درحالیکه اصولگرایان تندرو پس از دور اخیر مذاکرات هسته ای در ژنو بر انتقادات خود از دولت حسن روحانی افزوده اند، رییس مجلس شورای اسلامی طی اظهاراتی بدون اشاره به گروه خاصی اعلام کرد که “همیشه یک عده خرابکار، اجازه نمی دهند مذاکرات به نتیجه برسد.“این در حالیست که لاریجانی،به نتیجه رسیدن مذاکرات روحانی در دور پیشین مذاکرات اتمی را به “دادن در” و “گرفتن آب نبات” تشبیه کرده بود.
علی لاریجانی با اشاره به دور اخیر مذاکرات با گروه ۵+۱ بر سر مناقشه هسته ای جمهوری اسلامی به شبکه فونیکس چین گفت: “من نگاه منفی به مذاکرات ندارم، مسیر مذاکرات در مجموع سازنده بوده به دلیل اینکه گفتوگوها در فضایی انجام شد که جدیت بر تعامل حاکم بود، لذا نگاه من به مذاکرات ایران و غرب مثبت است.”
وی با اشاره به اخباری که در مورد مذاکرات جدید جمهوری اسلامی با غرب در رسانه ها منتشر شده، تاکید کرد: “مذاکرات هستهای ایران کاملا جدی است اما نباید به فرمان رسانهها اعتنا کرد، چرا که حدس و گمان نیز در رسانه زیاد است بنابراین از همه مهمتر متن مذاکرات است که به شفافسازی نیاز دارد و ایران یک طرف مذاکره است و باید برای این معادله یک راه حل پیدا کرد. بقیه مسائل حاشیهای در مذاکرات ایران با غرب موضوعاتی هستند که افراد را از محل اصلی خود دور میکند.”
رییس مجلس شورای اسلامی با این توضیحات و گفتن اینکه “اگر رویکرد مثبتی در مذاکرات حاکم باشد و جدیت نیز وجود داشته باشد در کمتر از یک سال نیز میتوان به رفع مسائل مذکور امیدوار بود” بدون اشاره به گروه یا افراد خاصی اضافه کرد که “همیشه یک «عده خرابکار» هستند که اجازه نمیدهند مذاکرات به نتیجه برسد، لذا همه چیز بستگی به رویکرد مذاکرات و جدیت آن بستگی دارد و تعاملات نیز در مسیرهای بعدی تست میشود.”
او در عین حال درباره ارزیابی خود از سفر اخیر حسن روحانی به نیویورک و دستاوردهای این سفر نیز تصریح کرد: “البته رئیس جمهور در سفر به نیویورک اقدامات متنوعی از جمله سخنرانی و دیدار با سران کشورهای مختلف داشت و رهبر ایران نیز از این رویکرد فعال در دیپلماسی دفاع کردند. در کشوری که دموکراسی حاکم است امکان این وجود دارد که برخی گروهها دیپلماسی اتخاذ شده از سوی رئیس جمهور را نپسندند و وجود چنین نظرات متنوع طبیعی است.”
این چندمین اظهار نظر علی لاریجانی درباره پرونده هسته ای جمهوری اسلامی در هفته های اخیر است. او پیش از این، همزمان با دور تازه مذاکرات با گروه ۵+۱، بی اشاره به حسن روحانی و گفته های او درباره اعتمادسازی، کاهش تنش ها و تعامل سازنده نسبت به این مساله واکنش نشان و گفته بود: “در عرصه دیپلماسی و بخصوص در مورد پرونده هستهیی کشور گفتههایی مطرح میشود که باید اعتمادسازی در مذاکرات انجام شود. دقت لازم باید در این موضوع صورت گرفته شود. جهان امروز دچار بیعدالتی است و نمونه آن رفتارهای دوگانه قدرت های بزرگ و مظالم آمریکا نسبت به ایران و سایر کشورهای مسلمان در راهاندازی جنگها و تحمیل دیکتاتوریها است.”
وی در عین حال با تاکید بر اینکه در داخل کشور باید به مذکرات با سوء ظن نگریسته شود در اظهاراتی که برخی آن را تهدید تلقی کردند گفته بود: “رعایت ضوابط عام در مورد پرونده هستهیی ایران لازم است. ایران عضو آژانس بینالمللی انرژی اتمی است و ان پی تی را هم پذیرفته است نباید برای ایران مقررات خاص در این زمینه تدوین شود، رعایت این ضوابط معیار گفتوگو است. مذاکرهکنندگان باید به این مسئله توجه داشته باشند و مجلس اگر احساس نیاز کند در این زمینه حجم و تنوع، مقررات لازم را مصوب خواهد کرد.”
از سوی دیگر اظهارات علی لاریجانی درباره “یک عده خرابکار” درحالی منتشر شده است که هفته گذشته برادر او، محمدجواد لاریجانی نیز در یک برنامه زنده تلویزیونی در عین حال که سعی می کرد به نوعی از مذاکرات جمهوری اسلامی در ژنو دفاع کند، کلیت مذاکرات را بی نتیجه خوانده بود.
