پاتریک سیل
تهدیدهای رو دررو از نوع اتمی و لاف ها و گزاف ها، به نظر می رسد که کشمکش های جمهوری اسلامی با واشنگتن و متحدش اسراییل بیش از پیش خطرناک شده است. اکنون شاهدیم که لحن دولتمردان تندتر شده است.
فیدل کاسترو ۸۳ ساله، رییس جمهور پیشین کوبا، طی روزهای اخیر هشدار داد که احتمال حمله ایالات متحده و اسراییل به ایران بالاست. او در این خصوص گفت: “این رویارویی شدیدترین جنگ را رقم خواهد زد.” آیا کاسترو شرایط را به روشنی می بیند یا اینکه چشمانش به دلیل خصومت با ایالات متحده و نفرت از اسراییل [که قبلاً آن را با آلمان نازی نیز مقایسه کرده] کور شده است؟ او روز ۱۱ ژوئیه در یکی از “برداشت”های خود نوشت: “یانکی ها فکر می کنند که تسلیم نظامی ایران نزدیک است، ولی ایران تنها به دنبال برآورده کردن نیازهای ملی خود است که کاملاً نیز مشروع اند.”
او در پایان می نویسد: “امروز همه چیز روی یک نخ نازک معلق مانده است.” او فردای آن روز یک رویارویی قریب الوقوع را در یکی از معدود حضورهای خود در تلویزیون کوبا پیش بینی کرد.
به نظر می رسد که احتمال جنگ با ایران بیش از پیش بالا رفته. تهران چهارمین سری از تحریم های مالی و نظامی سازمان ملل را که در تاریخ ۹ ژوئن به تصویب رسید به چالش کشید. روز ۱۲ ژوئیه علی اکبر صالحی، مدیر برنامه هسته ای جمهوری اسلامی، اعلام کرد که ایران ۲۰ کیلوگرم اورانیوم غنی شده به میزان ۲۰ درصد تولید کرده است. حتی اگر این کشور از نیاز ۹۵ درصدی برای تولید بمب اتمی بسیار فاصله داشته باشد، ولی باید اذعان داشت که در این راه یک گام دیگر را برداشته است.
دیمتری مددوف، رییس جمهور روسیه نیز به هدف راضی کردن واشنگتن و استحکام بخشیدن به رابطه کشورش با امریکا روز ۱۲ ژوئیه اعلام کرد که “ایران ازنظر تئوری برای تولید بمب اتمی آمادگی لازم را دارد.” فردای آن روز منوچهر متکی، وزیر خارجه جمهوری اسلامی در پاسخ به او گفت: “اظهارات وی کاملاً اشتباه بوده.”
فرصت طلبی و نادیده گرفتن اصول
هرچه ایران بیشتر مورد تهدید قرار گیرد [دروهله اول ازسوی اسراییل و سپس از سوی ایالات متحده]، نیاز به داشتن تسلیحات بازدازنده را بیشتر احساس خواهد کرد. و دولت یهود نیز به خوبی خواسته خود مبنی بر حذف هرگونه رقیب هسته ای در خاورمیانه را نشان می دهد.
از زمان دیدار باراک اوباما و بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر اسراییل، در ماه گذشته، کاملاً مشخص است که ایالات متحده در صورت حمله اسراییل به ایران عکس العملی نشان نخواهد داد. آنها اعلام کردند که نیازهای امنیتی اسراییل کاملاً قابل درک است. اوباما حتی اظهار داشت: “ما عمیقاً معتقدیم که با توجه به اندازه اسراییل، تاریخ این کشور، محیط منطقه ای آن و تهدیدهایی که علیه این کشور انجام می شود، دولتمردان اسراییلی نیازهای امنیتی خاصی را احساس کرده اند. و به همین دلیل است که تعهد ما نسبت به امنیت این کشور تزلزل ناپذیر است.”
چنین حمایت غیرمشروطی به خوبی به عنوان چراغ سبز ایالات متحده به حمله علیه ایران تفسیر می شود. اگر تهران روند غنی سازی خود را افزایش دهد، اسراییل مطمئن از حمایت امریکا مجاب به حمله خواهد شد. به نوشته مطبوعات امریکایی، نتانیاهو وعده داده قبل از هرگونه حمله ای به ایران، واشنگتن را مطلع سازد.
چهار ماه قبل از انتخابات نیمه دوره ای، اکنون نگرانی اوباما در متفق کردن دموکرات ها، لابییست ها و اعضای طرفدار اسراییل در کنگره به خوبی به چشم می خورد. سال گذشته درخواست او از دولت یهود مبنی بر یافتن راه حل برای برون رفت از بحران فلسطین چندان به مذاق دولتمردان اسراییل خوش نیامد. اوباما همچنین افزوده بود که در این راه هیچ گونه فشاری بر اسراییل اعمال نخواهد شد. بی شک فرصت طلبی سیاسی بر اصول ارجح است. این مسأله کاملاً مشهود می باشد، زیرا اوباما هرگز سخنی از نیاز امنیتی لبنان، سوریه یا فلسطینی ها که به طور روزانه مورد تهدید و حمله تل آویو قرار می گیرند بر زبان نمی آورد.
کاترین اشتون، نماینده عالی امور خارجه اتحادیه اروپا که در اوایل سال های ۱۹۸۰ خزانه دار و نایب رییس کمپین خلع سلاح اتمی در انگلستان بود، پیشنهاد یک رویکرد دوجانبه را مطرح کرده است: اعمال تحریم، ولی آمادگی برای گفتگو. او روز ۱۴ ژوئن سعید جلیلی، مذاکره کننده هسته ای جمهوری اسلامی را دعوت کرد تا در مورد تسلیحات اتمی به مذاکره بنشینند. جلیلی روز ۶ ژوئیه پاسخ داد که ایران در تاریخ اول سپتامبر مذاکرات با گروه شش کشور را ازسر خواهد گرفت. این درحالی است که مذاکرات در تاریخ ۲۸ ژوئن پس از تصویب تحریم های سازمان ملل، از سوی جمهوری اسلامی به حال تعلیق درآمد.
آیا هدف گروه شش کشور این است که راهی برای همکاری با ایران بیابند یا اینکه همچنان نسبت به حقوق اتمی ایران متخاصم باقی بمانند؟ جلیلی پس از خاطرنشان کردن این نکته که برای داشتن مذاکرات مؤثر باید فشار و تهدید قطع شود، از اشتون خواست که مواضع قدرت های بزرگ را در قبال زرادخانه اتمی اسراییل روشن کند. اشتون که نسبت به پیشنهادات جلیلی واکنش مثبتی نشان داده بود، روز ۱۳ ژوئیه پاسخ داد که شرایط برای ازسرگیری مذاکرات در پاییز سال جاری مناسب است. و این مسأله ای است که خوشایند بازهای جنگ طلب اسراییلی نیست.
ازطرف دیگر، محمود احمدی نژاد خواستار آن شده که کشورهای دیگری نیز در مذاکرات شرکت کنند [در اشاره تلویحی به ترکیه و برزیل که با آنها در تاریخ ۱۷ مه توافق نامه ای را در مورد تبادل سوخت اتمی به امضاء رساند].
آیا ممکن است از هم اکنون تا اول سپتامبر شاهد حمله ناگهانی اسراییل و ورود خاورمیانه به فاز جدیدی از تلاطم نابودکننده باشیم؟
منبع: ژون آفریک، ۲۹ ژوئیه
