یک ماه پس از حذف شبکه های ماهواره ای جمهوری اسلامی بر روی ماهواره های هاتبرد، این کانال ها بی سر و صدا به ماهواره هاتبرد بازگشته اند. قطع شبکه های ماهواره ای جمهوری اسلامی که با تصمیم شرکت یوتل ست فرانسه به عنوان تأمین کننده فضای ماهواره ای اروپا و شرکت اینتل ست، یکی از دیگر شرکت های بزرگ خدمات ماهواره ای صورت گرفته بود، واکنش تند مقام های جمهوری اسلامی را به دنبال داشت.
مسئولان مختلف در مجلس و دولت در موضع گیری های جداگانه ای، قطع کانال های ماهواره ای ایران را “غیرقانونی”، “مخالف آزادی بیان” و “تروریسم رسانه ای” دانسته و آن را به شدت محکوم کردند.
شبکههای پرس تیوی، العالم، سحر ۱ و ۲، الکوثر، جام جم ۱ و ۲، شبکه خبر و تلویزیون قرآن از جمله شبکه های رادیویی و تلویزیونی جمهوری اسلامی بودند که با تصمیم اخیر یوتل ست دیگر روی ماهواره هاتبرد قابل دسترسی نبودند. این تصمیم به دلیل تحریم های اتحادیه اروپا علیه ایران اتخاذ شد.
اما حالا بررسی های رادیو فردا نشان می دهد که برخی از آنها مجددا در حال پخش از روی هاتبرد هستند.
بر اساس این گزارش، شبکه های جام جم ۱، خبر و العالم در هفته جاری با فرکانس های جدید به ماهواره هاتبرد بازگشته اند و از سوی مشترکان قابل دریافت هستند.
شبکه جام جم 2 نیز فعالیت خود را بر روی این ماهواره از سر گرفته است ولی برنامه های آن بر روی فرکانس شبکه خبر پخش می شود.
برخی گزارش ها حاکی است که شبکه خبر ایران در ابتدا با استفاده از فرکانس های تلویزیون سوریه و با لوگوی خود اقدام به پخش برنامه می کرد ولی از روز سه شنبه از فرکانس اختصاصی خود استفاده می کند.
سایت flysat که فعالیت شبکه های ماهواره ای را به صورت لحظه به لحظه رصد می کند گزارش داده که شبکه خبر جمهوری اسلامی از روز سه شنبه، ۲۳ آبان، فعالیت آزمایشی خود را بر روی فرکانس ۱۱۵۸۵ ماهواره هاتبرد آغاز کرده است.
شبکه خبر همچنین از فرکانس ۱۲۰۱۵ برای پخش دور تازه فعالیت خود در هاتبرد استفاده می کند.
سکوت جمهوری اسلامی
رادیو و تلویزیون دولتی ایران هنوز به طور رسمی درباره آغاز به کار شبکه هایش بر روی ماهواره هاتبرد خبری منتشر نکرده است، ولی شبکه جام جم بر روی وب سایت خود، فرکانس های جدید مربوط به پخش ماهواره تلویزیون های وابسته به دولت جمهوری اسلامی را منتشر کرده است.
بر اساس اطلاعات منتشره، در حال حاضر شبکه های جام ۱ و ۲، خبر، پرس تی وی، آی فیلم، سحر ۱ و ۲ و همچنین الکوثر بر روی ماهواره هاتبرد قابل دریافت هستند.
خبرگزاری مهر نیز روز چهارشنبه، ۲۴ آبان ماه، تایید کرد که شبکه عربزبان العالم از روز ۲۲ آبان کار پخش برنامه هایش را بر روی این ماهواره آغاز کرده است.
رادیو فردا گزارش داده که شرکت فرانسوی یوتلست درباره تصمیم جدید خود بیانیه ای منتشر نکرده و به ای میل های این رسانه برای اعلام نظر درباره این خبر نیز هنوز پاسخی نداده است.
