رئیس مجلس نهم روز گذشته پس از بازگشت از سفر ۴۸ ساعته به سه کشور خاورمیانه، در فرودگاه پایتخت نارضایتی خود را از استقرار موشک های زمین به هوای ناتو در مرز ترکیه و سوریه ابراز کرد؛ انتقادی که دو روز پیش نیز از سوی سخنگوی دستگاه دیپلماسی جمهوری اسلامی نیز مطرح شده بود.
“به سران ترکیه تذکر داده شد.” این ادعای رئیس پارلمان جمهوری اسلامی است. او روز دوشنبه در فرودگاه مهرآباد تهران کنفرانسی خبری تشکیل داده بود تا درباره ملاقات خود با رهبران سوریه، لبنان و ترکیه توضیح دهد. علی لاریجانی پیرامون نصب سیستم های موشکی “پاتریوت” از سوی ناتو در ترکیه هم گفت: “در دیدار با سران ترکیه تذکر داده شد که نصب چنین سیستم هایی در منطقه اثرات منفی دارد و مشکلات را در منطقه تشدید می کند. “
پاتریوت ها از چند روز پیش به موضوع مشاجرات تازه تهران و آنکارا تبدیل شده است. دولت رجب طیب اردوغان که تاکنون چند بار حریم هوایی اش توسط جنگنده های کشور سوریه نقض شده است، هفته گذشته از کشورهای عضو پیمان آتلانتیک شمالی – ناتو- درخواست کرد تا سیستم ضد هوایی پاتریوت خود را در مرزهای ترکیه با سوریه مستقر کنند.
سوریه در ۲۰ ماه اخیر درگیر ناآرامی‌ها خونباری بوده است، تاکنون حدود ۴۰ هزار نفر در جریان درگیری های دو سال اخیرآن کشته شده اند که اکثر آن ها شهروندان غیرنظامی هستند. تهران و آنکارا موضع گیری کاملا متفاوتی نسبت به سرکوب شهروندان سوریه توسط بشار اسد دارند. جمهوری اسلامی از دولت بعث سوریه دفاع و ترکیه از شورشیان شبه نظامی و مخالفان سوری حمایت می کند.
حالا درخواست ترکیه از ناتو، بر دلواپسی های تهران افزوده است. از همین رو لاریجانی به مقامات ترک گفته است: “نصب چنین سیستم های در منطقه اثرات منفی دارد و مشکلات را در منطقه تشدید می کند.”
گفتنی است تهران سال گذشته نیز ترکیه را به خاطر نصب سپر دفاع موشکی ناتو در این کشور سرزنش کرده بود. در آن زمان سردار وحید، وزیر دفاع در انتقاد از توافقنامه دفاعی اخیر میان ناتو و ترکیه، چنین سامانه ای را عامل “نا امنی” عنوان و خاطرنشان کرده بود: “ما حضور آمریکایی ها و غربی ها در کشورهای اسلامی را همواره یک عنصر مزاحم، مخل امنیت و آسیب‌زا در کشورهای اسلامی می دانیم.”
سیستم دفاع موشکی پاتریوت تنها در اختیار سه عضو ناتو قرار دارد که شامل آلمان، آمریکا و هلند می‌شود. مشارکت آلمان در اجرای احتمالی پیشنهاد ترکیه مشروط به تصمیم‌گیری مجلس فدرال این کشور در ماه دسامبر خواهد بود.
ام آی ام-۱۰۴ پاتریوت موشک زمین به هوا است که از آن به عنوان موشک ضد بالستیک [ موشک رهگیر موشک پرتاب شده] استفاده می‌شود؛یک سیستم دفاع هوایی موشکی هدایت شونده که توانایی مقابله با موشک‌های بالستیک تاکتیکی، موشک‌های کروز، و هواپیماهای پیشرفته را در تمامی شرایط آب و هوایی ودر هر ارتفاعی داراست.
دفاع تمام قد تهران از دمشق در ۲۰ ماه اخیر باعث شده است تا اعتبار جمهوری اسلامی در میان کشورهای اسلامی بیش از پیش خدشه دار شود. اخیرا گروه های اپوزیسیون سوریه در دوحه گرد هم آمدند و چتر تازه ای از ائتلاف به رهبری یک روحانی سوری تشکیل دادند. با این حال جمهوری اسلامی این اپوزیسیون را به رسمیت نشناخته و گروه دیگری از مخالفان کم نفوذ در سوریه را به تهران دعوت کرده است.
