نخستین کنفرانس مطبوعاتی حسن روحانی، رییسجمهور منتخب، با حاشیههای فراوانی برگزار شد: از سئوالاتی پیرامون امکان فعالیت مجدد انجمن صنفی روزنامهنگاران تا امکان رفع حصر از موسوی و کروبی. در پایان این کنفرانس نیز سر دادن شعاری به سود میرحسین موسوی باعث به هم ریختن جو شد.
مصاحبه مطبوعاتی روحانی پس از آن برگزار شد که وی روز یکشنبه به دیدار رهبر جمهوریاسلامی رفت. وی همچنین در آرامگاه آیتالله خمینی، با سیدحسن خمینی هم دیدار کرد.
وی پیش از سئوالات خبرنگاران گفت: “از خدا می خواهم که به من توفیق دهد که همه وعده های انتخاباتیم را عمل کنم. البته ملت توجه دارند که همه کارها بر مبنای زمان و مرهون زمان و طبق اولویت ها دنبال خواهد شد”.
بخش زیادی از سئوالاتی که از روحانی پرسیده شد، مربوط به چگونگی بهبود وضعیت اقتصادی کشور و نحوه تعامل با غرب بر سر پرونده هستهای بود.
وی وعده داد که تمام تلاش خود را برای کاهش تحریمها انجام خواهد داد، تعامل با دنیا و ایجاد رابطه با دیگر کشورها بر اساسا اعتماد متقابل را در پیش خواهد گرفت و در صورت پذیرفتن پیششرطهایی از سوی آمریکا، حاضر به گفتوگو با این کشور نیز هست.
وی اضافه کرد که تحریم ها از طریق شفافتر کردن فعالیتهای هستهای ایران و جلب اعتماد طرفهای مذاکره به تدریج برطرف خواهد شد. او با این حال تعلیق غنیسازی را رد کرد و آن را متعلق به گذشته دانست.
روحانی در پاسخ به سئوالی پیرامون معنای اعتدال در عرصههای سیاسی و اقتصادی، گفت: “اعتدال همان مشی و شیوه ای است که در زمینه اقتصاد، سیاسی و فرهنگی راه تندروی و افراط، شعار و خودمحوری و خود شیفتگی را نمی پیماید”.
وی با اشاره به اینکه “اولین اولویت مسائل اقتصادی و معیشتی مردم است برای این کار ضروری است که در دو مرحله کار ها انجام شود”، گفت: “در مرحله اول به فکر نیازهای فوری مانند ارائه کالاهای اساسی آن هم در مقطعی که نزدیک ماه رمضان هستیم با یاری دولت فعلی است؛ فعلا دولت آینده شروع بکار نمی کند تا مراحل قانونی خود را طی کند، در این فاصله 40 و چند روز باید با دولت فعلی همکاری انجام شود.دوستان من در تلاشند تا با دولت تعامل و ارتباط داشته باشند، کمیته های مشترک تشکیل می شود تا نیازهای فوری انجام شود.در مرحله دوم آرامش و ثبات اقتصاد در کشور و سایر زمینه ها مورد توجه خواهد بود؛ ظرفیت های موجود اقتصادی باید فعال شود، نواقصی که در بخش های مختلف وجود دار برطرف شده و بخش هایی که فعال نیست با برنامه ریزی فعال شود”.
وی همچنین به مساله بیکاری اشاره کرد و آن را نیز از اولویتهای دولت خود دانست: “مسئله اشتغال بسیار مهم است نمی خواهم بگویم دغدغه همه خانواده ها؛ اما اشتغال دغدغه اکثریت خانواده های ایرانی عزیز است… وقتی می گوییم اشتغال حل می شود یعنی قدم به قدم نرخ بیکاری رو به تنزل خواهد رفت و به یک رقم قابل قبول خواهیم رسید که تک رقمی شدن آرزوی همه ما است و ان شاء الله به آن برسیم”.
روحانی همچنین وعده داد که ارائه یارانههای نقدی به مردم ادامه خواهد یافت، گرچه تیمی از نزدیکان وی برای بحث و بررسی نحوه ادامه دادن هدفمندی یارانهها، تشکیل خواهد شد.
خبرنگار روزنامه شرق درباره حمایت هاشمیرفسنجانی و خاتمی و امکان فعالیت احزاب اصلاحطلب پرسید؛ پرسشی که پاسخ روحانی به آن، اینگونه بود: “من از امروز رئیس جمهور همه مردم هستم و آنچه وظیفه من است اینکه به خواست همه ملت توجه کرده و از خدا توفیق می خواهم که به همه مطالبات به حق مردم جامه عمل بپوشانم… همه مطالبات قانونی همه احزاب و جناحها مد نظر خواهد بود، به عنوان رئیس جمهور منتخب مردم اجرای قانون اساسی وظیفه من است، به این عهد خود وفادار خواهم ماند و همه اصول قانون اساسی به خصوص اصل سوم قانون اساسی را اجرا خواهم کرد”.
وی همچنین درباره امکان فعالیت مجدد انجمن صنفی روزنامهنگاران نیز چنین گفت: “من نه تنها آن انجمن را بلکه معتقدم هر انجمنی را طبق قانون باید فعال کنیم به دلیل اینکه این انجمن های صنفی بهترین راه برای اداره مسائل جامعه است و اداره مسائل جامعه باید به دست خود صنف و انجمن حرفه ای و صنفی برگردد بنابراین تلاشم را در این راه خواهم کرد”.
