چند هفته پس از شایعه فیلترینگ تلگرام در ایران و اعلام خبر بازداشت ۲۰ نفر از مدیران کانال‌های تلگرام توسط سخن‌گوی نیروی انتظامی، به نظر می‌رسد شایعه فیلترینک این شبکه اجتماعی در ایران رنگ واقعیت به خود می‌گیرد.
برخی کاربران شبکه‌های اجتماعی روز گذشته خبر دادند که امکان دسترسی به نسخه وب تلگرام مقدور نیست و این صفحه، فیلتر شده است. چند ساعت پس از انتشار این خبر، وب‌سایت باشگاه خبرنگاران جوان نیز آن را تایید کرد.
وب سایت وابسته به سازمان صدا و سیما در این‌باره نوشت: “دسترسی به اپلیکیشن تلگرام از طریق وب و مرورگرها، با پروتکل اس.اس.ال امکان‌پذیر است، اما زمانی که بسیاری از کاربران خواسته‌اند با آدرس web.telegram.org به تلگرام دسترسی داشته باشند، با پیام فیلترینگ مواجه شده‌اند”.
این خبر به فاصله یک روز پس از آن منتشر شد که سعید منتظرالمهدی، سخن‌گوی نیروی انتظامی خبر از بازداشت مدیران ۲۰ کانال تلگرام داد که به ادعای وی “محتویات غیراخلاقی” داشتند. این کانال‌ها مسدود شده است. هفته گذشته نیز اخباری درباره بازداشت گردانندگان “بیش از ۱۷۰ گروه فعال در شبکه‌های اجتماعی موبایلی” توسط “قرارگاه سایبری سپاه صاحب الامر قزوین” منتشر شده بود.
برخی از متخصصان ایرانی وب و امنیت سایبری نیز در شبکه‌های اجتماعی خبر فیلتر شدن تلگرام را تایید کرده‌اند. از جمله امیر رشیدی در صفحه فیس‌بوک خود نوشت که علاوه بر تلگرام، اپلیکیشن “ایمو” نیز در ایران فیلتر شده است.
تلگرام از جمله اپلیکیشن‌های پیام‌رسانی است که در ماه‌های اخیر در میان جوانان ایرانی رواج یافته. چند روز پیش محمود واعظی، وزیر ارتباطات گفته بود که تلگرام بین ۱۳ تا ۱۴ میلیون کاربر در ایران دارد. مسئولان تلگرام اما مدعی‌اند که نزدیک به ۲۰ میلیون کاربر ایرانی دارند.
طی هفته‌های گذشته اخباری درباره احتمال فیلترینگ تلگرام در ایران منتشر شده بود. به گفته مسئولان، مدیران این اپلیکیشن از فیلتر کردن بیش از ۹۵ درصد “محتویات غیراخلاقی” این نرم‌افزار پیام‌رسان خودداری کرده‌اند.
در نهایت قرار شد کارگروه تعیین مصادیق محتوای مجرمانه تکلیف این اپلیکیشن را مشخص کند. اما جلسه این کارگروه به دلیل به حدنصاب نرسیدن اعضا تشکیل نشد و بررسی وضعیت تلگرام به دو هفته بعد موکول شد. برخی خبرنگاران حوزه فن‌آوری همان زمان در شبکه اجتماعی توییتر نوشتند که نمایندگان دولت در این کارگروه از حضور درجلسه خودداری کرده و مانع به حد نصاب رسیدن آن شده‌اند.
ماه گذشته البته ماه پرحاشیه‌ای برای تلگرام و جمهوریاسلامی بود. پاول دوروف، مدیرعامل تلگرام در حساب کاربری توییتر خود نوشت که دولت ایران از تلگرام خواسته برای جاسوسی از کاربران ایرانی به آن‌ها کمک کند. درخواستی که به گفته مدیرعامل تلگرام، موافقت با آن ممکن نیست و به همین دلیل حکومت ایران برای چند ساعت شبکه تلگرام را مسدود کرد، گرچه به فاصله کوتاهی فیلترینگ آن رفع شد.
این ادعا اما با تکذیب مقام‌های جمهوریاسلامی مواجه شد. وزیر ارتباطات دولت روحانی گفته بود که مسئولان ایرانی با تلگرام تماس گرفته و خواستار مسدود کردن “کانال‌های غیراخلاقی” از سوی آن‌ها شدند، اما “دو هفته پیش دوباره این کانال ها را باز کردند و اگر این شرایط ادامه پیدا کند، ما ناچاریم تصمیم کارگروه را اجرا کنیم”. در نهایت اما پاول دوروف بابت طرح این ادعا از دولت ایران عذرخواهی کرد.
یکی از دلایل حساسیت به این مساله آن بود که پیش از این اخباری درباره موافقت تلگرام با درخواست دولت ایران برای محدود کردن امکان ساخت استیکر برای کاربران ایرانی منتشر شده بود؛ تصمیمی که بنابر آن اخبار، مانع فیلتر شدن این اپلیکیشن در ایران شد.
حدود یک ماه پیش گرداب - وابسته به مرکز بررسی جرایم سازمان یافته - در گزارشی نسبت به عضویت کاربران ایرانی در تلگرام هشدار داده و نوشته بود: “سوای از کاربرانی که به گوشه‌ای از اقدامات مجرمانه آن‌ها در بالا اشاره شد، تعدادی از سایت‌های معاند نیز اقدام به راه‌اندازی کانال در تلگرام کرده‌اند؛ اقدامی که می‌توان آن را در راستای پروژه نفوذ دشمن نیز ارزیابی کرد… استفاده از بستر تلگرام برای انتشار محتوای مجرمانه موجب نگرانی سایر کاربران شده است، چرا که با تداوم وضع موجود، احتمال آن وجود دارد که دود بی‌فرهنگی این عده، به چشم همه کاربران برود. بخشی از کاربران با درک این موضوع، در گروه‌های خود، مباحثی مانند راه‌اندازی کمپین درخواست از این سایت‌ها برای خروج از تلگرام را مطرح می‌کنند”.
ایران براساس آخرین گزارش خانه آزادی، سومین کشور سانسورکننده اینترنت در دنیا (پس از چین و سوریه) است.