محمد جواد لاریجانی که از سوی برادر دیگرش که ریاست قوه قضاییه را برعهده دارد به عنوان”دبیر ستاد حقوق بشر” این قوه منصوب شده است در این برنامه خبری تلویونی جمهوری اسلامی گفته بود: “ ما برای گروه ۵+۱ مشروعیت قائل نیستم، انتقاداتی که در کشور در این خصوص انجام می شود هم نشانه سرزندگی فضای سیاسی کشور است.”
وی همچنین تاکید کرده بود که “می توان با تسامح پذیرفت که آن ها به ما بی اعتمادند وفکر می کنند که ما در پی ساخت بمب هسته ای وکلاهک اتمی هستیم وبه اصطلاح به سرمایه گذاری هسته ای ما مشکوک اند. اما در طرف مقابل ما نه تنها به آن ها اعتماد نداشته بلکه به خوبی به دشمنی آن ها علیه خود واقفیم و موضع ما فراتر از بی اعتمادی است.”
او همچنین با اشاره به اینکه حضور در چارچوب قرارداد ان پی تی برای جمهوری اسلامی سودی نداشته است تصریح کرده بود: “امروز ممکن است خواستار ۲۰ درصد سوخت برای رآکتور تهران باشیم وفردا ممکن است احتیاجمان برای مصارف صلح آمیز تغییر کند وبه ۴۰ درصد برسد. ما می توانیم راجع به تک تک مباحثی همچون غنی سازی تحقیقاتی درسطوح مختلف وتهیه سوخت نیروگاه با ۱+۵ بحث وگفت وگو کنیم البته پروتکل الحاقی سندی است که ممکن است بخشی از آن بودار باشد.”
پیش از علی لاریجانی، رییس ستاد کل نیروهای مسلح جمهوری اسلامی نیز همزمان با مذاکرات هیات ایرانی با گروه ۵+۱ ضمن اینکه این دور از مذاکرات را “یک فرصت ویژه” برای کشورهای عضو این گروه و بخصوص ایالات متحده خوانده بود از برخی مخالفت ها برای کارشکنی در روند مذاکرات جمهوری اسلامی به ویژه با امریکا خبرداده بود.
حسن فیروزآبادی البته این مخالفت ها را به تندروها در امریکا نسبت داده و گفته بود: “بدیهی است مخالفین داخلی آمریکا مایل نیستند این برگ برنده به کام اوباما تمام شود. دولت آمریکا بایستی همه سنگاندازیها را از مخالفین و رقبا که در جهت شکست او میباشد برطرف کند و از تسلیم شدن در برابر آنها خود را نجات دهد.انتخاب این گزینه جز با درک استقبال از دیپلماسی جدید ایران برای حل مشکلات ممکن نیست.”
رییس ستادکل نیروهای مسلح در عین حال ادعا کرده بود: “پایههای سنتی آمریکا در منطقه در حال فرو ریختن است بنابراین فرصت طلایی دیپلماسی ایران میتواند مشکلات زیادی را برطرف سازد و از بحرانهای بیشتر جلوگیری کرده و راهی به سوی صلح و پیروزی همه ملتها بگشاید.”
گفته های حسن فیروزآبادی پس از آن بود که باپایان مذاکرات ژنو و اعلام محرمانه بودن نتیجه آن از سوی دولت،انتقادات نظامیان و اصولگرایان تندرو نسبت به عملکرد دولت در این ارتباط،افزایش یافته بود.
عمده مخالفت ها و انتقاداتی که از سوی این دسته مخالفان داخلی سیاست خارجی حسن روحانی مطرح شده بر پایه برخی اخباری مبنی بر دادن امتیاز و احتمال توقف غنی سازی ۲۰ درصد اورانیوم از سوی جمهوری اسلامی است. آنها در اظهارات خود مدام به حسن روحانی هشدار می دهند که نباید به “امتیاز دهی” تن دهد و برخی نیز وی را به عقب نشینی و سازش متهم کرده اند.
از جمله احمدخاتمی عضو هیات رییسه مجلس خبرگان رهبری و امام جمعه منصوب آیت الله خامنه ای با گفتن اینکه “قدرتهای ششگانه مشکلشان با اسلام است و با ایران هستهای مشکل ندارند” تاکید کرده بود که “به دیپلماتها میگوییم، تلاش کنید و در مذاکرات جدی باشید، اما به شدت مراقب باشید، زیرا اینها در پی کلک هستند و یک ذره به قول اینها اعتماد نکنید.”
او با گفتن اینکه “شما گفتید، مذاکرات محرمانه است و از ملت خود هم پنهان میکنید، اما دشمن شما پایبند نیست” خطاب به دولت تاکید کرده بود که “اگر دیدید با این مذاکره میخواهند، کلاه سرتان بگذارند، مذاکره را به هم بزنید… در ۳۵ سال گذشته عقبنشینی را هم در مقطعی تجربه کردیم، آیا این عقبنشینی جواب داد؟ نخیر بلکه بوش ما را محور شرارت در منطقه خواند و این جواب عقبنشینی بود.”