آرمین عارفی
حکومت تهران تصمیم گرفته صادرات پسته را ممنوع اعلام کند تا بتواند از افزایش شدید قیمت آن در داخل کشور جلوگیری نماید.
کیست که تاکنون پسته های خوشمزه ایرانی را نچشیده باشد؟ زمانی که این “مخدر سبز” را دهان می گذارید، هزار و یک طعم را از منطقه ای هزاران ساله احساس می کنید. ولی پسته به ویژه یکی از مهم ترین درآمدهای جمهوری اسلامی محسوب می شود. حکومت تهران سالانه در حدود ۲۰۰ هزار تن از آن را، که پس از نفت و فرش سومین محصول ارزآور کشور به حساب می آید، تولید می کند و درقبال آن مبلغ یک میلیارد و ۱۲۰ میلیون یورو دریافت می دارد.
مشکل اینجاست که این ماده غذایی پرمنفعت از بحران بی سابقه اقتصادی در امان نمانده. نتیجه مدیریت بدون برنامه دولت احمدی نژاد که تحریم های بین المللی نیز بر آن دامن زده، باعث شده طی یک سال اخیر بیش از ۷۵ درصد از ارزش ریال کاسته شود. این درحالی است که امروز نرخ تورم به ۲۹ درصد رسیده [نرخ رسمی تورم همچنان روی عدد ۲۳ ممیز ۵ درصد متوقف شده]. پس تعجبی ندارد اگر قیمت یک کیلوگرم پسته در بازار تهران طی یک ماه دو برابر شده باشد [افزایشی در حدود ۵ یورو].
تصمیم گیری “ناپخته”
با اینکه افزایش قیمت پسته نگرانی کمتری نسبت به افزایش قیمت محصولات اولیه مانند برنج، مرغ یا دارو ایجاد کرده، ولی رسیدن نوروز باعث شده تا مصرف این میوه جادویی در کشور بالا رود و برای تصمیم گیرندگان در تهران دردسرساز شود. دولت تهران برای جلوگیری از وقوع دردسر جدید یک تصمیم اساسی گرفته است.
محمدرضا رحیمی، معاون رییس جمهور، روز جمعه در تلویزیون دولتی، که خبر آن نیز توسط آسوشیتد پرس منتشر شد، اعلام کرد که صادرات پسته ایرانی در شش ماه آینده به طور موقت ممنوع خواهد بود. این تصمیم که به مانند دیگر تصمیم های دولت ناگهانی بود، موجی از اعتراضات را در سراسر کشور به راه انداخت. به نوشته خبرگزاری بلومبرگ، همان روز محسن جلال پور، رییس اتحادیه و انجمن پسته ایران، این تصمیم را “ناپخته و غیرحرفه ای” خواند.
پسته های ایرانی در اسراییل
ازطرف دیگر، اسدالله عسگراولادی، رییس اتاق توسعه صادرات ایران، در مصاحبه ای با خبرگزاری نیمه رسمی فارس، خاطرنشان کرد که چنین قرار ممنوعیتی بر روی قیمت ها تأثیر کمی خواهد گذاشت، ولی در عوض ۵۰۰ میلیون دلار به ایران ضرر خواهد زد. درحقیقت همانند خاویار، اکثریت پسته تولید شده در ایران [۷۰ درصد] به کشورهای خارجی فروخته می شود. درهمین راستا، اسدالله عسگراولادی هشدار داد که این اقدام به نفع بزرگ ترین دشمن ایران، ایالات متحده، خواهد بود.
آمریکا که از زمان قطع روابط با تهران در سال ۱۹۷۹ از واردات پسته این کشور محروم شده، از آن زمان به ایجاد صنعت خود در زمینه تولید پسته، به ویژه در کالیفرنیا، روی آورده که تولید پسته در آن از تولید ایران در سال ۲۰۱۲ بیشتر است. ولی این حالت در مورد اسراییل صدق نمی کند. همان طور که فردریک لوینو در اوت ۲۰۱۰ در لوپوئن نوشته، دولت یهود به عنوان اولین مصرف کننده پسته در جهان [به نسبت جمعیت اش] مدت ها پسته مصرفی خود را، علی رغم دشمنی اش با ایران، از این کشور تأمین می کرده، تا اینکه واشنگتن با این داد و ستد به مخالفت برخاست.
نبرد پسته
در دسامبر ۲۰۰۷، مارک کینوم، معاون وزیر کشاورزی آمریکا، به اسراییل اخطار داد که کل واردات پسته اش ازسوی ایران را به خاطر رعایت تحریم های اعمال شده سازمان ملل علیه تهران قطع کند. ازطرف دیگر، فرانسه داد و ستد پسته را از مدت ها پیش با آمریکا آغاز کرده بود و تقریباً تمامی پسته مصرفی خود را از کالیفرنیا وارد می کند. پس آیا منفعت “شیطان بزرگ” باعث شده تا مقامات جمهوری اسلامی بلافاصله واکنش نشان دهند؟
با این حال، به نوشته روزنامه اقتصادی “دنیای اقتصاد”، حمید صافدل، معاون وزیر بازرگانی، روز شنبه اعلام کرد که قرار ممنوعیت صادرات پسته لغو خواهد شد، به شرطی که پسته “به قیمت مناسب” به مصرف کنندگان داخلی فروخته شود. مهدی غضنفری، مافوق او نیز به نوبه خود اطمینان داد که هر کاری انجام خواهد شد تا مردم ایران قبل از تعطیلات نوروزی کمبودی در تأمین پسته شان نداشته باشند.
منبع: لوپوئنhttp://www.lavie.fr/actualite/monde/israel-se-prepare-t-il-a-une-guerre-contre-l-iran-28-08-2012-30161_5.phphttp://www.slate.fr/story/47317/toxicomanie-came-drogue-iran-teheran، ۱۸ فوریه
