خاموشی فروزان در روزگارِ مداحان هفت‌تیر کش

نویسنده
پویان عسگری

» پنجره

بعد از کلی تائید و تکذیب، بالاخره تصدیق شد که فروزان (با نام شناسنامه‌ای پروین خیربخش) شب گذشته دارفانی را وداع گفته و امروز صبح به سرعت، به خاک سپرده شده تا احیانا مشکلی پیش نیاید! تا خدای نکرده کسی دلواپس نشود و کسی یاد فیلمفارسی و هنر قبل از انقلاب ۵۷ نیافتد. تا اینگونه حکومت (نگاه رسمی) به تاریخ سوزی خود ادامه دهد.

 ……..

سرنوشت بازیگران زن سینمای ایران همیشه ماهیتی تراژیک داشته. از مرگ غریبانه و در اوج تنهایی روح‌انگیز سامی نژاد (اولین بازیگر زن تاریخ سینمای ایران) تا انبوهی بازیگر زن ریز و درشت که بعد از انقلاب ۵۷، در بدبختی و تنهایی و بی‌پناهی، ریق رحمت را سر کشیدند و جان به جان آفرین، تسلیم کردند. روزی روزگاری که امکانش فراهم باشد، کتاب‌ها و فیلم‌های مختلفی درباره این بازیگران زن نوشته و ساخته می‌شود و حقایق بر ملت روشن خواهد شد. که خداوند بندگان بی‌کس و بی‌پناهش را نزد خود بزرگ و بلندمرتبه می‌دارد و آنها در درگاه او منزلتی ویژه دارند.

 ……..

فروزان‌ها (رفته‌ها) و پوری بنایی‌ها (مانده‌ها) سال‌ها است که مرده‌اند. دقیقا بعد از انقلاب ۵۷. بعد از، از بین رفتن فرهنگ عامه در ایران؛ آتش زدن سینماها، نابود کردن کتاب فروشی‌ها، برگزار نشدن کنسرت‌ها. وقتی که سلبریتی‌های مورد علاقه مردم، سیاسی شدند و آنها که ماندند به انکار خود و گذشته‌شان برآمدند. وقتی بهروز وثوقی دیگر فرصتی پیدا نکرد تا دلمان را بلرزاند، وقتی فردین دق کرد و حسرت به دل ماند برای بازی در فیلمی دیگر. وقتی ناصر ملک مطیعی به انزوا رانده شد و وقتی نابغه‌ای چون پرویز صیاد، در غربت و دوری، استعدادش پژمرد و کسی شد شبیه به بقیه.

 ………

فروزان البته در زمان خودش قدر ندید و منتقدان و روشنفکران تحویلش نگرفتند. خیلی‌ها به داریوش مهرجویی تاختند که چرا از فروزان در نقش زن پرستار فیلم «دایره مینا» استفاده کرده. اما… اما مردم دوستش داشتند و دارند. تنها بازیگر زن سینمای فارسی که دستمزدی بیشتر از بازیگران مرد می‌گرفت و تنها بازیگر زن سینمای فارسی که نامش در تیتراژ فیلم‌ها جلوتر از بازیگران مرد می‌آمد. حتی در فیلمی چون «رقاصه شهر» شاپور قریب، که ناصر ملک مطیعی همبازیش بود. اگر به شکلی آزادانه و فارغ از حساسیت‌های سیاسی به خاک سپرده می‌شد، حضور پرشور مردم را می‌دیدیم که در حال بدرقه هنرمند مورد علاقه‌شان هستند. شبیه به تشییع جنازه پرشور محمد علی «فردین».

 ………..

تنها بازیگر زن سینمای بعد از انقلاب ۵۷ که به جایگاه خداگونه «فروزان» در شهرت و زیبایی و کاریزمای زنانه، نزدیک شد «هدیه تهرانی» بود. در فاصله سال‌های ۷۶ تا ۸۲. بسیار کمتر از مدت زمانی که فروزان در دل فیلم‌های فارسی می‌درخشید و شهره شهر بود. حالا و بعد از مرگ فروزان، تاریخ سینمای ایران یکی از مهمترین بازیگران زنش را از دست داده. کسی که اگر در هالیوود می‌زیست تابحال صاحب یک ستاره بزرگ در تالار مشاهیر شده بود و به افتخارش چه ها که نمی‌کردند. اما چون ایرانی است، امروز (۵ بهمن ۱۳۹۴) در اوج سکوت به خاک سپرده شد تا کسی شلوغ نکند و همه یادشان برود که او چه بازیگر بزرگی بوده. به چه قیمتی؟

 به قیمت اینکه یک مداح گردن کلفت (سلبریتی بعد از انقلاب ۵۷) با هفت‌تیرش در خیابان مردم را تهدید کند. چه داشتیم و چه نصیبمان شد!

منبع: صفحه شخصی نویسنده در فیس‌بوک