یاد یاران

نویسنده
احمد جلالی فراهانی

مرگ “ پدر خوانده سریالهای معروف آمریکایی “

درست در روزهایی که جهان به حیرت اخبار فتح لیبی به دست مخالفاان قذافی نشسته است، کارگردان 81 ساله و ایرانی سریالهای معروف آمریکایی همچون مرد 6 میلیون دلاری و بالاتر از خطر درگذشت. رضا بدیعی که به پدرخوانده سریالهای تلویزیونی آمریکا معروف بود، روز شنبه در بیمارستان رونالد ریگان مرکز درمانی یو سی ال ای دارفانی را وداع گفت.

از اراک تا هالیوود

رضا بدیعی متولد اراک بود و در سال 1309 در این شهر بدنیا آمده بود و پس از فارغ التحصیل شدن از دانشکده هنرهای زیبای دانشگاه تهران و ساختن یک فیلم مستند در سال 1336 راهی آمریکا شد و کار خود را به عنوان کارگردان تلویزیونی از سال 1341 در این کشور آغاز کرد. از معروفترین آثار او می توان به سریالهایی چون « مرد 6 میلیون دلاری »، « هالک باور نکردنی »، « بالاتر از خطر » و … اشاره کرد.

رضا بدیعی در سال 1998 بخاطر ساخت سریال 400 قسمتی « لغزنده » مورد تحسین انجمن صنفی کارگردانان تلویزیونی آمریکا قرار گرفت. از جمله آخرین آثاری که بدیعی کارگردانی آن را بر عهده داشت، فیلم « راه بازگشت به خانه » بود که در سال 2006 ساخته شد.

بدیعی در طول حیات خود سه بار ازدواج کرده بود که نخستین آن با « بارابارا ترنر » نویسنده و هنرپیشه آمریکایی بود. او همچنین ناپدری هنرپیشه آمریکایی جنیفر جانسون لیین نیز محسوب می شد.

کارگردان شهیر ایرانی معروفترین سریالهای دهه های 70 و 80 و حتی 90 میلادی در آمریکا به دلیل موفقیتهای کم نظیرش در این عرصه در میان نشریات آمریکایی به « پدرخوانده سریالهای تلویزیونی » مشهور بود و کار خودش را پس از فارغ التحصیل شدن از دانشگاه « سیراکوس » با فیلمبرداری در نیویورک آغاز کرد و موفقیت او در این زمینه باعث شد تا به لس آنجلس و هالیوود دعوت شود و به همکاری با کارگردانان مشهور چون « رابرت آلتمن » و « سام پکین پا » بپردازد. بدیعی درباره این همکاری در مصاحبه ای گفته است که « همکاری من با آلتمن به دوستی پایداری میان ما بدل شد و من از او درسهای فراوانی گرفتم. »

نخستین همکاری او با آلتمن به ساخت فیلم کم هزینه « بزهکاران » در سال 1957 بدل شد. فیلمی که آلتمن را به عنوان کارگردانی صاحب سبک به جهان معرفی کرد.

بدیعی از جمله موفقترین کارگردانان تلویزیونی آمریکا به شمار می رفت و طی شصت سال کار مدوام در هالیوود موفق به کارگردانی و تولید بیش از 430 اثر سینمایی و تلویزیونی شده بود.

رضا بدیعی را می توان از جمله ایرانیان پیشگام در صنعت فیلمسازی هالیوود توصیف کرد. چه او نخستین ایرانی بود که در آمریکا به عنوان یک سینماگر ایرانی شناخته شد. حضور چهره های سرشناس سینما و تلویزیونهای آمریکایی در مراسم بزرگداشت این هنرمند در دانشگاه لس آنجلس نشان دهنده اهمیت و عظمت حضور او در 6 دهه گذشته در صنعت فیلمسازی قطب اول سینمای جهان محسوب می شود.

بدیعی در گفت و گویی که در سال 2009 با هفته نامه بین المللی تایمز درباره سوابق خود گفته است: « دلیل تغییر مسیر حرفه ای من و تبدیل شدنم به یک فیلمبردار حرفه ای، تجاربی بود که از همراهی با شاه فقید ایران به عنوان فیلمبردار شخصی وی کسب کردم. » تجربه ای که باعث شد بدیعی به عنوان فیلمبردار مخصوص شاه به سرتاسر ایران سفر کند و تصاویر مستندی از مناطق مختلف ایران ثبت کند.

ره آورد این سفرها برای بدیعی جوان، ساخت بیش از 21 فیلم مستند از ایران پیش از عزیمتش به ایالات متحده بود و در میان ساخته های او در ایران فیلم معروف « سیل خوزستان » مورد تحسین سازمان صلیب سرخ واقع شد و جوایز جهانی متعددی را برای این کارگردان نوجوی ایرانی به همراه داشت و باعث شد تا او جایزه « گلدن رابینسون » را به خاطر این فیلم دریافت کند.

از نکات جالب توجه در زندگی بدیعی مشتاقی و ارتباط او با ایران و حوادث ایران طی همه این سالهاست. چنانکه در این باره خانم « بیتا میلانیان »، سخنگوی خانوادگی او به نشریه « لس آنجلس تایمز » گفته است: « او همواره مسائل مربوط به ایران بویژه میراث فرهنگی خانه پدری اش را با اشتیاق دنبال می کرد و اشعار شعرای بزرگ و نامدار ایران را از صمیم قلب می خواند و روایت می کرد و حتی سالها دوری از ایران نتوانسته بود که عشق و پیوند قلبی این هنرمند را از سرزمین مادری اش بگسلد! »