در حالی که چند روز پیش رسانههای حامی حسن روحانی خبر از رابطه خوب وی با مراجعتقلید ساکن قم داده بودند٬ اکنون رسانههای دیگری خبر دادهاند که سفر روحانی به قم به دلیل مخالفت برخی مراجعتقلید برای دیدار با وی٬ لغو شده است.
بحث سفر روحانی به قم٬ از زمانی آغاز شد که خبرها حکایت از سفر محمد نهاوندیان٬ رییس دفتر روحانی٬ به این شهر و دیدار وی با مراجعتقلید داشت. روزنامه آرمان٬ از روزنامههای حامی روحانی٬ آن زمان در گزارشی نوشت که با توجه به محرمانه ماندن سخنان مطرح شده میان نهاوندیان و مراجعتقلید “دیدارهای رئیسجمهور هم در پشت درهای بسته برگزار خواهد شد چرا که محورهای آن از سوی نهاوندیان بصورت محرمانه مطرح شد پس طبیعی است که اصل آن هم از سوی رئیسجمهور در پشت درهای بسته اعلام شود”.
این روزنامه از مواردی چون توضیح درباره مذاکرات هستهای٬ برنامههای اقتصادی در سال جدید و مسایل فرهنگی مورد انتقاد مراجعتقلید٬ به عنوان مسایلی نام برد که میتواند محور سفر روحانی به قم باشد.
با این حال وبسایت اصولگرای دانا روز گذشته نوشت که سفر روحانی به قم لغو شده و “علت این تعویق سفر هیات دولت به قم، نپذیرفتن این دیدار از سوی مراجع و علمای قم و نارضایتی آنها از عملکرد دولت است”. به نوشته دانا٬ مراجعتقلید ساکن قم از عملکرد فرهنگی دولت یازدهم ناراضیاند و برخی از آنها نیز به طور رسمی این انتقادها را بیان کردهاند.
رجانیوز٬ وبسایت نزدیک به جبهه پایداری٬ هم دلایل لغو سفر روحانی به قم را چنین برشمرده است: “شنیده میشود که مواضع و اقدامات فرهنگی دولت در ماههای اخیر موجب ناراحتی و نگرانی مراجع تقلید و علمای قم را فراهم کرده و این نگرانی ها موجب انتقاداتی به شخص رئیس جمهور شده است.گفتنی است پیش از این هم برخی از مراجع در سفر وزیر علوم و تحقیقات به قم از پذیرفتن او امتناع کردند و اقدامات غیرفرهنگی مجموعه تحت مدیریت وی را مسبب ناراحتی و نگرانی مردم انقلابی ایران دانستند”.
رجانیوز همچنین اقدام به انتشار برخی هشدارهای مراجعتقلید و روحانیان بلندپایهی ساکن قم به دولت درباره مسایل فرهنگی کرده است. مسایلی که گفته میشود عمده دلیل نارضایتیها ازدولت یازدهم است.
این در حالی است که پیش از این حامیان دولت روحانی٬ ضمن انتقاد از عدم وجود رابطه مناسب میان محمود احمدینژاد و مراجعتقلید ساکن قم٬ از بهبود رابطه با مراجعتقلید٬ به عنوان یکی از برنامههای خود یاد کرده بودند. شاید به همین دلیل باشد که در ماههای گذشته٬ بارها مسوولان دولتی با سفر به شهر قم٬ گزارشهای مختلفی از اقدامهای انجام شده در حوزه تحت مدیریت خود را به روحانیان ارائه کرده بودند.
روزنامه قانون٬ نزدیک به مصطفی پورمحمدی٬ ابتدای هفته جاری در گزارشی پیرامون نگاه روحانی به قم٬ نوشته بود که رییس دولت با اقدامهایی که در ماههای گذشته برای ارتباط هر چه بیشتر با مراجعتقلید و روحانیون قم داشته٬ تلاش میکند تا “قم” را جایگزین “تهران” کند٬ زیرا “برخی ائمه جمعه و تعدادی از روزنامهها در پایتخت بعد از گذشت بیش از ۹ ماه از دولت روحانی به دنبال ایجاد فضای ملتهب برای دولت اعتدالگرا هستند” و “روحانی به خوبی میداند که قم میتواند سنگر مناسبی برای حمایت از سیاستهای او باشد… روحانی میداند که این حصار میتواند او را تا انتخابات مجلس دهم از حملات بیرویه مخالفان در امان نگه دارد”.
