت کش ها باقی مانده است.

رستم قاسمی که فرمانده پیشین قرارگاه خاتم الانبیا سپاه است اما زیر بار چنین آماری نمی رود و می گوید: “هیچ چنین مسئله‌ای صحت ندارد و صادرات نفت ما کاهش ندارد.”

سخنی که خریدار چندانی ندارد چرا که اواخر ماه گذشته مدیر امور بین الملل شرکت ملی نفت اعلام کرد ادعای رستم قاسمی در خصوص قطع صادرات نفت به یونان صحت ندارد ؛ آن هم در حالی که یک هفته پیش از وی وزیرنفت، در حاشیه افتتاح واحد بوتن وان مجتمع پتروشیمی جم صراحتا از قطع رابطه نفتی جمهوری اسلامی با یونان سخن گفته بود. سردار قاسمی به خبرنگاران خبرگزاری هایی همچون فارس، مهر، ایسنا و ایرنا گفته بود: “هم‌اکنون نفت ایران به کشور یونان نیز صادر نمی‌شود.”

بستن در چاه های نفت

 طبق آمار سازمان انرژی صادرات نفتی جمهوری اسلامی روز به روز کاهش می یابد و پیش بینی می شود این روند نزولی تا کاهش یک میلیون بشکه در روز ادامه پیدا کند. مقامات این آژانس می گویند ذخیره نفت ایران در تانکرها ممکن است تا چند ماه آینده ادامه پیدا کند اما بعد از پر شدن نفتکشها، احتمالا جمهوری اسلامی مجبور خواهد شد در برخی از چاههای نفتی را ببندد.

وداع تدریجی جمهوری اسلامی با فروش طلای سیاه در شرایطی انجام می گیرد که رهبر جمهوری اسلامی سال 91 را سال “تولید ملی” نام نهاده؛شاید از همین رو است که دولت و وزارت نفت سقوط صادرات نفت را که نتیجه تحریم های جامعه جهانی علیه تهران است انکار می کنند. رستم قاسمی، وزیر نفت پیشتر تاکید کرده بود: “امروز تحریم صنعت نفت از دیدگاه مخالفان به عنوان تحریم سخت تلقی می شود ولی با اطمینان و شناختی که از توانمندی های داخلی دارم می گویم صنعت نفت با تحریم خداحافظی کرده‌است.”

بر اساس گزارش خبرگزاری رویترز غیر از مشتریان اروپایی، بازرگانان آسیایی نیز در حال وداع با نفت ایران هستند. گرچه ایالات متحده، ژاپن و چین را از تحریم نفت ایران معاف کرد اما دردسر دیگری باعث شد تا ژاپنی ها مایل به خرید نفت ایران نباشند. چرا که شرکتهای بیمه آسیایی تمایل چندانی برای ارائه پوشش بیمه لازم محموله های نفتی ایران ندارند. این مساله باعث شده بسیاری از شرکت های نفتی علی رغم برخورداری از معافیت تحریمی ایالات متحده از صرافت معامله با دولت احمدی نژاد بیفتند.

پیش از اعمال تحریم های نفتی علیه جمهوری اسلامی چین 22 درصد، اتحادیه اروپا 18 درصد، ژاپن 14 درصد، کره جنوبی 10 درصد، ترکیه 7 درصد وآفریقای جنوبی 4 درصد از نفت صادراتی ایران را می خریدند.

 

هند هم به تحریم ها پیوست

چین، هند،ژاپن و کره جنوبی مهمترین مشتریان نفت ایران در آسیا هستند اما همه این چهار کشور در ماه های اخیر واردات نفت از ایران را کاهش داده اند. اتحادیه اروپا از اعضای خود خواسته است واردات نفت از ایران را از ابتدای جولای (تیرماه) متوقف کنند. ژاپنی ها قرار بود از ابتدای ماه آوریل واردات نفت از ایران را حدود 20 درصد کاهش دهند.

حتی سران دولتی در شبه قاره هند نیز که روابط اقتصادی خوبی با جمهوری اسلامی دارند، دولت را ناامید کرده اند. دو روز پیش پس از سفر هیلاری کلینتون، وزیر خارجه ایالات متحده به دهلی نو یکی از مقامات وزارت نفت هند از کاهش 11 درصدی واردات نفت خام از ایران در سال مالی 2013-2012 خبر داد.

 بر اساس آمار های متتشر شده، عراق که جمهوری اسلامی ادعا می کند نفوذ زیادی در سیاست داخلی آن دارد، مشغول تامین نفت کشورهایی است که قرار است رابطه نفتی خود با تهران را کاهش دهند. به گزارش سایت “بیزنس لاین” از دهلی نو پایتخت هندوستان، عراق که در سال 2011 تنها 17 درصد از نفت شبه قاره را تامین می کرده امسال این حجم را نزدیک به 25 درصد افزایش داده است. اما آیا بازار نفت جمهوری اسلامی در هندوستان نیز در یکسال اخیر سکه شده است؟ چارت بیزنس لاین به این پرسش پاسخ منفی می دهد. نفت جمهوری اسلامی یک درصد کاهش یافته، آن هم در حالی که هنوز فشار غرب بر دهلی نو برای کاهش خرید نفت از جمهوری اسلامی محسوس نشده است. افزایش میزان مشارکت عراق در نفت هندوستان حتی از عربستان سعودی نیز بیشتر بوده است.

بهمن سال گذشته محمود احمدی نژاد معاون اول خود را به عراق فرستاد تا به دیدار عبدالکریم اللعیبی وزیر نفت این کشور بشتابد. تحلیل گران در آن زمان می گفتند جمهوری اسلامی نگران است همسایه غربی ایران نیز به مواضع نفتی عربستان سعودی نزدیک شود و پشت وزارت نفت جمهوری اسلامی را خالی کند.

 

جبران تحریم ها با فشار به مردم

جمهوری اسلامی به دلیل آنچه بلند پروازی های هسته ای دولت محمود احمدی نژاد نامیده می شود توسط جامعه جهانی مورد تحریم شدید مالی و نفتی قرار گرفته است. به همین جهت دولت برای جبران این ضررهای مالی گردنی باریک تر از شهروندان کشور پیدا نکرده، آنچنان که طبق خبرها قرار است قیمت بنزین داخلی باز هم افزایش یابد تا همزمان با تورم بی سابقه،افزایش قیمت سوخت نیز فشار بیشتری بر مردم وارد کند.

وزیر نفت هم دیروز این خبر را تایید کرد و گفت “قیمت بنزین به طور حتم افزایش خواهد کرد اما میزان افزایش آن را باید ستاد مدیریت حمل و نقل و سوخت و مجلس ‌تعیین کنند”.

هراس ها از سیاست های اقتصادی دولت چنان بالا است که دو هفته پیش رئیس مجلس جمهوری اسلامی با انتقاد شدید از تصمیم های محمود احمدی نژاد گفته بود: “دولت می‌خواهد قیمت گاز را دو برابر و قیمت گازوئیل را سه برابر کند و نرخ بنزین را هم به دو هزار تومان برساند.”

اما هفته پیش احمدی نژاد در جریان سفر استانی به مشهد علی لاریجانی را به دروغ گویی متهم و خاطرنشان کرد: “اطلاعات نادرست منعکس می کنند و می گویند بنزین به ۲ هزار تومان می رسد، من به شما بگویم که این دروغ است.”