ایران نیروی محرک نشست خاورمیانه

نویسنده

‏ممکن است مهمترین بازیگر در کنفرانس پرمخاطره هفته آتی در خصوص صلح خاورمیانه که به تأکید جرج ‏بوش برگزار خواهد شد، آن کشوری باشد که نامش در لیست بلند میهمانان نیست. ‏

‏ ‏

بنا به دلایل متعدد، ایران قدرتی است که آمریکا، اسرائیل، فلسطینیان و حامیان عرب آنها را به سوی توافق با ‏یکدیگر سوق می دهد. انگیزه های زیاد دیگری نیز در این میان وجود دارند، اما نفوذ فزاینده و اهداف نامعلوم ‏تهران هدف مشترک کشورهایی است که کلید حل درگیری شصت ساله اسرائیل و فلسطین هستند.‏

‏ ‏

آمریکا تقریبا ً از 50 کشور و سازمان درخواست کرده تا در نشست هفته آتی که به گفته دیپلمات های ‏آمریکایی نشستی جدی در خصوص ادامه مذاکرات در مورد تشکیل دولت مستقل فلسطین در کنار اسرائیل ‏خواهد بود، شرکت کنند. این نشست که بنا به نامگذاری دولت بوش کنفرانس آناپلیس نام گرفته است تریبونی ‏برای آن دسته از کشورهایی است، به استثنای ایران، که می توانند با بیان نگرش خود به تلاش های صلح ‏اسرائیل و فلسطین کمک و یا به آن لطمه وارد کنند. ‏

‏ ‏

ایران، دشمن اصلی و دیرینه آمریکا در یک منطقه بی ثبات، متهم به تأمین و تجهیز گروههای تروریستی از ‏جمله گروههای فلسطینی است که نمی خواهند با اسرائیل معاهده صلح را امضاء کنند. به گزارش سازمان ‏اطلاعات آمریکا و سایر کشورهای غربی، ایران به تشکیل یک دولت دست نشانده در نوار غزه کمک کرده ‏است. ‏

‏ ‏

ایران شیعه همچنین قدرت نگران کننده ای برای کشورهای سنی عرب مانند عربستان سعودی به شمار می ‏رود که با وحشت و هراس نظاره گر نفوذ این کشور در عراق پرهرج و مرج و تربیت افراطیون مسلمان به ‏منظور سرنگونی دولت های سکولار عرب و یا هم پیمان آمریکا است. اسرائیل، ایران را تهدید بالفعل می ‏خواند و درخواست های محمود احمدی نژاد در خصوص محو نام کشور یهود از نقشه جهان را جدی می ‏گیرد. به گفته اسرائیل، اطلاعات این کشور نشان می دهد که ایران بیش از آنچه که غرب ارزیابی کرده، به ‏ساخت سلاح اتمی نزدیک است.‏

‏ ‏

ایران پیش از این، نشست صلح خاورمیانه به حمایت آمریکا را اقدامی نومید کننده عنوان کرده و آن را سرنخ ‏قدرت و انگیزه های آمریکا در خاورمیانه دانسته است. به گفته کاندولیزا رایس وزیر امور خارجه آمریکا، ‏این “استدلال عجیبی” است که ایران را مبنای ساماندهی این تلاش جدید برای رفع یک درگیری دیرینه بدانیم ‏و این موضوع نیازمند راه حلی در خور لیاقت و شایستگی اسرائیل و فلسطین خواهد بود. رایس می افزاید:” ‏واقعیت این است که اینجا یک بافت منطقه ای وجود دارد که کشورهای عرب آن به تازگی بر آن شده اند این ‏درگیری را خاتمه دهند. شاید این کشورها تهدید گسترده تر افراط گرایی در منطقه را درک کرده اند و به این ‏نتیجه رسیده اند که افراط گرایان از این درگیری برای سازماندهی و تجدید قوای نظامی خود استفاده می ‏کنند.“‏

‏ ‏

مشارکت عربستان سعودی در نشست آناپلیس سرنوشت ساز و حیاتی است، چرا که عربستان قدرتمندترین ‏کشور سنی است که با اسرائیل صلح نکرده و متحد دیرینه آمریکا به شمار می رود. بعلاوه عربستان سعودی ‏مبدع طرح مسکوت مانده صلح اعراب است که هم اکنون توسط دولت بوش بعنوان سرفصل مذاکرات جدید ‏اتخاذ شده است. ‏

‏ ‏

اگرچه ریاض علنا ً اعلام نکرده اما انتظار می رود فرستاده ویژه خود را به این نشست بفرستد.[دیروز اعلام ‏گردید که سعود الفیصل وزیر خارجه محترم ریاض در اجلاس شرکت می کند. م] دولت بوش این نشست را ‏یک نوع عرض اندام برای کشورهای عربی می داند که اغلب در مورد معضل فلسطین ابراز نگرانی کرده ‏اند.‏

‏ ‏

نشست آناپلیس همچنین پاسخی ضمنی به انتقاد اعراب و سایر کشورهایی است که معتقدند دولت بوش اساسا ً ‏به معضل فلسطین بی اعتناست و بسیار با اسرائیل متحد گردیده است. رایس می گوید:” این بار ما تلاش کرده ‏ایم در تمامی طول این راه از مشارکت اعراب برخوردار شویم. اعراب نیاز دارند از این فرآیند کاملا ً حمایت ‏کنند.” کشورهای مسلمان از جمله سوریه، دشمن آمریکا، حدود نیمی از مهمانان این نشست را تشکیل می ‏دهند.‏

‏ ‏

منبع: واشنگتن پست، 23 نوامبر‏