لاریجانی بی توجه به این شکاف های عمیق در مواجهه به بحران سوریه گفته است: “به نظریات مشترکی درباره مسائل مهم منطقه مانند مسئله سوریه و پایان دادن به این مسائل نزدیک شدیم.”
او خاطرنشان کرده است: “باید مسئولان امنیتی منطقه با نشست های پی در پی و مستمر هر چه سریعتر مسئله سوریه را حل کنند.”
یک روز پیش از اظهارات لاریجانی، سخنگوی وزارت خارجه نیز با انتقاد از دولت رجب طیب اردوغان به خاطر درخواست برای استقرار موشک های پاتریوت گفته بود: “این موضوع نه تنها کمکی به حل مساله سوریه نمی‌کند بلکه موجب سخت‌تر و پیچیده‌تر شدن اوضاع نیز می‌شود.”
رامین مهمانپرست افزوده: “اصرار بر حل موضوع سوریه از طریق نظامی، از علل اصلی افزایش تشنج و تهدیدات در منطقه است و مناسب است که همه کشورها، به‌ویژه کشورهای موثر در تحولات سوریه، به‌دنبال یافتن راه‌حل سیاسی برای بحران‌های منطقه‌یی باشند.”
این اظهارات در حالی مطرح می شود که شهریور امسال فرمانده سپاه پاسداران در یک کنفرانس خبری صراحتا اعلام کرد که واحد ویژه برون مرزی این نهاد نظامی ـ سپاه قدس ـ در سوریه حاضر است و به دولت بشار اسد کمک می کند.
دخالت نظامی جمهوری اسلامی در سوریه باعث شد تا تابستان امسال “ارتش سوریه آزاد” –ـ اصلی ترین گروه شبه نظامی مخالفان ـ- یک اتوبوس حامل بازنشستگان سپاه را در حومه دمشق برباید و ۴۸ ایرانی را به گروگان بگیرد؛گروگان هایی که همچنان از سرنوشت آنان خبری نیست.
گروگان گیرها از خانواده گروگان ها خواسته اند به دولت جمهوری اسلامی فشار بیاورند تا از حمایت از ارتش سرکوب گر بشار اسد دست بکشد. آن ها گفته اند در غیر این صورت ممکن است گروگان ها را بکشند.
حالا علی لاریجانی در کنفرانس خود بدون آنکه توضیح دهد آیا تهران حاضر است از کمک به بشار اسد برای ریختن خون شهروندان ناراضی دست بردارد گفته است: “در سفر به سوریه همچنین در مورد زائران ایرانی که در این کشور به گروگان گرفته شده اند به طور مفصل بحث شد و اقدامات مثبتی برای آزادی هر چه زودتر آنان صورت گرفت.”
اتوبوس ایرانی ها ۱۴ مرداد در منظقه زینبیه دمشق ربوده شد. این افراد با یک اتوبوس تور زائران به سمت فرودگاه دمشق در حرکت بوده‌اند. شبه نظامیان مخالف دولت اسد ۲۴ ساعت پس از آن با انتشار ویدئویی از ربوده شدگان مسئولیت این گروگان گیری را قبول کردند. آن ها نخست ربوده شدگان را “عضو سپاه” معرفی اما ساعاتی بعد تاکید کردند “تعدادی” از آن ها عضو سپاه هستند. جمهوری اسلامی هم ابتدا این افراد را زوار نامید اما بعد از مدتی اعلام کرد آنها بازنشستگان نیروهای مسلح هستند.
پایان سفر لاریجانی به سوریه و ترکیه با قتل ۱۰ کودک در جریان بمباران دهکده ای در دیر العصافیر در شرق دمشق همراه شد. به گزارش بی بی سی تصاویر ویدیویی منتشر شده در اینترنت اجساد کودکانی را نشان میدهد که مادران آنها در حال گریه کردن هستند. تصاویری که مشخص نیست لاریجانی آن ها را دیده است یا خیر. اما در مهرآباد پیرامون آن مطلقا سکوت کرد.