روزنامه قانون اضافه کرده بود که “میتوان از روحانی به عنوان تنها رییسجمهوری در ایران نام برد که در تلاش است بازی سیاسی ایران را از تهران به قم منتقل کند و در این راه نیز تا کنون موفق بوده و توانسته است مراجع قم را به ویژه در زمینه پرونده هستهای با خود همراه کند”.
با این حال تلاشهای دولت روحانی و حتی برگزیدن فردی به سمت وزیر ارشاد که رابطه خانوادگی با یکی از مشهورترین روحانیان اصولگرا دارد٬ باعث کاهش انتقادها از دولت وی در این زمینه نشده است. اصولگرایان طی ماههای گذشته بارها به انتقاد از دولت در این زمینه پرداخته بودند.
چند روز پیش حسن ممدوحی٬ از اعضای مجلس خبرگان٬ در گفتوگویی خبر از آن داده بود که اصولگرایان از عملکرد وزیر ارشاد ناراضیاند. به گفته ممدوحی “هرچه خبر از ارشاد میرسد٬ نگرانکننده است” و به همین دلیل “ما انصافا تا به امروز از وزارت ارشاد راضی نیستیم و ایشان خدماتی که شأن وزارت ارشاد است را ابراز نکرده”.
این عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم از اینکه وزارت ارشاد سعی میکند “بیطرف” باشد و “آزادمنشی” را ترویج کند٬ ابراز نگرانی کرده و این مساله را باعث نارضایتی “مراجعتقلید” هم دانسته بود.
اوج نارضایتیها از عملکرد علی جنتی را میتوان در سخنان سال گذشته رهبر جمهوریاسلامی مشاهده کرد. آیتالله خامنهای در دیدار با اعضای مجلس خبرگان٬ پیرامون این مساله گفته بود: “من هم از مسایل فرهنگی نگرانم… دولت محترم باید به این موضوع توجه کند و مسوولان فرهنگی نیز باید توجه داشته باشند که چه میکنند، زیرا در مسایل فرهنگی نمیتوان بی ملاحظهگی کرد”.
به عقیده اصولگرایان٬ دلیل عملکرد دولت در حوزه فرهنگ٬ آن است که این وزارتخانه در اختیار اصلاحطلبان قرار دارد. جهاننیوز٬ وبسایت نزدیک به علیرضا زاکانی٬ در این زمینه نوشته بود که احمد مسجدجامعی٬ گزینه نخست برای تصدی پست وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی بود که در نهایت این اتفاق رخ نداد. اما “پس از گذشت چیزی حدود ۷ ماه از استقرار علی جنتی در این وزارتخانه، حضور احمد مسجدجامعی و تیم وی در وزارت ارشاد پررنگ و پررنگتر میشود. ظاهرا علی جنتی با این پیششرط وزیر شد که وزارت فرهنگ عملا سهم اصلاحطلبان در کابینه خاتمی بماند. حضور احمد مسجدجامعی و تیمش در همه حوزهها نمود پیدا کرده است”.
لغو سفر روحانی به قم و پررنگتر شدن مخالفت مراجعتقلید با وی٬ میتواند خبر ناخوشآیندی برای مجموعه دولت باشد. در حالی که به زودی فاز دوم هدفمندی یارانهها آغاز میشود و از سویی دولت درگیر مذاکرات هستهای است٬ نیاز به وجود حامی در میان روحانیان بلندپایه ساکن قم٬ بیش از پیش برای ساکنان پاستور وجود دارد. باید منتظر ماند و دید که ایا دولت قادر خواهد بود گره مشکلات خود با قم را باز کند یا آنکه این مشکلات بیشتر گره خواهد خورد.