وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی در حالی دیدار خود با دبیرکل آژانس بین المللی انرژی اتمی را “بسیار ثمربخش” و “مثبت” توصیف کرد که در مقابل، یوکیا آمانو دبیرکل آژانس از “حل نشدن مسئله” خبر داد و گفت که “مسئله اصلی و اساسی به جای خود باقی است و ایران به تعهدات خود عمل نمی کند.”
صالحی روز ۴ شنبه پس از دیدار 40 دقیقه ای خود با آمانو به خبرنگاران گفت: “ایران آماده است در صورتی که آژانس، همکاری های ایران را تایید کند روند نزدیک تری در همکاری های خود با آژانس اتخاذ کند”.
وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی همچنین بر در پیش گرفتن یک “روش خلاقانه” برای تعامل با آژانس اتمی تاکید کرد و گفت: “این سازمان ابتدا باید اعلام کند ایران به تمام سوال های مربوط به برنامه هسته ای خود پاسخ داده است”.
صالحی افزود: “قبل از هرگونه همکاری نزدیکتر و بیشتر، آژانس باید رسماً اعلام کند که مرحله نخست پایان یافته و شش موضوع باقی‌مانده حل و فصل شده است.”
اشاره آقای صالحی به توافقی است که در سال ۲۰۰۷ میان ایران و آژانس برای حل مساله هسته‌ای ایران صورت گرفته و بر اساس آن توافق شده مسائل مربوط به پرونده هسته‌ای ایران در قالب شش موضوع اصلی مورد بررسی قرار گیرد.
رد درخواست ایران
بنا بر گزارش های منتشر شده، وزیر خارجه جمهوری اسلامی از آژانس خواسته راه هایی برای باز کردن بن بست اتمی ایران که منجر به چهارقطعنامه تحریمی شورای امنیت سازمان ملل شده، پیدا کند.
اما بر اساس بیانیه منتشر شده از سوی آژانس بین المللی انرژی اتمی، مدیرکل این نهاد با رد تمام اظهارات صالحی گفت همانطور که در گزارش ماه فوریه خود نیز اعلام کرده همچنان بر این باور است که ایران به تعهدات اتمی بین المللی اش عمل نمی کند.
ایران از سال ۲۰۰۳ همکاری خود با آژانس را شروع کرده ولی هیچ گاه این روابط، رضایت آژانس بین المللی انرژی اتمی را تأمین نکرده است.
کشورهای غربی و به ویژه آمریکا، جمهوری اسلامی ایران را متهم می‌کنند که در پوشش برنامه هسته‌ای خود به دنبال دستیابی به قابلیت لازم برای ساخت جنگ‌افزارهای هسته‌ای است. در مقابل، ایران این اتهام‌ها را رد می‌کند و برنامه هسته‌ای خود را صلح‌آمیز می‌خواند.
بر اساس بیانیه آژانس بین المللی انرژی اتمی، وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی در دیدار با مدیرکل، خواهان “تکمیل” اعلام یک “برنامه عملی” شده است که ایران و این سازمان در ماه ژوئن سال ۲۰۰۷ برای دریافت پاسخ از ایران درباره آن توافق کرده بودند؛ پاسخی که ابهامات برنامه اتمی اش را روشن کند.
اما آمانو به صالحی گفته است سازمان تحت هدایت وی در موقعیتی قرار ندارد که این “برنامه عملی” را تکمیل شده اعلام کند. با این وجود، طرفین توافق کرده اند که به گفتگوهای خود ادامه دهند.
نگرانی‌های آخرین گزارش
آژانس بین المللی انرژی اتمی بارها اعلام کرده است که به علت عدم همکاری کامل جمهوری اسلامی در مورد “ابهاماتی” که درباره فعالیت های اتمی ایران وجود دارد، نمی تواند غیرنظامی بودن برنامه هسته ای ایران را تایید کند.
یوکیا آمانو در اوایل خرداد ماه در تازه‌ترین گزارش خود درباره برنامه هسته‌ای ایران اعلام کرده بود، آژانس، اطلاعات تازه‌ای درباره “ابعاد نظامی احتمالی” برنامه اتمی ایران “در گذشته و زمان حال” دریافت کرده است.
آژانس بین‌المللی انرژی اتمی از چند سال پیش سرگرم بررسی گزارش‌هایی است که از سرویس‌های اطلاعاتی کشورهای غربی درباره ابعاد احتمالی نظامی برنامه هسته‌ای ایران دریافت کرده است.
از جمله مواردی که آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در گزارش تازه خود نسبت به آن ابراز نگرانی کرده بود، می‌توان به اطلاعاتی درباره تلاش ایران برای طراحی یک کلاهک هسته‌ای و جایگزینی آن با کلاهک متعارف موشک شهاب ۳ اشاره کرد.
یوکیا آمانو در تازه‌ترین گزارش خود درباره برنامه هسته‌ای جمهوری اسلامی همچنین اعلام کرده بود در تاریخ ششم ماه مه سال جاری میلادی با ارسال نامه‌ای به فریدون عباسی، رئیس سازمان انرژی اتمی از وی درباره “ابعاد نظامی احتمالی” برنامه هسته‌ای ایران توضیح خواسته و خواستار دسترسی بازرسان آژانس به تمام مکان‌ها، تجهیزات، اسناد و افراد مرتبط شده است.
ماه گذشته، علی‌اصغر سلطانیه، نماینده جمهوری اسلامی در آژانس بین‌المللی انرژی اتمی با اعلام اینکه جمهوری اسلامی پاسخ نامه مدیر کل آژانس را داده است، درباره محتوای نامه ایران گفته بود: “در این نامه مروری بر موضوع هسته‌ای ایران و مراحل طی شده تاکنون شده است، همچنین در این نامه بر این مسئله که اتهامات وارد شده به ایران در چارچوب «مطالعات ادعایی» بی‌اساس بوده تاکید شده است. همچنین در این نامه آمده است که آژانس باید به تعهد خود مبنی بر بستن موضوع مدالیته هسته‌ای میان آژانس و ایران عمل کند، چرا که این موضوع خاتمه یافته است.”
سلطانیه افزوده بود: “آقای عباسی در این نامه تاکید کرده‌اند، چنانچه این مسئله مختومه اعلام شود و در صورتی که سوالاتی درباره موضوع هسته‌ای ایران وجود داشته باشد، ایران حاضر است به آنها پاسخ دهد، اما در رابطه با مطالعات ادعایی این مسئله خاتمه یافته است.”
علی‌اکبر صالحی، وزیر خارجه جمهوری اسلامی نیز روز سه شنبه با اعلام اینکه در دیدار اخیر رئیس سازمان انرژی اتمی ایران با مدیر کل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی موضوع “مطالعات ادعایی” مطرح شده، خبر داد که: “در دیدار امروز با مدیرکل آژانس بین المللی انرژی اتمی نیز این موضوع ادامه یافت و قرار شد کارشناسان دو طرف به طور جدی بنشینند و این مساله را پیگیری کنند و مکانیسم جدیدی را پیشنهاد کنند.”