وی همچنین درباره تغییرات در دولت و نحوه رفتار با منتقدان گفت: “دولت آینده دولتی است که کارآمدی و شایسته سالاری را مبنای کار خود قرار می دهد همه عزیزانی که در این 8 سال کار و تلاش کرده اند و مدیر شایسته هستند در برابر آنها تواضع می کنم و از آنها استفاده خواهد شد، البته اگر کسی اتوبوسی و بدون بلیط آمده باشد خودش بلیط نگرفته است. این قول را می دهم که من به سهم خودم اجازه نخواهم داد به کسی توهین شود و به کسی تهمت زده شود انشاءالله اخلاق، برادری و محبت در این کشور مستقر خواهد شد و فقط با برادری و محبت و یگانگی است می توانیم کشور را پیش ببریم… اگر کسی گله ای دارد باید او را جذب کنیم”.
در بحث سیاست خارجی اما اکثر سئوالها مربوط به بحث هستهای بود. وی در پاسخ به دو سئوال دیگر هم از لزوم ایجاد رابطه خوب با عربستان و کشورهای حوزه خلیج فارس سخن گفت و درباره رابطه با چین نیز اظهار کرد که ملاحظاتی در این باره دارد، گرچه تمایل به ادامه رابطه با این کشور دارد.
وی درباره بحران سوریه نیز چنین اظهارنظر کرد: “حل مسائل سوریه بر عهده مردم سوریه است و تصمیم گیر نهایی نسبت به سرنوشت سوریه مردم سوریه هستند. البته ما با تروریسم مخالفیم همچنین با دخالت کشور های دیگر که می خواهند در مسائل سوریه دخالت کنند مخالف هستیم. امیدواریم با کمک همه کشورهای منطقه صلح و آرامش به سوریه بازگردد و آنچه هدف ملت سوریه است همان محقق شود”.
روحانی درباره نحوه رفع تحریمها گفت: “برای اینکه بتوانیم قدم به قدم مساله تحریم را کاهش بدهیم دو اقدام می توان انجام داد اولین کار قدم گذاشتن در مسیر شفافیت بیشتر است البته برنامه های هسته ای ما کاملا شفاف است اما ما حاضریم شفافیت بیشتری انجام دهیم و برای همه دنیا روشن کنیم که اقدامات جمهوری اسلامی ایران کاملا در چارچوبهای بین المللی است. ثانیا اعتماد متقابل بین ایران و سایر کشورها را ارتقا خواهیم داد هر جا که اعتماد بخواهد خدشه دار شود، تلاش خواهیم کرد که این اعتماد سرجای خود برگردد”.
او اضافه کرد: “اساس سیاست دولت آینده تعامل سازنده با دنیاست و حتما با این انتخابات و این حضور مردم اساسا شرایط در سطح جهان عوض شده است و شما می دانید افکار عمومی دنیا، رسانه ها و سیاسیون چگونه دارند به ایران نگاه می کنند و جوی که بر دنیا حاکم شده حتما تاثیرگذار است و این جو جدید حتما تبدیل می شود به فرصت نو و در این فرصت نو امیدوارم روابط ما با دنیا، روابط بهتری باشد”.
بحث رابطه با آمریکا نیز از دیگر موارد مطرح شده در این کنفرانس مطبوعاتی بود: “رابطه ایران و آمریکا مساله پیچیده و دشواری است، زخم کهنه وجود دارد باید تدبیر شود تا ترمیم شود، قطعا به دنبال تنش نخواهیم بود، عقل سلیم حکم می کند دو کشور به فکر آینده باشند گذشته را ترمیم کنند اما هرگونه سخن گفتن از مذاکره مستقیم باید بر مبنای احترام، منافع متقابل از موضع برابر باشد و بر اساس شرایطی صورت بگیردکه به آن شرایط عمل شود. آمریکا باید طبق معاهده الجزایر تصریح کند که در امور داخلی ایران مداخله نخواهد کرد و حقوق حقه ایران از جمله هسته ای را به رسمیت می شناسد و سیاست های یکجانبه گرایانه و زورمدارانه نسبت به ایران را کنار می گذارد. با این شرایط اگر احساس شود حسن نیتی وجود دارد زمینه فراهم می شود”.
در این میان خبرنگار روزنامه اعتماد نیز از امکان “رفع محدودیت برای برخی چهرههای شاخص سیاسی” و “تبدیل فضای امنیتی به فضای سیاسی” پرسید. روحانی در پاسخ به وی گفت: “برخی مسایل تنها در دست قوه مجریه نیست، بلکه نیازمند همکاری هر سه قوه است و ما سعی می کنیم با تعامل این مسایل را دنبال و حل کنیم. با توجه به فضای فعلی این مساله هم حل خواهدشد”. وی وقتی با سوال مجدد این روزنامهنگار مطرح شد که آیا برای پیگیری این خواستهها قول میدهد یا خیر، گفت: “پس تاالان چه میکردم”؟
در پایان این کنفرانس مطبوعاتی و در حالی که فرصت مطرح کردن سئوالها به اتمام رسیده بود، ناگهان فریادی از سالن شنیده شد. یکی از حاضران در جلسه به صدای بلند گفت: “روحانی یادت باشه، موسوی باید باشه”. این مساله با استقبال برخی از روزنامهنگاران روبهرو شد و به تشویق وی پرداختند.
با این وجود و پس از چند ساعت از وقوع این مساله، برخی از حاضران در کنفرانس مطبوعاتی گفتند که فرد شعاردهنده، یکی از نزدیکان اسفندیار رحیممشایی بوده است. به گفتهی آنها وی فردی بوده که در زمان حضور مشایی در وزارت کشور برای ثبت نام در انتخابات، با برخی درگیری شده و باعث متشنج شدن جو آن جلسه شده بود.