ماهواره هاتبرد از ماهواره های پرمخاطب در ایران است و بسیاری از خانواده های ایرانی دیش های خود را به سوی این ماهواره تنظیم کرده اند.
ونسا اوکانر، مسوول مطبوعاتی شرکت یوتلست در مهر ماه و هنگامی که پخش شبکه های ماهواره ای جمهوری اسلامی را متوقف کرد، در این مورد چنین توضیح داده بود: “قطع شبکه های رادیویی و تلویزیونی ایران در راستای اجرای طرح تشدید تحریم های اتحادیه اروپا علیه این کشور است. شرکت یوتل ست که مقررات اداره پخش برنامه های رادیویی و تلویزیونی فرانسه را اجرا می کند تصمیم گرفته است تا قراردادهای خود را با شبکه های سحر به طور کامل قطع کند و به این ترتیب پخش برنامه های آنها به طور دائم لغو شده است.”
این شرکت ماهوارهای پیش از این و در جریان اعتصاب روز ۱۳ مهرماه بازار تهران به تشدید ارسال پارازیت از سوی جمهوری اسلامی بر روی امواج این شبکه اعتراض کرده بود. در آن روز پارازیت شدید اعمال شده از سوی منبعی ناشناس در ایران، بیبیسی فارسی، صدای آمریکا و رادیو فردا را از دسترس خارج کرده بود.
این شرکت فرانسوی پیش از این در آذرماه سال۹۰ نیز با انتشار اطلاعیهای، ضمن رد اتهام همکاری با جمهوری اسلامی در ایجاد مانع در مسیر پخش برنامههای فارسی زبان از طریق این ماهواره تاکید کرده بود که “از بهار ۱۳۸۸ بارها در این خصوص نزد مقامهای نظارتی فرانسوی و بینالمللی، از جمله اتحادیه بینالمللی ارتباطات از راه دور، شکایت برده و خواستار محکوم شدن این اقدامات از سوی این مراجع شده است.”
پارازیت اندازی
ارسال پارازیت در سالهای ۸۸ و ۸۹ و در جریان اعتراضات مردمی گستردهتر و شدیدتر بود تا جایی که دسترسی به شبکههای فارسی زبان خارج از ایران را بسیار مشکل کرده بود. در نتیجه بیبیسی، رادیو تلویزیون خارجی فرانسه، دویچه وله، رادیوی جهانی هلند، و صدای آمریکا به طور رسمی از حاکمیت ایران، به دلیل پارازیت اندازی روی فرکانسهایشان، انتقاد کرده بودند.
در آن دوره همچنین شیرین عبادی و هادی قائمی، دو فعال حقوق بشر ایرانی خدمات شرکتهای ماهوارهای غربی به صدا و سیمای جمهوری اسلامی را هدیهای به حکومت ایران توصیف کردند. این دو از شرکتهای ماهوارهای اروپایی خواستند ارتباطات خود را با جمهوری اسلامی قطع کنند و خدماتی ارائه ندهند.
روابط عمومی صدا و سیما که رئیس آن، عزتالله ضرغامی در لیست تحریمهای بینالمللی قرار دارد در اطلاعیهای واکنشی اعلام کرد: “برخلاف ادعاهای فریبکارانه غرب درباره احترام و اعتقاد به حقوق بشر و جریان آزاد اطلاعات در جهان جمع کثیری از مخاطبان شبکههای بینالمللی صداوسیمای جمهوری اسلامی ایران از دریافت تعدادی از شبکههای برونمرزی سازمان صداوسیما محروم شدند.”
در این اطلاعیه اقدام شرکت یوتلست، “تحت فشار لابی آمریکایی صهیونیستی و به دنبال تقاضای شورای سمعی و بصری فرانسه (CSA) با ادعای واهی” و عملی “غیرقانونی و برخلاف تعهدات و قراردادهای فیمابین” توصیف شده بود.